Generał Zbigniew Ścibor-Rylski zmarł 3 sierpnia tego roku. Został pochowany w najstarszej części Powązek. Grób powstał 100 lat temu. W 1939 roku został trafiony bombą. Po wojnie przeprowadzono remont, ale ze względów finansowych zrobiono tylko prowizoryczną betonową wylewkę.
- To psuje odbiór wizualny. Postanowiliśmy więc elementy wylewki przykryć płatami piaskowca. W efekcie renowacji uzyskamy efekt spójności - mówi dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, Jan Ołdakowski.
W ostatnich latach mogile groziło całkowite zniszczenie.
Koniec prac przed pierwszą rocznica śmierci
- Obiecujemy państwu, że przed 75. rocznicą Powstania Warszawskiego zostanie odnowiony i udostępniony warszawiakom w takiej formie, aby mogli godnie złożyć hołd w pierwszą rocznicę śmierci generała - powiedział Ołdakowski.
Renowacja nagrobka nie będzie należała jednak do łatwych.
- Przez lata nagromadziły się nawarstwienia, które stwardniały i skorodowały powierzchnię kamienia. Problemem jest również ściana frontowa, która odstaje od pionu. Nie da się skorygować samej ściany. Należy rozłożyć cały nagrobek i ustawić go na nowo - tłumaczy Karolina Marzec, nadzorująca prace konserwator zabytków.
Według Marzec grób przed wojną mógł mieć postać kapliczki, ale nie zachowały się żadne zdjęcia w archiwach rodzinnych czy cmentarza, które mogły by pomóc określić, jak mogiła wyglądała przed 1939 rokiem.
Ważny termin podania informacji
Jan Ołdakowski podkreślił, że muzeum zależało na podaniu informacji o konserwacji grobu w przeddzień obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości. - Planując 11 listopada, chcemy, by głosy powstańców warszawskich wciąż pozostały słyszalne. Zwłaszcza słowa generała Ścibor-Rylskiego, który powtarzał, jak ważne jest, byśmy w święta narodowe pozostawali wspólnotą - dodał.
Zbigniew Ścibor-Rylski urodził się 10 marca 1917 r. w Browkach w obwodzie żytomierskim (obecnie Ukraina) w rodzinie szlacheckiej herbu Ostoja. Był żołnierzem Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" gen. Franciszka Kleeberga, Armii Krajowej, uczestnikiem Powstania Warszawskiego. W 1984 r. został jednym z członków Obywatelskiego Komitetu Obchodów 40. Rocznicy Powstania Warszawskiego, należał także do grupy inicjatywnej utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego. Później był w składzie Rady Honorowej Budowy Muzeum. W 1990 r. został prezesem Związku Powstańców Warszawskich. Był także sekretarzem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2005 r. otrzymał awans na generała brygady. Był wielokrotnie odznaczany m.in. Krzyżem Wojennym Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą "Polonia Restituta".
Zmarł 3 sierpnia w wieku 101 lat.
Zobacz też pierwsze przymiarki do remontu:
Zbigniew Ścibor-Rylski - nagrobek
Zbigniew Ścibor-Rylski - nagrobek
PAP/ml/ran
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum Powstania Warszawskiego