PosłuchajWstrzymaj

Zakończył się remont muru cmentarza Powązkowskiego. Prace trwały kilkanaście lat. Z powodu znacznych uszkodzeń cały mur rozebrano, a następnie odbudowano. Ogrodzenie nekropolii ma 4,5 kilometra długości i powstawało w różnych czasach, z różnych cegieł.

Warszawa wspiera finansowo renowację pomników nagrobnych i kaplic na Powązkach. Jak wskazują urzędnicy, dzięki temu udało się powstrzymać ich destrukcję i przywrócić wartości artystyczne wielu dziełom sztuki.

Na zabytkowe założenie Powązek składa się również ich ogrodzenie. Zostało ono odrębnie wpisane do rejestru zabytków w 2009 roku. Tworzy je mur z czerwonej cegły. Najbardziej reprezentacyjną jego częścią jest brama św. Honoraty, która została wyremontowana w 2014 roku. Od XIX wieku w mur wmurowano również kilkaset nagrobków i płyt nagrobnych.

Większość muru cmentarnego składa się z powtarzalnych segmentów i słupów. "Całość przykryta jest betonowymi czapami wieńczącymi. Ceglane ogrodzenie budowano w różnych okresach, więc zdarzają się odcinki bez podziału, otynkowane i o różnej wysokości. Inne noszą ślady zniszczeń, doraźnych napraw i przemurowań" - opisali w komunikacie urzędnicy.

Remont trwał 15 lat

Remont ogrodzenia trwał od 2010 roku i był współfinansowany przez Warszawę. Stan techniczny muru przed pracami był zły. "Przyczyną, oprócz zniszczeń wojennych, był brak właściwej opieki, bliskość ruchliwych ulic, wpływ warunków atmosferycznych i upływu czasu. Płytkie fundamenty stopniowo osiadały w gruncie, mur pękał, a zawilgocenia powodowały wykruszanie się cegieł i odpadanie tynku. Niektóre fragmenty były znacznie odchylone od pionu i groziły zawaleniem na ulicę lub nagrobki" - wyjaśnił urząd miasta.

Z powodu znacznych uszkodzeń zdecydowano, że najlepszym rozwiązaniem jest całkowita rozbiórka muru, a następnie jego odbudowa na nowych fundamentach. Większość cegieł pochodzących z rozbiórki użyto ponownie. Jeśli cegły nie nadawały się do powtórnego wykorzystania, zastępowano je zbliżoną wyglądem inną cegłą rozbiórkową.

Jak podał ratusz, oprócz nowych fundamentów wykonano izolację, niezbędne żelbetowe wzmocnienia i nowe betonowe czapy wieńczące. Podczas prac specjalne zabezpieczenie otrzymały nagrobki wmurowane w mur.

Przedsięwzięcie okazało się tak duże i kosztowne, że prace przez lata dzielono na odcinki. W 2024 roku wykonano ostatni etap z zaplanowanych - od strony ulic Tatarskiej i Ostroroga, i prace zakończono. Ratusz w formie dotacji na remont ogrodzenia przeznaczył w sumie 4,2 miliona złotych.

Najstarszy cmentarz Warszawy

Stare Powązki to najstarszy katolicki cmentarz Warszawy założony w 1790 roku. Pochowanych jest na nim około miliona osób, w tym wielu znanych, zasłużonych i wybitnych Polaków. W 2014 roku cmentarz, razem z pięcioma innymi nekropoliami, został uznany za pomnik historii.