Naukowcy z Wielkiej Brytanii dokonali odkrycia, które może zmienić nasze rozumienie początków cywilizacji ludzkiej. Zespół badaczy z British Museum znalazł dowody na to, że ludzie potrafili świadomie wytwarzać ogień już około 400 tysięcy lat temu - o 350 tysięcy lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. Wyniki ich badania zostały opublikowane na łamach czasopisma "Nature".
Przed epoką Neandertalczyków
Odkrycia dokonano w Barnham w hrabstwie Suffolk we wschodniej Anglii, na dobrze znanym stanowisku paleolitycznym badanym od dekad. W warstwach osadów odnaleziono spaloną glinę, popękane od wysokiej temperatury kamienne narzędzia oraz fragmenty pirytu - minerału, który po uderzeniu krzesze iskry.
Jak tłumaczyli badacze, piryt nie występuje w tym regionie naturalnie, co oznacza, że przenieśli go tam ludzie, którzy znali jego właściwości i potrafili używać go do rozniecania ognia. Analizy chemiczne wykazały, że temperatura paleniska przekraczała 700 stopni Celsjusza, a spalanie w tym samym miejscu powtarzało się wielokrotnie.
- To solidny dowód na to, że nie obserwujemy skutków przypadkowego pożaru czy uderzenia pioruna, lecz ślady paleniska - wskazał Rob Davis, archeolog z British Museum. Archeolodzy wysnuli przypuszczenie, że mieszkańcy odkrytego w Barnham obozowiska byli wczesnymi Neandertalczykami. Ich mózgi stawały się coraz większe, a kompetencje techniczne - bardziej rozwinięte.
Kontrolowanie ognia stanowiło kamień milowy w rozwoju człowieka. Dzięki niemu nasi przodkowie mogli przetrwać w chłodniejszym klimacie, odstraszać drapieżniki i gotować jedzenie. Obróbka cieplna korzeni i mięsa nie tylko zwiększała ich wartość odżywczą, ale też uwalniała więcej energii potrzebnej do rozwoju większego mózgu.
Pierwszy krok ku cywilizacji
Chris Stringer z londyńskiego Natural History Museum podkreślił, że to odkrycie wpisuje się w szerszy wzorzec zmian zachodzących między 500 a 400 tysiącami lat temu, kiedy to zaczynają pojawiać się oznaki coraz bardziej złożonych zachowań ludzi i struktury społecznej. Do tej pory najstarsze potwierdzone dowody celowych palenisk pochodziły ze stanowisk neandertalskich w północnej Francji i datowano je na około 50 tysięcy lat.
Paleniska w Barnham mogły być nie tylko źródłem ciepła, ale i miejscem spotkań. To właśnie wokół ognia rodziła się społeczność - przestrzeń do rozmowy, planowania, snucia opowieści. W oczach badaczy to właśnie takie rytuały mogły stanowić pierwszy krok w kierunku powstania języka i zorganizowanych społeczeństw.
Nick Ashton, kurator zbiorów paleolitycznych w British Museum, nie krył emocji. - To najważniejsze odkrycie w mojej 40-letniej karierze. Być może właśnie tu znajdujemy pierwsze dowody na to, że człowiek naprawdę nauczył się kontrolować naturę poprzez jej najbardziej symboliczny żywioł, ogień - mówił badacz.
Autorka/Autor: jzb
Źródło: AP News, CNN
Źródło zdjęcia głównego: 2025 Cable News Network All Rights Reserved