Jedna z najlepiej zachowanych kamienic czynszowych z XIX wieku zabytkiem

W okresie międzywojennym funkcjonowała tam szkoła. Do 1949 roku schronienie znalazło w niej wiele osób żydowskiego pochodzenia. Teraz śródmiejska kamienica trafiła do rejestru zabytków.

Chodzi o kamienicę Kiersnowskich położoną przy ulicy Brackiej 18. Jak czytamy na stronie Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków, została wpisana do rejestru zabytków z uwagi na zachowane wartości artystyczne, historyczne i naukowe.

Z XIX wieku

Jak wskazuje konserwator, posesja przy Brackiej została wydzielona w 1865 roku. W 1905 roku właścicielką działki została Eugenia Kiersnowska (z domu Sariusz Kars-Bonin Sławianowska) i jej córka Zofia Kiersnowska, a w 1908 roku nieruchomość podzielono między córki Eugenii: Jadwigę i Zofię. W 1922 roki udziały w nieruchomości nabył Bank dla Handlu i Przemysłu w Warszawie.

Dalej opisuje, że zabudowa posesji wznoszona była etapowo. Pierwsze były budynki w głębi działki, zachowane do chwili obecnej jako oficyna poprzeczna. Boczne stanęły u schyłku XIX wieku, gdy właścicielką parceli była Mirosława Kaszewska.

"Podwórze od strony ul. Brackiej wypełniał wówczas owalny zieleniec z fontanną. W budynku mieściła się prywatna żeńska szkoła Henryki Czarnockiej. Od 1896 r. prowadziła ją Jadwiga Kotwicka, a przed 1906 r. w budynku mieściła się żeńska pensja Bronisławy Jastrzębowskiej. W latach 1910-1915 w budynku oficyny funkcjonowało gimnazjum im. Stanisława Kostki, a w okresie międzywojennym gimnazjum męskie i szkoła podstawowa Ludwika Lorenza" - wymienia konserwator.

I jak dodaje, u schyłku XIX wieku gmach szkoły został przysłonięty budynkiem frontowym. Kamienica główna powstała w 1898 roku według projektu architekta Edwarda Augusta Lilpopa. Pierwotnie była ona czteropiętrowa, ale w 1900 roku została nadbudowana według projektu Teofila Wiśniewskiego.

To jedna z najlepiej zachowanych kamienic z XIX wieku
To jedna z najlepiej zachowanych kamienic z XIX wieku
Źródło: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków

Częściowo wypalony w czasie Powstania Warszawskiego

"Kamienica mieściła obszerne mieszkania i sklepy z okazałymi witrynami. Podczas powstania warszawskiego budynek główny został uszkodzony i częściowo wypalony (powojenne orzeczenie określało stopień zniszczeń na około 40 procent), zachował się jednak niemal niezmieniony wygląd fasady. Znaczniejszym uszkodzeniom uległy prawie całkowicie wypalone oficyny" - wskazuje konserwator.

I przypomina, że przy wejściu do oficyny poprzecznej umieszczona jest tablica upamiętniająca pracowników spółdzielni pracy "Spólnota", którzy w latach 1939-1945 polegli w walce z okupantem. W budynku Zofia Babińska – uhonorowana tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, prowadziła do 1949 roku pensjonat, w którym schronienie znalazło wiele osób żydowskiego pochodzenia.

Jedna z najlepiej zachowanych kamienic

"Kamienica przy ul. Brackiej 18 stanowi obiekt o indywidualnym wyrazie artystycznym, bogatym repertuarze rozwiązań stylistycznych i funkcjonalnych oraz wysokim standardzie wykończenia i znacznym poziomie zachowania oryginalnej substancji zabytkowej" - umotywowano wpis budynku do rejestru zabytków.

Jak wskazano, to jedna z najlepiej zachowanych kamienic czynszowych z XIX wieku.

"Kamienica o tak wyjątkowym charakterze posiada ponadto istotne walory naukowe jako przedmiot badań przemian stylistycznych i funkcjonalnych tradycyjnego budownictwa mieszkaniowego obszaru śródmieścia oraz rozwoju rzemiosła artystycznego i technik budowlanych" - ocenił konserwator.

Na tvnwarszawa.pl pisaliśmy też o zabytkowej kamienicy przy Marszałkowskiej:

Marszalkowska60
Kamienica przy Marszałkowskiej 60
Źródło: Mateusz Szmelter/tvnwarszawa.pl
Czytaj także: