Odbudowa Pałacu Saskiego. Spółka powołana, wiadomo, kto nią pokieruje

Podczas uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński ogłosił powołanie Spółki Celowej Pałac Saski sp. z o.o. Akt założycielski, na mocy którego spółka Pałac Saski została oficjalnie zawiązana, został podpisany przez Glińskiego 30 listopada. Wręczył też powołania członkom Zarządu Spółki. Prezesem został Jan Edmund Kowalski, wiceprezesem ds. finansowych - Robert Cicirko, członkiem zarządu - Robert Bernisz.

Powołana została również sześcioosobowa Rada Nadzorcza, która reprezentuje instytucje podstawowe dla odbudowy – reprezentant prezydenta, reprezentant premiera, reprezentanci ministra kultury i dziedzictwa narodowego, a także reprezentant Warszawy. Jej członkami zostali: prof. Rafał Wiśniewski, dr hab. Małgorzata Podrecka, Michał Olszewski, Robert Chmielarczyk, Michał Pelczarski i Grzegorz Kłoczko.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Gliński podkreślił, że powołanie Spółki Celowej Pałac Saski sp. z o.o. to "kolejny etap w zainaugurowanym przez pana prezydenta procesie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy Królewskiej". Wskazał, że jej powołanie jest również zgodne z ustawą z 11 sierpnia. - Spółka jest powołana do zadań sprawnej odbudowy i efektywnego zarządzania procesem odbudowy tych wielkich i ważnych historycznych nieruchomości – wyjaśnił.

Jak dodał, "decyzja o odbudowie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy Królewskiej dopełnia historyczne założenie architektoniczne, a także kończy proces obudowy Warszawy po zniszczeniach wojennych": - Odbudowa jest przede wszystkim ważna dla tożsamości polskiej wspólnoty, polskiego dziedzictwa historycznego, ale także dla przyszłości.

Gliński przypomniał, że zgodnie z założeniami ustawy to miejsce ma być przeznaczone na "dwie bardzo ważne instytucje państwowe – Senat RP i Urząd Wojewódzki – oraz na instytucje kulturalne, edukacyjne i użyteczności pożyteczności społecznej". Podkreślił, że "będzie to miejsce wypełnione funkcją kulturalno-edukacyjną i społeczną dla nas wszystkich". Wyraził też nadzieję, iż "tak jak sprawnie rozpoczęty został proces przygotowywania do odbudowy, tak i powołanie spółki będzie tym punktem, który zdynamizuje kwestie zarządzania i przygotowywania tego wielkiego dzieła".

List do uczestników uroczystości skierowała marszałek Sejmu Elżbieta Witek. Odczytał go sekretarz stanu w MKiDN Jarosław Sellin. "Proszę pozwolić, że posłużę się kolokwializmem, że dziś 'słowo zamienia się w czyn', bowiem w sierpniu tego roku Sejm RP podjął ustawę o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy tychże obiektów. Mam świadomość, że jeszcze długa droga do osiągnięcia ambitnego celu, ale wierzę, że projekt zostanie jak najszybciej ukończony" - napisała w liście marszałek Witek.

Oceniła, że "restytucja Pałacu Saskiego jest upragniona i długo oczekiwana przez Polaków. Ma również głęboki symboliczny wymiar zarówno w sferze materialnego, jak i duchowego dziedzictwa całego narodu". "Jest swoistą klamrą zamykającą okres totalitaryzmów i odrodzenia z wojennych zgliszczy, a także spełnieniem woli tych, którzy walczyli o niepodległą Polskę oraz przywrócenie jej dawnej świetności. Śp. prezydent RP prof. Lech Kaczyński przed laty nakreślił piękną ideę odbudowania zniszczonego przez Niemców kompleksu budynków, dzisiaj to my jesteśmy wykonawcami jego testamentu, więc musimy dołożyć wszelkich starań, by jak najlepiej wypełnić zaszczytne zobowiązanie" - wskazała.

Podczas uroczystości Wojciech Kolarski przekazał prezesowi spółki - Janowi Edmundowi Kowalskiemu - deklarację Prezydenta RP z 11 listopada 2018 roku o restytucji Pałacu Saskiego w Warszawie. - Ta deklaracja jest świadectwem tego ostatniego rozdziału, który my tutaj obecni, wszyscy współtworzymy. Deklaracja była do tej pory w archiwum Kancelarii Prezydenta, dzisiaj powstaje instytucja, która już rozpoczyna pracę i żeby zawsze wszyscy, którzy są zaangażowani w pracę nad odbudową Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla, kamienic od strony Królewskiej, pamiętali o celu tego przedsięwzięcia, o nadziejach, które się z tym wiążą i o wielkiej odpowiedzialności - powiedział Kolarski, wręczając deklaracją prezesowi Kowalskiemu.

Prezes Spółki Celowej ocenił w rozmowie z dziennikarzami, że Spółka "ma przed sobą mnóstwo pracy". - Po pierwsze to jest ta praca związana z stworzeniem zespołu, biura, tego miejsca, gdzie będziemy pracowali oraz przygotowaniem się do realizacji inwestycji. Myślę, że ten okres to jest kilka miesięcy. Z początkiem 2022 roku chcemy, aby rozpoczęły się prace związane z inwestycją, czyli uporządkowanie kwestii gruntów, przeprowadzenie prac archeologicznych pod Pałacem Brühla, powtórzenie prac archeologicznych pod Pałacem Saskim, a później przed nami jest ustalenie programu funkcjonalno-użytkowego Pałacu Saskiego i kamienic przy Królewskiej, bo wiemy, że Pałac Brühla będzie siedzibą Senatu RP - przekazał Kowalski.

Dodał, że przed Spółką też są "kwestie współpracy międzyinstytucjonalnej": - To jest współpraca między stroną rządową a miejską, między Senatem a spółką, między organizacjami społecznymi, które też tam będą miały miejsce. Spółka Pałac Saski sp. z o.o. będzie nie tylko odpowiedzialna za budowę bryły budynku, ale też stworzenia porozumienia między instytucjami, żeby ta użyteczność tych obiektów była jak najbardziej efektywna.

Ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy Królewskiej jest inicjatywą prezydenta. Andrzej Duda ogłosił ją 11 listopada 2018 roku - w 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości - jako "Deklarację o restytucji Pałacu Saskiego w Warszawie dla uczczenia Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej".

Odbudowa Pałacu Saskiego - jak przekonywał prezydent 7 lipca podczas ceremonii przekazania na ręce marszałek Sejmu Elżbiety Witek projektu ustawy w tej sprawie - to ogromne dzieło o charakterze symbolicznym oraz inwestycja ponad podziałami. Przypomniał też, że odbudowa pałacu to kontynuacja działań rozpoczętych w 2004 roku przez ówczesnego prezydenta Warszawy Lecha Kaczyńskiego.

Inwestorem w przedsięwzięciu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane będzie Skarb Państwa.

Pałac Saski, który wzniesiono w wyniku rozbudowy XVII-wiecznego pałacu Jana Andrzeja Morsztyna, był wielokrotnie przebudowywany w kolejnych wiekach. W okresie II Rzeczypospolitej był siedzibą Sztabu Głównego Wojska Polskiego, a sąsiedni Pałac Brühla był siedzibą MSZ. Po zniszczeniu Pałacu Saskiego przez Niemców pod koniec grudnia 1944 roku jedynym śladem po nim pozostał fragment trzech środkowych arkad, w których znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza - symboliczna mogiła upamiętniająca bezimiennych żołnierzy poległych w obronie Polski, miejsce obchodów najważniejszych świąt państwowych.