Krzesło według projektu Stanisława Witkiewicza, klocki z obrazkami Zofii Stryjeńskiej, gramofon Bambino, porcelana i tkaniny z lat 50. i 60. XX wieku, są eksponowane w nowo otwartej w Muzeum Narodowym w Warszawie Galerii Wzornictwa Polskiego. Można ją oglądać od piątku.
Galeria Wzornictwa Polskiego mieści się na I piętrze gmachu głównego Muzeum Narodowego w Warszawie, w tzw. górnym ryzalicie. Na 300 metrach kwardatowych powierzchni zaprezentowano około 600 obiektów z liczącej 25 tysięcy przedmiotów kolekcji polskiego designu.
Jak powiedziała PAP Anna Maga, jedna z kuratorek galerii, intencją organizatorów ekspozycji było chronologiczne ukazanie historii wzornictwa polskiego, najważniejszych osiągnięć polskich projektantów od początków XX wieku po dziś. - W galerii znajdują się obiekty z początku XX wieku, z czasów międzywojnia oraz okresu powojennego, z czasu odbudowy, socrealizmu, po odwilż i poodwilżową nowoczesność – najbardziej dynamiczne lata polskiego wzornictwa, na współczesnym designie kończąc - dodała.
"Galeria stała - niestała"
- To wielka satysfakcja, że możemy przedstawić pierwszą stałą Galerię Wzornictwa Polskiego - powiedziała podczas wtorkowej konferencji Agnieszka Morawińska, dyrektor Muzeum Narodowego. - Z uwagi na szczupłość miejsca i bogactwo zbiorów będzie to galeria stała - niestała. Będziemy co jakiś czas "podmieniać" ekspozycję tak, aby publiczność mogła poznać jak największą liczbę obiektów z naszych zbiorów - wyjaśniła.
Dyrektor przypomniała historię początków budowania kolekcji. - Największa część zbiorów - 283 obiekty - pochodzi ze zbiorów Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, które przekazała Muzeum Narodowemu w 1978 r. ówczesna dyrektor Instytutu Wzornictwa Przemysłowego Wanda Telakowska. Około 190 obiektów trafiło do muzeum w formie darów od 45 prywatnych osób, 22 firm, i, oczywiście, samych artystów. Nieznaczną część stanowią depozyty - zaznaczyła Morawińska.
Od krzesła Witkiewicza...
Przestrzeń wystawy została tak zaaranżowana, aby ukazać w porządku chronologicznym najważniejsze zjawiska polskiego wzornictwa, począwszy od lat 1890–1918, kiedy próbowano określić styl narodowy, jako zwornik państwa polskiego. Symbolicznym eksponatem jest tu krzesło zaprojektowane przez Stanisława Witkiewicza w stylu zakopiańskim. W tym stylu wymyślonym i kształtowanym przez Witkiewicza budowano domy i projektowano przedmioty użytkowe: meble, tkaniny, stroje, wyroby ze srebra czy serwisy porcelanowe.
Kolejna część wystawy przedstawia międzywojnie i najważniejsze dwa nurty tego okresu: jeden – wywodzący się z warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, oraz drugi – artystów awangardy, związany z Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej.
Po II wojnie światowej początkowo doszło do rozwoju rzemiosła i drobnej wytwórczości. Powstało wiele przedmiotów codziennego użytku wykonanych z łatwo dostępnych, miejscowych surowców, projektowanych przez artystów tak, by ich produkcja była możliwie najtańsza.
...do drukarki 3D
Lata 50. i 60. były wyjątkowo twórcze dla polskiego wzornictwa. Obiekty z bogatej kolekcji ceramiki i tkanin z tamtego czasu są pokazane w Galerii Wzornictwa Polskiego, obok krzeseł ze sklejki i mebli z tworzyw sztucznych. W latach 70. i 80. niektórzy projektanci zaczęli zakładać małe firmy. Po 1989 r. nastąpił swobodny rozwój pracowni i biur projektowych. Ekspozycję symbolicznie kończy przedstawicielka nowej technologii i nowych sposobów projektowania - drukarka 3D.
- Galeria Wzornictwa przedstawia nie tylko historię kultury, historię kultury wizualnej, ale opowiada też o relacjach pomiędzy gospodarką, postępem cywilizacyjnym danego kraju i umiejętnością do wytwarzania rzeczy, będących efektem projektowania - powiedział uczestniczący we wtorkowej konferencji wicedyrektor Muzeum Narodowego Piotr Rypson. - Projektowanie, wzornictwo to cały zespół fundamentalnych kwestii związanych z bytowaniem człowieka w coraz bardziej skomplikowanym świecie - wyjaśnił.
W piątek wernisaż
Rypson dodał, że równolegle z ekspozycją w układzie chronologicznym przedstawione zostały trzy zespoły obiektów prezentujące odrębne zagadnienia: etnodizajn, czyli projektowanie inspirowane sztuką ludową, projektowanie dla dzieci i projektowanie przemysłowe.
Galeria Wzornictwa Polskiego w Muzeum Narodowym będzie dostępna dla publiczności od 15 grudnia.
PAP/b