We wtorek "Dziennik Gazeta Prawna" napisał, że większość z 2,5 miliona uwłaszczonych użytkowników wieczystych może stracić prawo do najwyższego możliwego upustu opłaty przekształceniowej. W artykule wskazano, że "władze największych miast nie wyrabiają się z wydawaniem specjalnych zaświadczeń dla mieszkańców". "Sygnały te już dotarły do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju (MIiR). Wiele wskazuje na to, że czeka nas nowelizacja przepisów" - napisano w publikacji.
Przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów wprowadzono na mocy ustawy z 20 lipca 2018 r. Zgodnie z nią na początku stycznia około 2,5 miliona użytkowników wieczystych stało się właścicielami gruntów pod swoimi mieszkaniami.
"Aby potwierdzić ten stan, urzędy miast muszą najpierw przesłać wszystkim zainteresowanym specjalne zaświadczenia (mają na to czas do końca 2019 r.). Dopiero w kolejnym kroku mieszkańcy mogą zgłosić chęć wniesienia jednorazowej opłaty przekształceniowej i otrzymania bonifikaty z tego tytułu" - przypomniano w tekście.
"Nikt nie straci prawa przekształcenia na własność"
O tę kwestię i inne wątpliwości związane ustawą pytany był na piątkowym briefingu prasowym prezydent stolicy.
Trzaskowski podkreślił, że za chaos związany z wydawaniem zaświadczeń odpowiedzialny jest jego zdaniem rząd. - My nie jesteśmy w stanie wydawać wszystkich zaświadczeń w momencie, kiedy niejasna jest sytuacja prawna - mówił. Jak dodał, gdy sytuacja prawna stanie się jasna, możliwe będzie ich szybsze wydawanie. Dotychczas do warszawiaków trafiły trzy tysiące zaświadczeń.
- Ale też zwracamy się do rządu, że wydanie 400 tysięcy zaświadczeń to nie jest rzecz, którą da się zrobić z dnia na dzień i wszystkie samorządy mają z tym problem - podkreślił. - Natomiast wszystkich uspokajam: na pewno w związku z samym procesem wydawania zaświadczeń nikt nie straci prawa przekształcenia na własność, jeśli sytuacja będzie absolutnie klarowna - dodał.
Zdaniem Trzaskowskiego ustawa, na mocy której dokonuje się przekształcenie, jest "bublem prawnym". - Wystosowaliśmy bardzo wiele pytań do ministerstwa, ponieważ nie do końca wiadomo, jak traktować spółdzielnie, nie do końca wiadomo, co dokładnie ma się dziać, gdy mamy w danym budynku mieszkania, ale również mamy na przykład sklepy albo warsztaty - wymieniał.
Jak czytamy w komunikacie ratusza, ustawa w dotychczasowej wersji "wzbudza wątpliwości między innymi w kwestii billboardów, budynków z roszczeniami, samowoli budowlanych oraz obiektów wzniesionych wbrew zapisom umowy o użytkowaniu wieczystym". Urzędnicy zaznaczają, że obecne przepisy generują dodatkowe obowiązki i problemy związane z charakterem opłaty przekształceniowej, pomocy publicznej. Kłopotliwa jest też kwestia dwukrotnych kosztów nabycia przy podziale i wywłaszczeniu nieruchomości pod drogę publiczną. "Prawo jest również niejasne w kwestii przesłanek wyłączających przekształcenie" - dodają.
"Podwyżki zostały anulowane"
W komunikacie podkreślono, że termin wnoszenia opłat rocznych za użytkowanie wieczyste upływa 31 marca, a wielu dotychczasowych użytkowników wieczystych do tego czasu nie dowie się, "czy ich nieruchomość już uległa przekształceniu, czy też nastąpi to w innym terminie, po wykonaniu dodatkowych czynności np. z dniem wyłączenia z księgi wieczystej gruntów niespełniających warunków".
Prezydent stolicy informował, że osoby, które nie otrzymały zaświadczenia mogą po prostu wnieść "starą" opłatę za rok 2019. - Po wydaniu dokumentu potwierdzającego przekształcenie ta wpłata zostanie przeksięgowana na poczet tak zwanej opłaty przekształceniowej - dodał. Trzaskowski zdementował jednocześnie informację o podwyżkach opłat za użytkowanie wieczyste. - Podwyżki, które widzieliśmy pod koniec zeszłego roku - one wszystkie zostały anulowane - powiedział.
Jak podał ratusz, warunkiem przeksięgowania i zaliczenia wpłaty będzie złożenie dyspozycji przeksięgowania zapłaconej opłaty, a nadpłaty powstałe po przeksięgowaniu opłaty będą zwracane, na wniosek mieszkańców przez urzędy dzielnic.
Przypomnijmy, że na podstawie uchwały rady miasta lub gminy samorządy mogły udzielić bonifikaty od opłaty za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność. Stołeczni radni zdecydowali, że w przypadku opłaty jednorazowej będzie ona wynosiła 98-procent.
"Niepewność, jak rozstrzygać niektóre kwestie"
Na briefingu poruszono też kwestię pakietu usprawnień w ustawie o przekształceniu użytkowania wieczystego we własności, które w piątek na swojej stronie zapowiedziało Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Pakiet zmian prawnych #GruntToWłasność przewiduje m.in. wyeliminowanie blokowania przekształcenia koniecznością dokonania podziału nieruchomości zabudowanej na cel mieszkaniowy, na której są dodatkowo inne obiekty, a także wprowadzenie "uproszczonego" trybu dokonywania podziału nieruchomości, w przypadkach, gdy taki podział będzie niezbędny.
- Musimy przyspieszyć procedury, żeby zaświadczenia trafiły do właścicieli jeszcze w tym roku - powiedział cytowany w komunikacie resortu wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń.
Trzaskowski podkreślił, że propozycje te pojawiają się "trochę późno". - Czekamy oczywiście na kolejną nowelizację, dobrze, że rząd chce wyjaśniać te wszystkie wątpliwości, tylko trochę późno - ocenił. Jak podkreślił, samorządy dostały rok na wydanie prawie pół miliona zaświadczeń przy jednoczesnej "niepewności, jak rozstrzygać niektóre kwestie". - Mamy w tej chwili marzec, a my wciąż do końca nie wiemy, jaki kształt przybierze ta ustawa - wskazał.
PAP/kk/b