Zmianą wart i złożeniem wieńców przed Grobem Nieznanego Żołnierza uczczono we wtorek 88. rocznicę powstania tego miejsca pamięci. Podczas uroczystości zaprezentowano też wyremontowany pl. Piłsudskiego.
- Historia Polski to w dużej mierze historia oręża polskiego. To historia żołnierzy, szczególnie tych, którzy na przestrzeni dziejów poświęcili się służbie ojczyzny, przelali krew i złożyli ofiarę najwyższą - ofiarę życia. Pośród wielu sposobów upamiętniania tej ofiary miejsce szczególne w Polsce, w ramach tej naszej pamięci zajmuje Grób Nieznanego Żołnierza. Symboliczny grób wszystkich żołnierzy, a w sposób szczególny tych, których miejsca pochówku zostały zniszczone bądź nigdy nie zostały odnalezione. Ale w każdym z tych miejsc złożona została wielka ofiara, która doprowadziła do naszej wolności - mówił podczas uroczystości wiceminister obrony narodowej Czesław Mroczek.
"Symboliczny grób dla kolejnych nieznanych żołnierzy"
Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz podkreśliła, że inicjatorzy budowy Grobu w 1925 r. nie mogli przewidzieć, że starannie przez nich wybrane pola bitewne I wojny, z których ziemię przywieziono pod kolumnadę Pałacu Saskiego "już niedługo uzupełnią kolejne".
- Grób na pl. Piłsudskiego stał się symbolicznym grobem dla kolejnych nieznanych żołnierzy poległych na frontach kolejnej wojny. Obecnie zaś, jeśli w Warszawie dzieje się coś ważnego dla narodu, musi się to dziać właśnie tu, na pl. marszałka Piłsudskiego - powiedziała prezydent, zapraszając równocześnie warszawiaków na obchody Święta Niepodległości, które będą miały miejsce na placu.
Jak dodała, ważnym elementem wtorkowej uroczystości jest także zaprezentowanie efektów remontu pl. Piłsudskiego, który trwał od lipca br. Koszt wyremontowania ok. 2 ha nawierzchni placu wyniósł 13,5 mln zł, z czego 10,5 mln zł to wkład wojewody mazowieckiego. Resztę kosztów poniosło miasto.
Płyty granitowe, odwodnienie, oświetlenie
Oprócz wymiany nawierzchni na płyty granitowe przeprowadzone zostało także odwodnienia terenu placu, zmieniono lokalizację masztów flagowych, zmodernizowano oświetlenia i zamontowano sześć tablic informacyjnych o Grobie Nieznanego Żołnierza. Zmodernizowano również zieleń w ścisłym obrębie placu, doprowadzono światłowód, kabel telefoniczny i zasilający do Grobu Nieznanego Żołnierza oraz innych miejsc dla ułatwienia organizacji imprez i uroczystości na placu.
Wymieniona została też posadzka wewnątrz Grobu Nieznanego Żołnierza i tuż za nim. Prace przeprowadzono pod nadzorem archeologicznym, co miało związek z wpisaniem układu urbanistycznego placu oraz Osi Saskiej, a także Grobu Nieznanego Żołnierza i fragmentów reliktów zabudowy zachodniej pierzei placu do rejestru zabytków.
Podczas wtorkowej uroczystości zaprezentowano również nowe oświetlenie placu, którego głównym elementem jest podświetlenie tzw. osi saskiej oraz nowe latarnie.
2 listopada 1925 r.
Grób Nieznanego Żołnierza został odsłonięty 2 listopada 1925 r. jako miejsce upamiętniające żołnierzy polskich poległych za ojczyznę. Złożono w nim urny z ziemią z pól bitewnych I i II wojny światowej oraz wojny 1920 r., a 18 tablic przypomina udział w walkach oręża polskiego na przestrzeni tysiącletniej historii państwa. Grób-pomnik od momentu utworzenia był miejscem najważniejszych uroczystości państwowych i narodowych.
Główne zdjęcie: Rafał Guz/PAP
PAP/su/ran