Były długie i pełne zgrzytów negocjacje, ale w końcu się udało. Umowa o statusie wojsk amerykańskich w Polsce została podpisana. Najważniejszy jej zapis: żołnierze USA za ewentualne naruszenie prawa będą odpowiadać przez polskim sądem.
Umowa SOFA (Status of Forces Agreement) jest warunkiem zainstalowania w Polsce amerykańskich rakiet Patriot. Określa zasady, na jakich będą stacjonować w Polsce amerykańskie wojska i obsługa techniczna, a wraz z nimi ich rodziny.
Spór budził zapis o odpowiedzialność prawną amerykańskich żołnierzy. Zgodnie z nim podczas służby w bazie nie podlegaliby polskiemu wymiarowi sprawiedliwości. Przed naszym sądem odpowiadaliby dopiero, kiedy popełniliby przestępstwo poza bazą i poza służbą.
W pewnych wypadkach Polska mogłaby jednak odstąpić od poddania wojskowego swojej jurysdykcji. Podobny zapis zawiera jedynie SOFA między USA i Hiszpanią.
Strony doszły w końcu do porozumienia i w piątek - z jednodniowym poślizgiem ze względu na zgrzyty wokół warunków umowy - SOFA została podpisana.
Zrobił to wiceminister obrony Stanisław Komorowski oraz podsekretarz stanu ds. kontroli zbrojeń i bezpieczeństwa międzynarodowego z Departamentu Stanu USA Ellen Tauscher.
Klich: To wzmacnia nasze bezpieczeństwo
- W myśl tej umowy Polska zachowuje pierwszeństwo jurysdykcji. Mamy nadzieję, że nigdy żaden amerykański żołnierz na terytorium naszego kraju nie złamie prawa. Gdyby tak się jednak stało, będzie on ponosił odpowiedzialność przed polskim sądem. Chyba, że na wniosek strony amerykańskiej, strona polska przekaże tę odpowiedzialność Amerykanom - powiedział minister obrony Bogdan Klich. I dodał: - Na tym polega rozwiązanie przyjęte w tej umowie.
Szef MON poinformował, że "w sprawach podatkowych przyjęto rozwiązania ważne dla strony amerykańskiej, ale wszystkie zgodne z prawem europejskim".
Klich podkreślił, że SOFA oznacza dla Polski wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego. - Dla USA - jak rozumiem - oznacza to wzmocnienie więzi partnerskiej z Polską - dodał szef MON.
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Fot. TVN24, military.mil