Sędziowie zastrajkują. Też chcą podwyżek

Sędziowie są przeciw rządowym planom w sprawie zamrożenia waloryzacji ich płac oraz płac prokuratorów. Dlatego Stowarzyszenie Sędziów Polskich "Iustitia" weźmie udział w protestach zapowiadanych już wcześniej przez prokuratorów na 11 lipca i 19 września. Protest sędziów polegać ma na korzystaniu przez nich z urlopów na żądanie.

Ponadto - jak głosi uchwała stowarzyszenia sędziów, "uwzględniając ewentualne przeszkody nie pozwalające na udział w rekomendowanej formie protestu, stowarzyszenie postuluje o zamanifestowanie poparcia poprzez powstrzymywanie się w tych dniach od czynności procesowych lub zarządzenie dwudziestominutowej przerwy w trakcie trwających posiedzeń sądowych".

Projekt budżetu państwa na 2012 r. rząd przyjął na początku maja. Zakłada on m.in. zamrożenie waloryzacji płac we wszystkich sektorach publicznych, oprócz pensji nauczycielskich. Zamrożone miałyby być więc także płace sędziów i prokuratorów. Tymczasem w 2009 r. uchwalono przepisy przewidujące uzależnianie wynagrodzeń sędziów od ogłaszanego w Monitorze Polskim przez prezesa GUS przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale poprzedniego roku, a nie od kwoty bazowej określanej w ustawie budżetowej.

Zarobki sędziów

Podstawą prawną, która reguluje zarobki sędziów i prokuratorów jest ustaw "Prawo o ustroju sądów powszechnych". Określone są w niej kwoty bazowe oraz mnożniki na podstawie, których wylicza się pensje tych grup zawodowych.

Średnie zarobki sędziów (orientacyjne kwoty brutto) Sądów apelacyjnych – 12 tys. zł.

Sądów okręgowych – 10 tys. zł.

Sądów rejonowych – 8 tys. zł.

Według rzeczniczki Ministerstwa Sprawiedliwości, Joanny Dębek sędziowie i prokuratorzy ostatnią podwyżkę dostali w 2009 roku i wynosiła ona 1000 zł. Wraz z nią weszła w życie zasada, że wzrost zarobków tych grup zawodowych będzie adekwatny do wzrostu gospodarczego. - Bardzo możliwe, ze ta zasada będzie zamrożona na rok 2012. Właśnie dlatego sędziowie protestują – mówi Joanna Dębek.

Zarobki prokuratorów

Zdaniem Jacka Skały, rzecznika Związku Zawodowego Prokuratorów, zarobki prokuratorów znacznie odbiegają od norm europejskich. Według podanych przez niego danych zarobki prokuratorów w Polsce przedstawiają się następująco:

Prokurator na początku kariery zawodowej – 5,5-6,2 tys. zł netto

Prokurator prokuratury okręgowej – 6,2-7 tys. zł netto

Prokurator prokuratury okręgowej – 6,9–7,8 tys. zł netto

Zarobki sędziów i prokuratorów w Europie

Roczne zarobki na początku kariery (netto)

Sędzia w sądzie pierwszej instancji

Polska 11 818 euro

Irlandia Północna 58 988 euro

Szwajcaria 90 080 euro

Holandia 40 tys. euro

Słowenia 60 402 euro

Włochy 29 069 euro

Bośnia i Hercegowina 14 946 euro

Rumunia 10 991 euro

Prokurator

Polska 11 818 euro Irlandia Północna - brak danych Szwajcaria 79 322 euro Holandia 28 tys. euro Słowenia 17 592 euro Włochy 29 069 euro Bośnia i Hercegowina 14 946 euro Rumunia 10 991 euro

Roczne zarobki pod koniec kariery (stanowiska w sądach najwyższej instancji, netto)

Sędzia

Polska 29 269 euro

Irlandia Północna 101 273 euro

Szwajcaria 211 980 euro

Holandia 60 tys. euro

Słowenia 29 529 euro

Włochy 73 327 euro

Bośnia i Hercegowina 25 646 euro

Rumunia 25 815 euro

Prokurator

Polska 29 269 euro

Szwajcaria 124 246 euro

Holandia 65 000 euro

Słowenia 27 792 euro

Włochy 73 327 euro

Bośnia i Hercegowina 25 646 euro

Rumunia 21 328 euro

(źródło: Raport Europejskiej Komisji ds. Efektywności Wymiaru Sprawiedliwości (CEPEJ) Raport opublikowany w 2010 roku, dane pochodzą z 2008)

Szczegóły ustalania wynagrodzeń

Według obowiązujących obecnie zasad podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Monitorze Polskim przez Prezesa GUS. Jeżeli wynagrodzenie to będzie niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego, jako podstawa przyjmowana będzie podstawa wynagrodzenia zasadniczego w dotychczasowej wysokości. Wynagrodzenie zasadnicze określane będzie w stawkach, których wysokość ustalana będzie z zastosowaniem mnożników podstawy.

Sędziemu/prokuratorowi obejmującemu stanowisko na poziomie rejonowym zagwarantowano wynagrodzenie zasadnicze w stawce pierwszej, na poziomie okręgowym - w stawce czwartej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce czwartej albo piątej - w stawce, odpowiednio, piątej albo szóstej. Sędziemu/prokuratorowi obejmującemu stanowisko w sądzie/prokuraturze apelacyjnej przysługiwać będzie wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce siódmej albo ósmej - w stawce, odpowiednio, ósmej albo dziewiątej.

Jeżeli przed objęciem stanowiska sędzia/prokurator zajmował inne - równorzędne, na nowo obejmowanym stanowisku przysługiwać mu będzie wynagrodzenie w stawce nie niższej od stawki poprzednio otrzymywanej. Wynagrodzenie zasadnicze określane będzie w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku. Do okresu pracy doliczany będzie okres powierzenia pełnienia czynności na stanowisku asesora.

Zasadnicze wynagrodzenie asesora

80 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce 1. + składka z tytułu ubezpieczenia społecznego

Zasadnicze wynagrodzenie referendarza sądowego

75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce 1. + składka z tytułu ubezpieczenia społecznego

Po siedmiu latach pracy na stanowisku referendarza wynagrodzenie będzie podwyższane do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego, a po dalszych siedmiu latach pracy – do 75 proc. wynagrodzenia w stawce trzeciej.

Starszy referendarz sądowy otrzyma 85 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu latach pracy procent ten będzie obliczany według wynagrodzenia w stawce trzeciej.

Źródło: SDiA TVN24