Pa艅stwowa Komisja Wyborcza poda艂a frekwencj臋 w wyborach do europarlamentu na godzin臋 17.
Po godzinie 18.30 PKW poinformowa艂a, 偶e w ca艂ym kraju frekwencja wynios艂a 32,51 procent. Komisja poda艂a te偶 dane dla okr臋g贸w. Warszawa I (obejmuje r贸wnie偶 obwody za granic膮 pa艅stwa) odnotowa艂a frekwencj臋 na poziomie 39,4 procent.
W samej stolicy wynios艂a 41,41 proc.
Najwy偶sza frekwencja w niedzielnych wyborach do Parlamentu Europejskiego, na godz. 17 zosta艂a odnotowana w woj. ma艂opolskim - 35,8 proc. Na drugim miejscu, je艣li chodzi o najwy偶sz膮 frekwencj臋, uplasowa艂o si臋 wojew贸dztwo mazowieckie - z wynikiem 35,33 proc., na trzecim miejscu znalaz艂o si臋 wojew贸dztwo pomorskie z frekwencj膮 33,32 proc. - poda艂a PKW na konferencji prasowej o godz. 18.30.
Dane na godzin臋 12
Po godzinie 13.30 PKW na konferencji prasowej poda艂a dane dotycz膮ce uczestnictwa w g艂osowaniu. W ca艂ym kraju frekwencja do godziny 12 (czyli po pi臋ciu godzinach g艂osowania) wynios艂a 14,39 procent. To oko艂o dwukrotnie wi臋cej ni偶 pi臋膰 lat temu o tej porze w poprzednich wyborach do europarlamentu.
Jak m贸wi艂 podczas konferencji prasowej wiceszef PKW, najwy偶sz膮 frekwencj臋 w eurowyborach na godzin臋 12 zanotowano w okr臋gu nr 4 Warszawa I - 16,19 proc. Drugie miejsce zaj膮艂 krakowski okr臋g nr 10 z wynikiem 16,18 proc., a trzecie przypad艂o okr臋gowi nr 9 w Rzeszowie - 15,96 proc.
PKW wyodr臋bni艂a te偶 dane dla miast. W Warszawie by艂a jedna z najwy偶szych - 16,79 procent.
Z podzia艂u na wojew贸dztwa wynika, 偶e mazowieckie z frekwencj膮 15,18 procent znalaz艂o si臋 na trzecim miejscu.
Wybory do godziny 21
W ca艂ym kraju odbywaj膮 si臋 w niedziel臋 wybory do Parlamentu Europejskiego. Swoich przedstawicieli wybieramy w 13 okr臋gach wyborczych. G艂osowanie rozpocz臋艂o si臋 o godzinie 7. Lokale wyborcze b臋d膮 otwarte do 21. Trwa cisza wyborcza.
Polacy wybior膮 52 europos艂贸w spo艣r贸d 866 kandydat贸w. O jeden mandat powalczy 艣rednio 17 kandydat贸w. 艢rednia wieku kandydat贸w do Parlamentu Europejskiego wynosi 46 lat. Najm艂odszy kandydat ma 21 lat, a najstarszy - 80.
Oficjalne wyniki polskich wybor贸w powinni艣my pozna膰 w poniedzia艂ek p贸藕nym wieczorem lub we wtorek.
W niedziel臋 w TVN24 i tvn24.pl zaprezentujemy sonda偶e, komentarze i naj艣wie偶sze informacje. Na wiecz贸r wyborczy zapraszamy od godziny 20.35. O tej samej porze wystartuje wiecz贸r wyborczy na antenie TVN24 BiS.
Okr臋g numer 4
Mieszka艅cy Warszawy i o艣miu podwarszawskich powiat贸w (grodziskiego, legionowskiego, nowodworskiego, otwockiego, piaseczy艅skiego, pruszkowskiego, warszawskiego zachodniego oraz wo艂omi艅skiego) g艂osuj膮 w okr臋gu wyborczym nr 4. Kandydat贸w z tego okr臋gu wybieraj膮 te偶 Polacy oddaj膮cy sw贸j g艂os zagranic膮. B臋d膮 mogli zag艂osowa膰 w jednym z 203 obwod贸w g艂osowania utworzonych poza granicami Polski. Z danych PKW wynika, 偶e w tych wyborach ch臋膰 g艂osowania poza granicami zg艂osi艂o 107 tysi臋cy wyborc贸w.
Okr臋g obejmuje 1649 obwod贸w do g艂osowania, a uprawnionych do g艂osowania jest w nim 2292186 os贸b.
G艂os mo偶na odda膰 na jednego z 70 zarejestrowanych kandydat贸w. Swoje listy w okr臋gu numer 4 zarejestrowa艂o siedem komitet贸w wyborczych.
Gdzie g艂osowa膰?
Wyborcy mog膮 sprawdzi膰, w kt贸rym lokalu wyborczym powinni odda膰 g艂os, m.in. przez wyszukiwark臋 na stronie wybory.gov.pl, w Biuletynie Informacji Publicznej swojej gminy lub w obwieszczeniu.
Lokale wyborcze b臋d膮 otwarte od godziny 7 do 21.
G艂osowanie mo偶e zosta膰 przed艂u偶one w wyniku nadzwyczajnych wydarze艅, czyli np. powodzi, zalania lokalu wyborczego, katastrofy budowlanej, komunikacyjnej czy konieczno艣ci dodrukowania kart do g艂osowania. Chodzi o przeszkody, kt贸re utrudniaj膮 b膮d藕 parali偶uj膮 prac臋 obwodowej komisji wyborczej i wykluczaj膮 lub w powa偶nym stopniu ograniczaj膮 dotarcie wyborc贸w do lokalu wyborczego.
Osoby, kt贸re chc膮 g艂osowa膰 poza swoim miejscem zamieszkania i odebra艂y z urz臋d贸w gmin za艣wiadczenie o prawie do g艂osowania, mog膮 z takim za艣wiadczeniem wzi膮膰 udzia艂 w wyborach zar贸wno w kraju, jak i zagranic膮.
Kto mo偶e g艂osowa膰?
Do udzia艂u w g艂osowaniu w ca艂ej Polsce uprawnionych jest 29 mln 994 623 wyborc贸w. S膮 to osoby, kt贸re najp贸藕niej w dniu g艂osowania uko艅czy艂y 18 lat.
Przed oddaniem g艂osu, cz艂onkowie obwodowej komisji wyborczej poprosz膮 o okazanie dokumentu ze zdj臋ciem umo偶liwiaj膮cego stwierdzenie naszej to偶samo艣ci. Najlepiej zabra膰 ze sob膮 dow贸d osobisty lub paszport.
Szefowa PKW Magdalena Pietrzak, zaznaczy艂a w pi膮tek, 偶e mo偶e to by膰 tak偶e ka偶dy inny dokument z fotografi膮, kt贸ry umo偶liwi komisji potwierdzenie to偶samo艣ci, np. legitymacja szkolna, ksi膮偶eczka wojskowa czy "wszelkie dokumenty, kt贸re nie b臋d膮 budzi艂y w膮tpliwo艣ci komisji je艣li chodzi o stwierdzenie to偶samo艣ci".
Po raz pierwszy PKW dopu艣ci艂a tak偶e potwierdzenie to偶samo艣ci poprzez us艂ug臋 mTo偶samo艣膰 dost臋pn膮 za po艣rednictwem smartfon贸w w rz膮dowej aplikacji mObywatel.
Jak odda膰 wa偶ny g艂os?
PKW apeluje, by wyborcy powa偶nie podeszli do g艂osowania, nie robili dopisk贸w na karcie wyborczej i stawiali tylko jeden znak X przy nazwisku jednego wybranego kandydata.
G艂osuj膮cy otrzyma jedn膮 kart臋 g艂osowania formatu A3 lub A4 (w zale偶no艣ci od okr臋gu wyborczego). Warto sprawdzi膰, czy na dole karty do g艂osowania s膮 odciski dw贸ch piecz臋ci - jedna jest drukowana razem z kart膮, druga stawiana przez obwodow膮 komisj臋 wyborcz膮. Brak drugiej z nich mo偶e by膰 podstaw膮 do uznania g艂osu za niewa偶ny.
Na karcie wymienione s膮 listy kandydat贸w. Ka偶da z nich oznaczona numerem i nazw膮 komitetu wyborczego. Aby odda膰 wa偶ny g艂os, jeden znak X musi znale藕膰 si臋 w jednej kratce obok nazwiska kandydata. Znak ten musi sk艂ada膰 si臋 z co najmniej dw贸ch przecinaj膮cych si臋 linii w obr臋bie kratki.
Je偶eli znak X znajdzie w dw贸ch kratkach przy r贸偶nych listach kandydat贸w, g艂os b臋dzie niewa偶ny. Tak samo b臋dzie w przypadku oddania pustej karty do g艂osowania. Natomiast, gdy postawimy dwa znaki X przy nazwiskach kandydat贸w z tego samego komitetu wyborczego, nasz g艂os zostanie zaliczony na poczet osoby, kt贸ra znajduje si臋 wy偶ej na li艣cie.
G艂osowanie jest tajne. PWK radzi, by po oddaniu g艂osu, wrzuci膰 z艂o偶on膮 kart臋 do urny - tak by zadrukowana strona by艂a niewidoczna.
Cisza wyborcza
W nocy z pi膮tku na sobot臋 o p贸艂nocy, na 24 godziny przed dniem g艂osowania, rozpocz臋艂a si臋 cisza wyborcza. Je艣li 偶adna z obwodowych komisji wyborczych nie przed艂u偶y g艂osowania, cisza wyborcza zako艅czy si臋 o godzinie 21 w niedziel臋.
Cisz臋 wyborcz膮 narusza ka偶dy element czynnej agitacji wyborczej, czyli publicznego nak艂aniania lub zach臋cania do g艂osowania w okre艣lony spos贸b. Jak wskazuje Pa艅stwowa Komisja Wyborcza, nie wolno zwo艂ywa膰 zgromadze艅, organizowa膰 pochod贸w i manifestacji, wyg艂asza膰 przem贸wie艅, czy rozpowszechnia膰 materia艂贸w wyborczych. Agitowa膰 nie wolno tak偶e w internecie.
Komisja podkre艣la, 偶e zabroniona jest tak偶e agitacja w lokalu wyborczym polegaj膮ca mi臋dzy innymi na eksponowaniu symboli, znak贸w i napis贸w kojarzonych z kandydatami i komitetami wyborczymi.
Jak zaznacza Alicja 艢ledziona ze szczeci艅skiej policji w rozmowie z TVN24, w dzisiejszych czasach agitacj膮 wyborcz膮 mog膮 by膰 r贸wnie偶 publikacje w internecie, zw艂aszcza w mediach spo艂eczno艣ciowych, wi臋c w tym okresie ciszy wyborczej nale偶y ustrzec si臋 tego rodzaju publikacji.
Za z艂amanie zakazu agitacji w czasie ciszy wyborczej grozi grzywna. Najwy偶sza grzywna: od 500 tysi臋cy z艂otych do 1 miliona z艂otych grozi za publikacj臋 sonda偶y w czasie ciszy wyborczej. Chodzi zar贸wno o sonda偶e przedwyborcze dotycz膮ce przewidywanych zachowa艅 wyborc贸w, wynik贸w wybor贸w, jak i sonda偶e prowadzone w dniu g艂osowania. Mo偶na natomiast zach臋ca膰 do p贸j艣cia do urn wyborczych.
PKW zaznacza jednocze艣nie, 偶e o tym, czy co艣 stanowi z艂amanie zakazu agitacji wyborczej, mog膮 decydowa膰 tylko organy 艣cigania i s膮dy, a wyborca, kt贸ry uzna, 偶e naruszono cisz臋 wyborcz膮, powinien to zg艂osi膰 bezpo艣rednio policji lub do prokuratury.
kk/PAP/tr/pm
zdj臋cie na stronie g艂贸wnej: Wojciech Olku艣nik / PAP