Naukowcy z Uniwersytetu w Newcastle, brytyjskiej agencji meteorologicznej Met Office oraz Uniwersytetu Bristolskiego zbadali, jaki zmiany klimatu mogą wpływać na opady gradu w Europie. Eksperci wykorzystali do tego symulacje, a wyniki analizy opublikowali w czasopiśmie "Nature Communications".
Więcej bardzo dużego gradu
Badacze zbadali, jak zmienią się opady gradu w Europie w scenariuszu RCP8.5. Zakłada on utrzymanie aktualnego tempa wzrostu emisji gazów cieplarnianych i wzrost średniej temperatury na Ziemi o 4,5 stopnia Celsjusza względem czasów sprzed epoki przemysłowej.
Analiza naukowców wykazała, że grad o średnicy minimum dwóch centymetrów prawdopodobnie stanie się rzadszy. Jednocześnie bardzo duże gradziny, o średnicy przynajmniej pięciu centymetrów, które powodują poważne zniszczenia, mogą występować częściej.
Częstsze burze tropikalne w Europie
Badacze przypisują tę zmianę kilku czynnikom. Wraz z ocieplaniem się klimatu, grad formuje się wyżej w atmosferze. Prądy wstępujące - ruchy powietrza do góry, które prowadzą do powstawania chmur - mogą być tam słabsze, przez co gradziny mają więcej czasu na stopienie się przed dotarciem do ziemi. Ponadto słabnie cyrkulacja powietrza na dużą skalę, przez co nie ma sprzyjających warunków do tworzenia się burz.
Jednocześnie badacze odkryli, że w przyszłych ciepłych latach mogą częściej pojawiać się burze przypominające te z tropików. Wyróżniają się one tym, że duże gradziny częściej docierają do gruntu.
- Społeczeństwo może musieć przygotować się na rzadsze, ale bardziej niszczycielskie, lokalne opady gradu w przyszłości, w której temperatura wzrośnie o 5 stopni - powiedział dr Abdullah Kahraman, główny autor badania.
Więcej silnych gradobić w Europie Południowej
Badania brytyjskich naukowców sugerują, że prawdopodobieństwo wystąpienia bardzo dużych gradzin maleje w Europie Środkowej oraz pozostaje niskie na Wyspach Brytyjskich i w Europie Północnej. Inaczej jest w Europie Południowej, gdzie w związku ze zmianami klimatu takie ryzyko rośnie. Naukowcy uważają, że w basenie Morza Śródziemnego będzie więcej silnych gradobić, zwłaszcza jesienią i zimą.
Autorzy przyznają, że wciąż nie wiadomo, jak powstawanie gradu wyżej w atmosferze wpływa na największe gradziny. Zalecają dalsze badania, aby lepiej zrozumieć niszczycielski potencjał tropikalnych burz, które mogą pojawiać się w Europie coraz częściej.
Autorka/Autor: Krzysztof Posytek
Źródło: Newcastle University
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock
