Były dyrektor o konflikcie wokół POLIN: przegrałem w starciu z bezprawiem i siłą

W Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN od roku trwa pat w sprawie dyrektora. Rada placówki zgodnie ze statutem wybrała na to stanowisko profesora Dariusza Stolę. Jednak minister kultury i dziedzictwa narodowego nie dopełnił formalności powołania na stanowisko dyrektora. Muzeum jest w zawieszeniu - Piotr Gliński nie zamierza ustąpić, a darczyńcy wycofują datki.

- Uznaję, że przegrałem w starciu z bezprawiem i siłą. Natomiast trzeba zrobić wszystko, co tylko możliwe, żeby to muzeum uchronić - oświadczył Stola.

- Prezydent Warszawy, pan Trzaskowski, i przewodniczący stowarzyszenia ŻIH pan Wiślicki, wydali taki apel do ministra, dość dramatyczny, że muzeum jest w kryzysie. Następnie odbyło się spotkanie po tym apelu. Minister Gliński powiedział wprost, że mnie nie mianuje. Nie podając żadnych przyczyn. Bez uzasadnienia. Nie mianuje i koniec. "Nie mam pani płaszcza i co mi pani zrobi" - powiedział profesor.  

Przyznał też, że decyzji o jego powołaniu na stanowisko nie można wymusić, dlatego "chciał zrobić coś, co ułatwi dwóm pozostałym założycielom negocjacje, żeby uratować muzeum przed zapaścią".

Profesor Dariusz Stola jest znanym i cenionym historykiem Polskiej Akademii Nauk. Przez pięć lat był dyrektorem POLIN, które w tym czasie stało się jedną z najważniejszych instytucji kultury w Polsce.

Pracę Stoli docenili turyści. Placówkę rocznie odwiedza siedemset tysięcy osób. Zyskało też uznanie jury międzynarodowych konkursów. Ufają mu darczyńcy i przyjaciele muzeum.

Podstawową działalność muzeum finansują trzy podmioty założycielskie: prezydent miasta stołecznego Warszawy, stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dwie z nich wystosowały apel o to, by resort przerwał stan zawieszenia w jaki wprowadził muzeum.

- Nie chcę eskalować tego konfliktu, który był już eskalowany przez ministerstwo. Ja tej decyzji ministerstwa kompletnie nie rozumiem. Nie rozumiem, jak można było grać na relacjach polsko-żydowskich. Mam nadzieję, że po tej heroicznej decyzji profesora Stoli będziemy mogli dojść do porozumienia - zaznacza prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

Warunkiem, jaki postawił profesor Dariusz Stola, jest powołanie na stanowisko dyrektora osoby kompetentnej, czyli jego byłego zastępcy - pełniącego obecnie obowiązki dyrektora - Zygmunta Stępińskiego. Przedstawiciele organizacji społecznych i środowisk żydowskich - choć godzą się na ten kompromis - brak powołania profesora Stoli odbierają "jako porażkę (...) każdego, komu na sercu leży dobro muzeum".

Senator Koalicji Obywatelskiej Jerzy Fedorowicz zapowiedział, że wkrótce senacka komisja zamierza zapytać ministra kultury o sytuację w muzeum.

Pełniący obowiązki dyrektora muzeum POLIN, jako p.o. może kierować instytucją do końca lutego. Na wyjaśnienie sytuacji założyciele mają więc ponad dwa tygodnie.

W piątek po południu oświadczenie wydali Piotr Wiślicki, przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny oraz Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy. Doceniają w nim postawę Dariusz Stoli i wskazują jako wspólnego kandydata na jego następcę Zygmunta Stępińskiego. Wyrażają nadzieję, że minister kultury podzieli ich pozytywną opinię na temat Stępińskiego i powoła go na stanowisko.