UCHWAŁA
PAŃSTWOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ
z dnia 2 sierpnia 2007 r.
w sprawie sprawozdania Sojuszu Lewicy Demokratycznej
o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym o kredytach bankowych
i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych ze środków
Funduszu Wyborczego w 2006 r.
Państwowa Komisja Wyborcza na podstawie art. 38a ust. 1 pkt 3 i ust. 2 pkt 3 ustawy
z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857
i Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 127, poz. 1089, z 2003 r. Nr 57, poz. 507, z 2004 r.
Nr 25, poz. 219 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 i Nr 266,
poz. 2236)
postanawia
odrzucić sprawozdanie Sojuszu Lewicy Demokratycznej o źródłach pozyskania
środków finansowych, w tym o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz
o wydatkach poniesionych ze środków Funduszu Wyborczego w 2006 r., z powodu
naruszenia art. 24 ust. 8 ustawy o partiach politycznych.
Uzasadnienie
Partia Sojusz Lewicy Demokratycznej przedłożyła Państwowej Komisji
Wyborczej — z zachowaniem terminu określonego w art. 38 ust. 1 ustawy o partiach
politycznych — sprawozdanie o źródłach pozyskania środków finansowych, w tym
o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania oraz o wydatkach poniesionych
ze środków Funduszu Wyborczego w 2006 r. Do sprawozdania załączono opinię
i raport biegłego rewidenta z badania sprawozdania w zakresie wpływów na Fundusz
Wyborczy.
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone według wzoru określonego
w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 lutego 2003 r. w sprawie
sprawozdania o źródłach pozyskania środków finansowych (Dz. U. Nr 33 poz. 269).
Żaden z uprawnionych podmiotów, wymienionych w art. 34a ust. 5 w związku
z art. 38a ust. 1 ustawy, nie zgłosił zastrzeżeń do sprawozdania.
Państwowa Komisja Wyborcza, na podstawie przedłożonych dokumentów oraz
opinii i raportu biegłego rewidenta ustaliła, co następuje.
W sprawozdaniu o źródłach pozyskania środków (z wyłączeniem Funduszu
Wyborczego) partia Sojusz Lewicy Demokratycznej wykazała, iż w okresie
sprawozdawczym pozyskała łącznie kwotę 37.442.906,00 zł. Na rachunkach
bankowych zgromadzono środki finansowe w łącznej kwocie 36.536.181,00 zł.
Składają się na nią wpłaty od osób fizycznych dokonywane bezpośrednio na rachunki
bankowe partii w kwocie 4.501.437,00 zł (w tym składki członkowskie – 2.221.664,00
zł i darowizny pieniężne – 2.279.773,00 zł), odsetki bankowe w wysokości 183.513,00
zł, otrzymana dotacja podmiotowa – 13.413.142,00 zł, z otrzymywanej subwencji –
15.005.075,00 zł, zaciągnięty kredyt bankowy – 2.500.000,00 zł oraz środki w kwocie
933.014,00 zł przelane na rachunki bankowe z kasy partii jako nadwyżka środków
pieniężnych pochodzących ze składek członkowskich oraz darowizn.
Wpłaty dokonane na rachunek partii przez osoby fizyczne mieszczą się
w dopuszczalnym limicie wpłat od jednej osoby, określonym w art. 25 ust. 4 ustawy
o partiach politycznych i dokonane zostały w formie zgodnej z art. 25 ust. 5 tej
ustawy.
Sojusz Lewicy Demokratycznej pozyskał do kasy partii środki finansowe
w łącznej kwocie 1.653.136,00 zł. Jak wynika z treści sprawozdania składają się na nią
wpłaty z tytułu składek członkowskich w kwocie nieprzekraczającej w jednym roku
najniższego miesięcznego wynagrodzenia (983.905,00 zł), inne wpłaty/darowizny
(645.731,00 zł) a także środki pochodzące z działalności własnej, określonej w art. 27
ustawy (23.500,00 zł). Środki pochodzące z darowizn oraz część kwoty pozyskanej do
kasy z tytułu składek członkowskich została przekazana na rachunki bankowe partii.
2
Ponadto partia wykazała w sprawozdaniu przychody z innych źródeł w łącznej
kwocie 1.946,00 zł, pochodzące z tytułu wpisowego (1.480,00 zł) oraz odszkodowania
(466,00 zł), a także pozyskane wartości niepieniężne w łącznej wysokości 184.657,00
zł, pochodzące z rozliczenia memoriałowego przychodów, dotyczących zaliczonych
kosztów w poprzednich okresach sprawozdawczych.
Państwowa Komisja Wyborcza, na podstawie art. 38a ust. 1 w związku z art.
34a ust. 2 ustawy, zwróciła się do organu statutowego partii o wyjaśnienie, z jakich
źródeł pochodziły pozyskane środki finansowe oznaczone w sprawozdaniu jako
„wpisowe” oraz środki pochodzące z prowadzonej przez partię działalności własnej, a
także o wskazanie, czy przychody te zostały odprowadzone na rachunki bankowe
partii.
W udzielonej odpowiedzi skarbnik partii sporządził wykaz osób, które w
2006 r. składając deklarację przynależności do Sojuszu Lewicy Demokratycznej
wniosły opłaty z tytułu tzw. wpisowego. W załączniku do odpowiedzi zostały
przekazane bankowe dowody wpłat powyższych środków na rachunki bankowe partii.
Wskazane zostały również dowody wpłaty na rachunek bankowy kwoty 466,00 zł
uzyskanej przez partię z tytułu odszkodowania od Przedsiębiorstwa „Poczta Polska” za
niewykonaną usługę.
Co do przychodów z działalności własnej, skarbnik Sojuszu Lewicy
Demokratycznej wyjaśnił, że wykazanie tych środków w pkt II ppkt 3 sprawozdania
nastąpiło omyłkowo, gdyż przychody te de facto pochodziły ze sprzedaży należących
do partii składników majątkowych i w związku z tym powinny zostać wykazane w pkt
IV sprawozdania.
Sprzedaż należących do partii składników majątkowych obejmowała:
a) dwa samochody osobowe – partia uzyskała z tego tytułu przychód w łącznej
kwocie 21.500,00 zł;
b) system alarmowy wbudowany w obiekcie siedziby Rady Wojewódzkiej SLD w
województwie lubuskim – na rzecz firmy APEXIM BIS sp. z o.o. – przychód partii
wyniósł 2.000,00 zł.
3
Rozliczenie sprzedaży w/w systemu alarmowego nastąpiło w formie potrącenia
wzajemnych wierzytelności Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz firmy APEXIM
BIS sp. z o.o.
Natomiast środki pochodzące ze sprzedaży samochodów osobowych otrzymane
w formie gotówki wpłacono do kasy partii i nie odprowadzono ich na należące do
partii rachunki bankowe. W dodatkowych wyjaśnieniach przedstawionych Państwowej
Komisji Wyborczej skarbnik Sojuszu Lewicy Demokratycznej poinformował, że
środki te wydatkowane zostały w obrocie gotówkowym ze względu na konieczność
dokonania wypłaty świadczeń pracowniczych osobom, którym świadczenia takie
wypłacane są w gotówce, nie zaś przez dokonanie przelewów na rachunki bankowe.
W wyjaśnieniach podniesiono również, że środki pochodzące ze zbycia składników
majątkowych należących do partii nie powiększyły jej majątku, sprzedane zaś
składniki majątkowe nabyte zostały wcześniej za środki pieniężne prawidłowo
pozyskane i zgromadzone na rachunkach bankowych.
Państwowa Komisja Wyborcza, na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego,
stwierdza, że nieodprowadzenie na rachunek bankowy środków pieniężnych
pochodzących ze sprzedaży dwóch samochodów stanowi naruszenie art. 24 ust. 8
ustawy, zgodnie z którym partia polityczna może gromadzić środki finansowe tylko na
rachunkach bankowych, a od obowiązku tego zwolnione są jedynie kwoty pozyskane
ze składek członkowskich, o których mowa w art. 26a ustawy.
Powołany przepis art. 24 ust. 8 ustawy ma charakter bezwzględnie
obowiązujący. Wynika z tego, że wszystkie środki finansowe partii politycznych,
pochodzące ze źródeł wymienionych w art. 24 ust. 1 ustawy, za wyjątkiem środków
pochodzących ze składek członkowskich pozostawionych w terenowych jednostkach
organizacyjnych partii z przeznaczeniem na pokrycie wydatków związanych z bieżącą
działalnością, o których mowa w art. 26a ustawy, muszą być gromadzone
na rachunkach bankowych (por. postanowienie składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 17 września 2003 r. w sprawie o sygn. III SW 147/03 oraz
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2005 r. w sprawie o sygn. III SW
9/05). Środki finansowe pochodzące ze zbycia należących do partii składników
majątkowych, wymienione w art. 24 ust. 4 pkt 3 ustawy wśród (legalnych) dochodów
4
partii, mogą być zatem gromadzone jedynie na jej rachunkach bankowych, a
wydatkowanie pozyskanych w gotówce środków z tego źródła z pominięciem
odprowadzenia ich na rachunek bankowy stanowi naruszenie art. 24 ust. 8 ustawy.
Zgodnie z art. 38a ust. 2 pkt 3 ustawy naruszenie to powoduje obligatoryjne
odrzucenie sprawozdania przez Państwową Komisję Wyborczą. Do tych środków
finansowych ma również zastosowanie art. 39a ustawy o przepadku środków na rzecz
Skarbu Państwa.
Odrębny rachunek Funduszu Wyborczego partii nr 36 1060 0076 0000 4216
4000 1653 prowadzony jest przez bank BPH PBK S.A. Oddział w Warszawie. Saldo
rachunku Funduszu w dniu 1 stycznia 2006 r. wynosiło 51.267,92 zł. W 2006 r.
zgromadzono na nim środki w łącznej kwocie 22.282.717,03 zł, w tym 8.545.579,03 zł
z darowizn od osób fizycznych, 7.525.192,62 zł z wpłat własnych partii, 6.180.000,00
zł z przekazanej subwencji, 15.413,18 zł z odsetek bankowych i 16.352,20 zł z
nadwyżki środków komitetu wyborczego, utworzonego przez partię w wyborach
burmistrza miasta Szczecinek.
W ramach wpłat od osób fizycznych kwota 8.108.683,57 zł została pozyskana
zgodnie z przepisami ustawy o partiach politycznych, natomiast kwota 436.895,46 zł
pochodziła z wpłat dokonanych niezgodnie z tymi przepisami. Kwota 51.549,99 zł
została wykazana w sprawozdaniu jako pochodząca z wpłat dokonanych z
naruszeniem art. 36a ust. 1 ustawy, tj. przekraczających roczny limit wpłat od jednej
osoby fizycznej. Ponadto, jak wynika z opinii i raportu biegłego rewidenta,
załączonych do sprawozdania dokumentów oraz przedłożonych przez partię wyjaśnień
i uzupełnień, na Fundusz Wyborczy wpłynęła w 2006 r. z naruszeniem przepisów
ustawy o partiach politycznych (art. 25 ust. 1 w związku z art. 36 ust 1 oraz art. 36a
ust. 1 i 3 ustawy) kwota w łącznej wysokości 385.345,47 zł.
W ramach łącznej kwoty 436.895,46 zł środków pozyskanych niezgodnie z
przepisami ustawy:
a) kwota 51.666,59 zł – została dobrowolnie przekazana na rachunek Trzeciego
Urzędu Skarbowego w Warszawie,
b) kwota 275.142,57 zł – została zwrócona wpłacającym w dopuszczalnym przez
ustawę terminie 30 dni od daty dokonania darowizny,
5
c) kwota 110.086,30 zł – została zwrócona wpłacającym po upływie terminu 30 dni
od daty dokonania darowizny; do tych środków finansowych ma zastosowanie
art. 39a ustawy, stanowiący o przepadku ich równowartości na rzecz Skarbu
Państwa.
Sojusz Lewicy Demokratycznej przeznaczył z Funduszu Wyborczego kwotę
1.698.400,57 zł na spłatę zobowiązań z wyborów do Sejmu i do Senatu,
przeprowadzonych w 2005 r., kwotę 84.174,57 zł na cele związane z udziałem w
wyborach uzupełniających do Senatu, kwotę 520.000,00 zł na cele związane z
wyborami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2005 r. (środki te zostały
przekazane Komitetowi Wyborczemu Kandydata na Prezydenta RP Włodzimierza
Cimoszewicza), 19.117.741,46 zł na wybory organów samorządu terytorialnego
w 2006 r. a kwotę 7.112,96 zł na koszty opłat i prowizji bankowych. Łącznie wydatki
z Funduszu Wyborczego partii w 2006 r. wyniosły 21.427.429,56 zł. W dniu 31
grudnia 2006 r. na rachunku bankowym Funduszu pozostała kwota 906.555,40 zł.
Podsumowując: naruszenie przez Sojusz Lewicy Demokratycznej art. 24 ust. 8
ustawy o partiach politycznych stanowi — według art. 38a ust. 1 pkt 3 i ust. 2 pkt 3 tej
ustawy — bezwzględną przesłankę odrzucenia sprawozdania finansowego partii.
Skutek ten następuje niezależnie od wysokości kwoty środków finansowych
zgromadzonych poza rachunkiem bankowym.
Zgodnie z art. 39a ust. 1 ustawy, kwota w wysokości 21.500,00 zł, pozyskana z
naruszeniem art. 24 ust. 8 ustawy, a także kwota w łącznej wysokości 110.086,30 zł –
pozyskana z naruszeniem art. 25 ust. 1 w związku z art. 36 ust. 1 oraz art. 36a ust. 1 i 3
ustawy i zwrócona wpłacającym po upływie terminu 30 dni od daty dokonania
darowizny — podlegają przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa. Jeżeli korzyść została
przez partię zużyta lub utracona, przepadkowi podlega jej równowartość.
Na podstawie art. 39a ust. 4 ustawy partia polityczna w terminie 60 dni od dnia
wydania niniejszego postanowienia może dokonać dobrowolnej wpłaty na konto
urzędu skarbowego właściwego dla siedziby komitetu kwoty korzyści majątkowej
pozyskanej niezgodnie z prawem. Potwierdzenie przekazania kwoty 131.586,30 zł
należy przedstawić Państwowej Komisji Wyborczej. W przypadku niedokonania
dobrowolnej wpłaty, wszczęte zostanie postępowanie z art. 39a ust. 5 ustawy.
6
W związku z tym Państwowa Komisja Wyborcza postanowiła jak w sentencji.
Od niniejszego postanowienia partii politycznej Sojusz Lewicy
Demokratycznej przysługuje prawo wniesienia skargi do Sądu Najwyższego,
w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej: Ferdynand Rymarz
Zastępcy Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej: Jan Kacprzak,
Stanisław Kosmal
Członkowie Państwowej Komisji Wyborczej: Stefan Jaworski, Andrzej Kisielewicz,
Andrzej Mączyński, Włodzimierz Ryms, Stanisław Zabłocki, Tadeusz Żyznowski
Źródło: PKW