Pracownicy IPN odkryli nieznane wcześniej miejsce pochówku w Palmirach — "Na cmentarzu w Palmirach pochowano ponad dwa tysiące osób rozstrzelanych w czasie II wojny światowej"
Źródło: Mateusz Szmelter, tvnwarszawa.pl

Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej odkryli w Palmirach pod Warszawą nieznane dotąd miejsce pochówku ofiar niemieckich egzekucji dokonanych w pierwszych latach drugiej wojny światowej. Oprócz szczątków odnaleziono również przedmioty codziennego użytku.

Instytut Pamięci Narodowej przekazał, że od 14 do 25 lipca 2025 r. zespół pracowników Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN przeprowadził trzeci etap prac poszukiwawczych na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego w pobliżu miejscowości Palmiry, gdzie w latach 1939–1941 niemieccy okupanci dokonywali masowych egzekucji obywateli polskich.

"Przeprowadzone po wojnie prace ekshumacyjne doprowadziły do odkrycia 22 grobów zbiorowych z których wydobyto ciała 1734 ofiar. Zostały one pochowane na utworzonym w 1948 r. cmentarzu – mauzoleum w Palmirach" - przypomniano w komunikacie.

Nieznany grób

IPN wskazał, że podstawą do wznowienia badań była analiza materiałów historycznych, które wskazują na to, iż w trakcie pierwotnych ekshumacji nie podjęto wszystkich szczątków. "Przykładem tego są odnalezione zapisy dotyczące ujawnienia zwłok kolejnych 14 osób na dnie jednej z mogił, do którego doszło trzy lata po oficjalnym zakończeniu prac w trakcie działań związanych z budową upamiętnienia" - podał IPN.

Zanim rozpoczęto prace w terenie, specjaliści wykonali analizę fotografii lotniczych z 1947 r., dzięki którym precyzyjnie wyznaczono lokalizacje jam grobowych.

"W trakcie realizowanych prac przebadano dwie z wyznaczonych jam oraz natrafiono na pojedynczy grób, którego lokalizacja nie była dotychczas znana. W ich wyniku wydobyto znaczną ilość luźno zachowanych szczątków ludzkich oraz fragmenty szkieletów w układzie anatomicznym, które prawdopodobnie zostały pominięte w trakcie powojennych ekshumacji ze względu na znaczny rozkład ciał i trudne warunki pracy" - wyjaśnia IPN.

Przedmioty codziennego użytku

Oprócz szczątków znaleziono też należące do ofiar przedmioty: grzebienie, okulary, szczoteczki do zębów, skórzaną torebkę, portmonetkę, obuwie, fragmenty ubioru, obrączki oraz monety.

"Wszystkie wydobyte szczątki zostaną poddane szczegółowym badaniom antropologicznym, a odnalezione artefakty przejdą proces konserwacji i szczegółowej analizy" - zaznaczył instytut.

Prace zrealizowano we współpracy z dyrekcją Kampinoskiego Parku Narodowego oraz przy udziale żołnierzy 2. Mazowieckiego Pułku Saperów z Nowego Dworu Mazowieckiego.

Pracownicy IPN odkryli nieznane wcześniej miejsce pochówku w Palmirach