Zima 2023 na razie przypomina późną jesień lub wczesną wiosnę. Co może wydarzyć się w pogodzie od lutego do maja? Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) przedstawił eksperymentalną długoterminową prognozę pogody.
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował we wtorek wstępną prognozę pogody, którą określa jako eksperymentalną, na dalszy ciąg zimy oraz wiosenne miesiące. Obejmuje ona luty, marzec, kwiecień oraz maj.
Prognoza IMGW na luty
W lutym średnia miesięczna temperatura powietrza będzie prawdopodobnie kształtować się w zakresie normy wieloletniej z lat 1991-2020. Takie same przewidywania mają meteorolodzy, jeżeli chodzi o opady atmosferyczne.
Prognoza IMGW na marzec
Średnia miesięczna temperatura w marcu nigdzie nie powinna odbiegać od normy. Inaczej wyglądają prognozy dotyczące opadów. Miesiąc ten może być mokry, miesięczna suma opadów na obszarze całej Polski znajdzie się bowiem najprawdopodobniej powyżej normy.
Prognoza IMGW na kwiecień
W kwietniu w całym kraju średnia miesięczna suma opadów powinna uplasować się w zakresie normy. Co innego mówią prognozy o temperaturze. Przewiduje się, że we wszystkich regionach średnia miesięczna temperatura znajdzie się najprawdopodobniej powyżej normy wieloletniej z lat 199-2020.
Prognoza IMGW na maj
Identyczne prognozy ma IMGW na maj. Meteorolodzy nie przewidują odchyleń od normy, jeżeli chodzi o opady atmosferyczne. To może być jednak kolejny cieplejszy niż zazwyczaj miesiąc. Na terenie całej Polski średnia temperatura będzie prawdopodobnie kształtować się powyżej normy.
Co oznaczają pojęcia "powyżej normy", "poniżej normy" i "w normie"
W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę/sumę opadów dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do tak zwanej normy wieloletniej. Obecnie brany jest pod uwagę okres 1991-2020.
Wartości średniej miesięcznej temperatury lub miesięcznej sumy opadów z tego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej. 10 najniższych wartości wyznacza temperaturę/opady w klasie "poniżej normy", 10 środkowych "w normie", a 10 najwyższych - "powyżej normy".
Jeżeli mamy do czynienia z klasą "powyżej normy", możemy zakładać, że miesiąc będzie cieplejszy lub bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych tych samych miesięcy w latach 1991-2020. Jeśli prognoza określa go jako "poniżej normy", będzie chłodniejszy lub suchszy, natomiast "w normie" - podobny do średnich 10 miesięcy z okresu porównawczego.
Gdy przewidywana jest średnia temperatura/suma opadów:
- powyżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie cieplejszy/bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;
- poniżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie chłodniejszy/bardziej suchy od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;
- w normie, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie podobny do typowych 10 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020.
Jak interpretować klasy
Meteorolodzy IMGW uczulają, że prognoza średniej temperatury powietrza "powyżej normy" nie oznacza, że występować będą np. wyłącznie dni z temperaturą maksymalną powyżej 10 st. C, a prognoza "poniżej normy" - że czekają nas tylko dni z temperaturą minimalną poniżej 10 st. C. W rzeczywistości prognoza średniej temperatury "poniżej normy" nie wyklucza pojawienia się dni z temperaturą maksymalną powyżej 10 st. C, a prognoza "powyżej normy" - dni z temperaturą minimalną poniżej 10 st. C.
Eksperci przypominają, że prognozowana średnia temperatura odnosi się do średniej temperatury całego miesiąca, do temperatury notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy.
Także prognoza sumy opadów "powyżej normy" nie oznacza, że zdarzać się będą intensywne opady deszczu i burze, a prognoza "poniżej normy" nie odrzuca możliwości wystąpienia takich zjawisk. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).
Sprawdzalność prognoz długoterminowych
Jak podkreśla IMGW, pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłości. Rozbieżności wynikają zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych.
Z tak dużym wyprzedzeniem nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody. Należy pamiętać o tym, że prognoza jest orientacyjna, a jej charakter jest eksperymentalny oraz że dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego.
Źródło: IMGW