"Czas Decyzji: DEBATA". Pytania o inflację, aferę wizową i bezpieczeństwo energetyczne

Udział w niedzielnej debacie wzięli: Paweł Kowal z Koalicji Obywatelskiej, Władysław Teofil Bartoszewski z Trzeciej Drogi, Krystian Kamiński z Konfederacji Wolność i Niepodległość oraz Andrzej Szejna z Nowej Lewicy. Zaproszenia nie przyjęli przedstawiciele komitetu wyborczego Prawa i Sprawiedliwości. Program prowadziła Anita Werner.

ZOBACZ POPRZEDNIĄ DYSKUSJĘ: "Czas Decyzji: DEBATA". Wśród tematów emerytury, prawa kobiet i osób LGBT, zabezpieczenie spółek Skarbu Państwa

Pierwsza cześć debaty dotyczyła najważniejszych tematów kampanii. Uczestnicy usłyszeli po jednym indywidualnym pytaniu od prowadzącej oraz jedno wspólne dla wszystkich kandydatów.

Paweł Kowal z KO został zapytany o sprawę związaną z opisywaną przez media aferą wizową. Premier Mateusz Morawiecki 31 sierpnia odwołał Piotra Wawrzyka z funkcji sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Afera wokół wiz. "Czym polski MSZ różni się od Łukaszenki?"

- Wobec urzędników Ministerstwa Spraw Zagranicznych, którzy są odpowiedzialni za największy skandal, będzie postawiony akt oskarżenia. Zrobimy wszystko, żeby doprowadzić do tego, żeby winni zostali osądzeni, to jest jeden z naszych podstawowych celów na pierwszych sto dni (rządów) - odpowiedział.

- Sprawa jest kluczowa, dlatego że Prawo i Sprawiedliwość przez kilka lat wpuszczało największą w Unii Europejskiej liczbę migrantów zarobkowych bez żadnej polityki migracyjnej, informując jednocześnie, dążąc jednocześnie do tego, żeby w referendum podniecać nastroje antymigranckie w opinii publicznej - dodał.

Poseł Szejna został zapytany o bezpieczeństwo energetyczne Polski w kontekście fuzji Orlenu z Lotosem. Mówił, że "bezpieczeństwo energetyczne Polski to nie tylko surowce, ale to jest odnawialna energia, inwestycje w energię odnawialną". Mówił, że kwestie energetyczne to "jeden z filarów polityki Nowej Lewicy".

Krystian Kamiński został zapytany o wypowiedź Janusza Korwin-Mikkego, sugerującą, że "naszym wrogiem jest Ukraina, a nie Rosja". - Polska zdecydowanie nie powinna być w sojuszu z Rosją. Rosja jest agresywnym państwem, które napadło na inne, dokonało tam barbarzyńskich czynów i nie powinno w żadnym momencie do takich rzeczy dochodzić - podkeślał poseł. - Mówimy jasno, klarownie: nie, nie powinno być żadnego w sojuszu z Rosją. Rosja dokonała zbrodni i powinna zostać za to rozliczona. Jednak powinniśmy też pamiętać o tym, że mamy pewien interes narodowy i to, co obecnie się dzieje, to całe otwarcie się, sprzedanie, czy nie patrzenie na nasze interesy wobec Ukrainy, również nie może mieć miejsca - dodał.   

Z możliwości riposty w tej części debaty skorzystał między innymi poseł Szejna, który zwrócił się z pytaniem do Krystiana Kamińskiego o to, czy po wyborach planują koalicję z obecnie rządzącymi. - Nie będziemy nigdy w koalicji z PiS-em, zapowiadam to jasno i klarownie - odparł przedstawiciel Konfederacji.

Władysław Teofil Bartoszewski został zapytany o to, jak Trzecia Droga zamierza poprawić warunki pracy pracowników sfery budżetowej. - Planujemy zwiększyć wydatki na strefę budżetową, tak w służbie zdrowia, jak i dla nauczycieli w sektorze edukacji, dlatego, że to są podstawowe rzeczy- powiedział. Dodał, że nie może być takiej sytuacji, w której obywatele nie mogą dostać się do lekarza specjalisty.

Wszyscy kandydaci zostali także zapytani, jakie powinny być trzy pierwsze najważniejsze działania, które wyprowadzałyby Polskę z problemu wysokiej inflacji.

- Dzisiaj problemem Polski jest prezes NBP, który jest na pasku partii politycznej. Służy partii w sposób bezwzględny, wspierając po prostu jej kampanię wyborczą - mówił Paweł Kowal. Andrzej Szejna stwierdził, że "inflacja to jest taki rak, który toczy kieszenie, toczy portfele Polek i Polaków".

Krystian Kamiński mówił, że receptą na wysoką inflację powinny być "niskie i proste podatki zamiast rozdawnictwa". - To praca ma się w Polsce opłacać. Bogactwo bierze się właśnie z pracy i oszczędności. To może wyświechtane hasła, ale niewzruszone prawdy - powiedział.

Bartoszewski mówił, że "inflacja to jest obrzydliwy, ukryty podatek, który zubaża zwłaszcza tych,  którzy zarabiają mniej". - I to musi zostać powstrzymane. Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest doprowadzić do zmian w wymiarze sprawiedliwości, które pozwolą nam dostać środki na KPO - stwierdził.

W drugiej części programu "Czas Decyzji: DEBATA" politycy rozmawiali o tym, jak poprawić relacje Polski z UE i uniknąć polexitu. Szejna stwierdził, że "już teraz mamy do czynienia z polexitem". - Może nie jest to polexit prawny, ale instytucjonalnie widoczny - stwierdził. - Prawo i Sprawiedliwość od 2015 roku przez łamanie praworządności, praw kobiet, praw LGBT, wymiaru sprawiedliwości, konstytucji, traktatów, wyprowadziło nas tak naprawdę z Unii Europejskiej - powiedział.

- Co zrobić? Oczywiście przywrócić w Polsce praworządność, przywrócić prawa kobiet, przywrócić działanie konstytucji i niezależność, niezawisłość sądów. Mogę zagwarantować, że nowy rząd, w którym będzie uczestniczyła Lewica, mam nadzieję, z innymi partiami opozycyjnymi, to uczyni - mówił.

Kowal zapowiedział, że po ewentualnym przejęciu władzy jego formacja "wróci do zachowywania się w Polsce, jak wszyscy, którzy szanują nasz kraj". - Czyli będziemy szanować zasady państwa prawa. To jest pierwszy warunek. W wyniku spełnienia tego warunku dostaniemy środki na dodatkowe wzmocnienie - powiedział. - To jesteśmy w stanie zmienić dosłownie w ciągu kilku tygodni, ponieważ przywrócimy w Polsce realne reguły demokracji i zamkniemy drogę do autorytaryzmu - zapewniał polityk.

Kamiński podkreślał, że "Polska jest suwerennym państwem i sama powinna decydować o tym, jakie prawo uchwalamy w naszym państwie". - Nie powinno być tak, że zewnętrzny podmiot, w tym wypadku Unia Europejska, wykłada nam jakieś kamienie milowe i my musimy je spełniać. My musimy być asertywni w stosunku do Unii Europejskiej. Jak nie będziemy, to nikt nas nie będzie szanował. A Platforma Obywatelska to by najchętniej na to wszystko zgodziła - mówił.

Bartoszewski wskazywał natomiast, że "w każdym demokratycznym państwie istnieje trójpodział władzy". - Władza wykonawcza i władza ustawodawcza nie mogą się wtrącać w działanie sądów - podkreślał. Jego zdaniem "PiS zrujnował wymiar sprawiedliwości w Polsce przez ostatnie osiem lat w taki sposób, że wytworzył dwa paralelne systemy wymiaru sprawiedliwości". - Czyli mamy sędziów, którzy są uznawani jako sędziowie, i sędziów, tak zwanych nowych sędziów, neo-sędziów, którzy nie są uznawani za poprawnie wskazanych - stwierdził poseł.

Politycy byli też pytani, co zrobić, by Polska nie zmarnowała szansy na pieniądze z KPO.

- My wiemy, co zrobić. Wie o tym Lewica, która wprowadziła Polskę do Unii Europejskiej. (...) Po prostu trzeba przywrócić w Polsce ład, praworządność i nawiązać naprawdę równorzędne stosunki z innymi krajami - mówił Szejna. - To się da zrobić, to robiliśmy przez wiele lat. Te pieniądze - gwarantuję - kiedy Lewica będzie w rządzie do Polski przypłyną - dodał.

Kowal powiedział, że żeby dostać pieniądze z KPO trzeba "po pierwsze wygrać wybory, bo ten rząd tego nie załatwi". - Zaraz po wyborach składamy wniosek, umawiamy się z instytucjami europejskimi na to, w jakim trybie możemy wrócić do normalnego obiegu, siedzieć przy głównym stole i korzystać z tego, z czego korzysta dzisiaj Francja, z czego korzystają Włochy, z czego korzystają wielkie państwa europejskie - dodał.

Kamiński podkreślał, że "bogactwo bierze się z pracy i oszczędności". - Pozostali politycy będą wmawiać, że jak wpłyną te pieniądze z KPO, to zaraz wszyscy będziemy bogaci i Polska zacznie być krainą mlekiem i miodem płynącą. Nie, to są znaczone pieniądze, jest to dług, który będziemy spłacać w podatkach, które Unia Europejska ustali i będzie od nas ściągać - przekonywał przedstawiciel Konfederacji.

- Po pierwsze, drodzy widzowie, nie głosować na PiS w najbliższych wyborach parlamentarnych, bo jeśli PiS wygra, to tych środków nie otrzymamy. 859 dni czekamy na te środki, które nam się należą - przypominał Bartoszewski.

- Co zrobić? Wypełnić kamienie milowe. Pierwsza rzecz, zlikwidować neoKRS, powołać nowy organ. Zrobić indywidualną weryfikację wszystkich neosędziów - dodał.

W kolejnej części uczestnicy debaty zadawali pytania sobie nawzajem. Bartoszewski zapytał Szejnę o to, jak Lewica będzie rozmawiać "ze swoim przyjacielem" kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem i przekonywać go, by porzucił swoją "szkodliwą politykę Wandel durch Handel".

Kowal zapytał Bartoszewskiego, czy uważa, że w Polsce jest dzisiaj demokracja, czy autorytaryzm. Jednocześnie dopytał o to, jak będzie wyglądała zmiana w Polsce, jeśli po 15 października będzie rządzić dzisiejsza opozycja.

Kamiński zapytał Kowala, z czego KO planuje sfinansować swoje obietnice wyborcze.

Szejna zapytał Kowala, jak powinna wyglądać polityka zagraniczna Polski, w szczególności jeśli chodzi o relacje z Białorusią.

W ostatniej części programu każdy z uczestników debaty miał czas na swobodną wypowiedź.

- Damy to, czego PiS nawet za największe zagrabione pieniądze nie da Polakom. Po pierwsze będzie to bezpieczeństwo: bezpieczeństwo w relacji z sądem, w relacjach międzynarodowych, poczucie, że nie wleci na polskie terytorium jakaś zagubiona ruska rakieta, której będziemy potem miesiącami szukać. Ale będzie to też bezpieczeństwo, które nazywam onkologicznym, szerzej: bezpieczeństwo zdrowotne - mówił Paweł Kowal. 

Andrzej Szejna mówił, że "polska polityka zagraniczna przez lata po 1989 roku była elementem kompromisu, elementem również podziwu, jak Polska rosła w siłę". - Wejście Polski do Unii Europejskiej, które było wysiłkiem wielu różnych sił politycznych i również elementem konsensusu politycznego, to wszystko zostało przez Prawo i Sprawiedliwość zniszczone - stwierdził. Dodał, że polityka zagraniczna to "dbanie o interesy, o bezpieczeństwo, ale również bezpieczeństwo gospodarcze".

- Potrzebujemy w Polsce zmiany pokoleniowej. Potrzebujemy polityków, którzy na arenie międzynarodowej będą widzieć, że świat się zmienia - mówił Krystian Kamiński. Dodał, że "nie możemy być zderzakiem innych państw, tylko musimy prowadzić suwerenną politykę, gdzie dbamy o polski interes narodowy".

Władysław Teofil Bartoszewski mówił, że "polityka zagraniczna nie jest kwestią partyjną, tylko jest kwestią państwową". - Przez 20 lat mieliśmy konsensus między bardzo różnymi partiami politycznymi, żeby dostać się do NATO, żeby dostać się do Unii Europejskiej. To się potem zmieniło.  Musimy ponownie osiągnąć konsensus w sprawach najważniejszych interesów strategicznych Polski i tę strategię realizować - powiedział.