Mikroplastik - co to jest, rodzaje, szkodliwość, mikroplastik w kosmetykach

Źródło:
tvnmeteo.pl
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalny
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalnyWorld Viewers Stop
wideo 2/3
Wzrasta ilość śmieci w oceanachWorld Viewers Stop

Mikroplastik to mikrodrobinki plastiku o wielkości do pięciu milimetrów, powstałe celowo (mikroplastiki pierwotne) lub wskutek rozkładu większych kawałków plastiku (mikroplastiki wtórne). Co roku do środowiska trafia ok. 3,2 milionów ton mikroplastiku. Sprawdź, gdzie można znaleźć mikroplastik i czy jest szkodliwy.

● Mikroplastik, czyli mikrogranulki plastiku, to drobinki powstałe przy rozpadzie większych kawałków plastiku lub produkowane celowo. ● Najwięcej mikroplastiku znajduje się w morzach i oceanach. ● Mikroplastiki znalezionow także w żywności: rybach, owocach morza, wodzie pitnej, piwie, miodzie. ● Mikroplastiki dodawane są też do kosmetyków, m.in. do peelingów i produktów do makijażu.

Co to jest mikroplastik?

Mikroplastik wg definicji EFSA (European Food Safety Authority) to niewielkie cząstki tworzyw sztucznych o wielkości od 0,1 mikrometra do 5 mm. Mikroplastik jest obecny w środowisku, żywności i kosmetykach, głównie z powodu zanieczyszczenia i nieodpowiedniego gospodarowania odpadami komunalnymi

Zdaniem  IUCN (International Union for Conservation of Nature, czyli Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody) rocznie z gospodarstw domowych i przemysłu do środowiska trafia ok. 3,2 milionów ton mikroplastiku. Najwięcej ze ścierających się podczas jazdy opon samochodowych oraz z prania syntetycznych tkanin. 

Mikroplastiki - rodzaje

Mikroplastiki możemy podzielić na: ● pierwotne - czyli takie, które od momentu produkcji miały małe rozmiary. Najwięcej mikroplastiku pierwotnego powstaje wskutek prania syntetycznych ubrań. Pochodzi też od pyłu miejskiego i ścierania opon samochodowych. Mikroplastik pierwotny to także mikrogranulki, które dodawane są do kosmetyków. ● wtórne - powstałe po rozpadzie większych kawałków plastiku (np. butelek, reklamówek foliowych, sieci rybackich). W morzach stanowią nawet 80 proc. znajdującego się tam mikroplastiku.

Jeszcze mniejsze od mikroplastików są nanoplastiki - cząstki niewidoczne gołym okiem, o średnicy od 1 do 100 nanometrów. One również zanieczyszczają środowisko i żywność.

Skład mikroplastiku

Mikroplastiki to nie tylko tworzywo sztuczne. Zawierają też dodatki takie jak plastyfikatory i środki zmniejszające palność, ale są również zanieczyszczone powierzchniowo dioksynami i metalami ciężkimi. Skład mikroplastików: - polipropylen, - polietylen, - polistyren, - włókna nylonowe, - włókna poliestrowe, - włókna akrylowe, - poliuretan.

Mikroplastik w kosmetykach

Do 2020 roku najczęściej używanym tworzywem w mikrogranulkach kosmetycznych był polietylen. Zastąpiono go głównie naturalną metylocelulozą. Mikroplastik w kosmetykach to przede wszystkim mikrogranulki dodawane do past do zębów, peelingów do ciała i skóry głowy, szamponów, balsamów i kremów z drobinkami brokatu, a także kosmetyków kolorowych: cieni do powiek, eyelinerów, fluidów, bronzerów itd. Po co dodaje się mikroplastik do kosmetyków? Poza efektem rozjaśnienia, który mogą zapewniać w przypadku kosmetyków do makijażu lub kremów, mikrodrobinki plastiku w kosmetykach pełnią funkcje złuszczające i zagęszczające.

Aktualny stan wiedzy zakłada, że mikroplastik w kosmetykach nie jest niebezpieczny dla skóry. Wciąż jednak stanowi zagrożenie dla środowiska, ponieważ trafia do mórz i oceanów, gdzie następnie zjadany jest przez ryby, mięczaki i skorupiaki.

Mikroplastik w środowisku

Mikroplastiki dostają do środowiska naturalnego głównie wodą. To dlatego najwięcej mikroplastiku znajduje się w morzach i oceanach. Podczas prania, mikrowłókna z syntetycznych tkanin trafiają do kanalizacji. To samo dotyczy mikrogranulek uwalniachych podczas zabiegów pielęgnacyjnych, np. brokatu z kremów, drobinek z peelingu. Pył miejski spłukiwany jest do studzienek kanalizacyjnych oraz wsiąka w glebę podczas deszczu. Drobinki mikroplastiku i nanoplastiku są tak niewielkich rozmiarów, że oczyszczalnie ścieków nie mogą ich przefiltrować. Tak trafiają dalej do rzek, mórz i oceanów, a stamtąd na nasze talerze. 

Mikroplastik w żywności

Występowanie mikroplastiku w żywności jest przedmiotem badań. Najlepiej zbadany jest poziom mikroplastików w rybach (jego znaczne ilości znaleziono w tuńczyku) i owocach morza (m.in. w krewetkach i małżach). Mikroplastik odkryto także w wodzie pitnej (i to zarówno butelkowanej, jak i kranowej), soli morskiej, piwie i miodzie. Wiadomo też, że zjadamy i wypijamy mikroplastik, ponieważ znaleziono go w ludzkim kale (także u noworodków i niemowląt).

Szkodliwość mikroplastiku

Według raportu Komitetu Naukowego Hiszpańskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia (AECOSAN) nie ma na razie badań, które w wiarygodny sposób oszacowałyby szkodliwość zanieczyszczenia żywności tworzywami sztucznymi dla naszego zdrowia. Wiadomo jednak, że u żywych morskich organizmów skażonych mikroplastikiem zaobserwowano m.in. choroby układu pokarmowego, stany zapalne, nowotwory.

Eksperci podkreślają, że przyszłe analizy i badania pozwolą uregulować dopuszczone normy mikroplastiku w żywności. Są również zdania, że należy wprowadzić globalne ograniczenia w ponownym używaniu i recyklingu tworzyw sztucznych. 12 stycznia 2021 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Pozwoli ona na monitoring zawartości mikroplastiku w wodzie. Czas na przyjęcie odpowiedniej procedury badawczej mija 12 stycznia 2024 r.

ZOBACZ >> Obecne w plastiku ftalany mogą powodować przedwczesną śmierć około 100 tysięcy Amerykanów rocznie

źródła: Raport Komitetu Naukowego Hiszpańskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia (AECOSAN) na temat zanieczyszczenia żywności tworzywami sztucznymi; Boucher, J., Friot, D. Primary microplastics in the oceans: a global evaluation of sources, IUCN, 2017; nik.gov.pl

Autorka/Autor:ks//mro

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W sobotę pogoda była dynamiczna. Nad Polską przechodziły burze, którym towarzyszyły opady deszczu i silny wiatr. Na Pomorzu Zachodnim odnotowano opady gradu. Miejscami było go dość dużo, co sprawiło, że krajobraz zrobił się biały. Widać to na zdjęciach i nagraniach.

Zabielone trawniki i dachy na północy Polski

Zabielone trawniki i dachy na północy Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się chłodna z deszczem. W niedzielę 24.08 także możemy spodziewać się opadów, lokalnie mogą być one intensywne. Pojawi się też szansa na słońce. Temperatura nie przekroczy 20 stopni.

Pogoda na jutro - niedziela, 24.08. Kurtka i parasol. To przyda się nocą

Pogoda na jutro - niedziela, 24.08. Kurtka i parasol. To przyda się nocą

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę pogoda w Polsce jest zmienna. Lokalnie występują burze, a na północy nad Bałtykiem pojawiają się trąby wodne. Zjawiska można zobaczyć na nagraniach.

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

W kolejnych dniach będzie chłodniej, pojawi się też deszcz oraz ryzyko burz. Gorące lato nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa. W połowie przyszłego tygodnia termometry mogą pokazać 30 stopni, choć aura ma być dynamiczna. Wszystko bowiem zależy od tego, jak na pogodę w Polsce wpłynie były huragan Erin.

Były huragan Erin może namieszać w pogodzie

Były huragan Erin może namieszać w pogodzie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przed jedną ze szkół w mieście Pearl w amerykańskim stanie Missisipi pojawił się aligator. Dzieci i nauczyciele przez kilka godzin musieli pozostać w budynku. Zwierzę zostało bezpiecznie odłowione i przewiezione z dala od zabudowań.

Przed szkołą pojawił się aligator

Przed szkołą pojawił się aligator

Źródło:
CNN

W ostatnim czasie na plażach w trzech gminach brazylijskiego stanu Sao Paulo znaleziono setki martwych pingwinów. Większość z nich to młode osobniki. Naukowcy nie znają jeszcze dokładnej przyczyny tak masowej śmierci zwierząt, ale są pewne hipotezy.

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Źródło:
PAP, Globo, Poder360

Sześciu uczniów utonęło w Egipcie podczas wycieczki szkolnej na plaży Abu Tlat w Aleksandrii. Mimo obowiązującego zakazu kąpieli, grupa weszła do morza. Ratownicy uratowali 21 innych osób. Jak informują lokalne media, zakaz wchodzenia do morza łamany jest notorycznie, co prowadzi do kolejnych tragedii.

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Źródło:
PAP

Brytyjscy naukowcy odkryli nowy gatunek dinozaura. Skamieniałości sprzed 125 milionów lat wskazują, że zwierzę wyróżniało się wyjątkowo długimi, kolczastymi wyrostkami na grzbiecie i ogonie, przypominającymi żagiel.

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Źródło:
PAP

Na początku września dojdzie do zaćmienia Księżyca, które będzie można oglądać w naszym kraju. Tarcza naszego naturalnego satelity zostanie przysłonięta przez cień rzucany przez Ziemię.

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Źródło:
PAP

Nawalny deszcz nawiedził stan Uttarakhand w północnych Indiach. Doprowadził do osunięcia ziemi i powodzi błyskawicznych. W lawinie błotnej całkowicie zniszczone zostały dwa domy, a kilkanaście kolejnych - poważnie uszkodzonych. Ekstremalne zjawiska pogodowe nasilają się wskutek zmieniającego się klimatu, a kolejne ulewy mogą jeszcze pogorszyć sytuację.

Lawina błotna przyszła w nocy. Są zaginieni

Lawina błotna przyszła w nocy. Są zaginieni

Źródło:
Reuters

Naukowcy z Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) wyodrębnili trzy nowe gatunki żyraf. Do tej pory sądzono, że istnieje na Ziemi tylko jeden - podała stacja BBC.

Gatunków tych majestatycznych zwierząt jest więcej niż sądzono

Gatunków tych majestatycznych zwierząt jest więcej niż sądzono

Źródło:
PAP, BBC

Grubość pokrywy lodowej na Svalbardzie zmniejsza się w rekordowym tempie. W ciągu ostatniego roku łączna masa stopionego lodu przekroczyła 60 miliardów ton. Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele opracowane przez glacjologów z Oslo.

Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele

Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele

Źródło:
PAP, vg.no

W najbliższy weekend w najwyższych partiach Tatr niewykluczone są opady deszczu ze śniegiem, a nawet śniegu - przekazał IMGW. Nadchodzące dni przyniosą wyraźne ochłodzenie i dynamiczną pogodę. Wszystko za sprawą niżu Severin.

IMGW: w weekend wysoko w górach możliwy deszcz ze śniegiem

IMGW: w weekend wysoko w górach możliwy deszcz ze śniegiem

Źródło:
PAP

Ponad 770 ofiar, tysiące ewakuowanych i całe wsie zmiecione z powierzchni ziemi - Pakistan mierzy się z jedną z najbardziej tragicznych serii powodzi w ostatnich latach. Wśród poszkodowanych jest Noor Muhammad, który na dwa dni przed własnym ślubem stracił 24 członków rodziny, gdy powódź błyskawiczna zniszczyła jego dom w dystrykcie Buner na północny kraju.

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzieć?"

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzieć?"

Źródło:
Reuters, The Guardian

Plaże w Guardamar del Segura, na południowo-wschodnim wybrzeżu Hiszpanii, zostały tymczasowo zamknięte po tym, jak w wodach przybrzeżnych zauważono dwa jadowite morskie ślimaki, znane też jako niebieskie smoki. Mimo niewielkich rozmiarów mogą być niebezpieczne - kontakt z nimi może grozić bolesnymi poparzeniami skóry.

Niebieskie smoki przy popularnych plażach. Zakazano kąpieli

Niebieskie smoki przy popularnych plażach. Zakazano kąpieli

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Niedźwiedź włamał się do lodziarni w mieście South Lake Tahoe w Kalifornii. "Policjanci nie mogli uwierzyć własnym oczom, gdy zobaczyli dużego niedźwiedzia za ladą sklepu" - napisało w poście na Facebook biuro szeryfa hrabstwa El Dorado.

Niedźwiedź włamał się do lodziarni i stanął za ladą

Niedźwiedź włamał się do lodziarni i stanął za ladą

Źródło:
Reuters, The Independent, krcrtv.com

Co najmniej 15 osób zginęło, a wiele innych zostało rannych w wyniku potężnego osunięcia się ziemi na obrzeżach Konakry, stolicy Gwinei. Lawinę błotną spowodowały intensywne opady deszczu.

Lawina błotna zabiła co najmniej 15 osób

Lawina błotna zabiła co najmniej 15 osób

Źródło:
Reuters

Stanisław Soyka nie żyje. Wybitny polski artysta był zaangażowany w ochronę Puszczy Białowieskiej. Kilka lat temu nagrał teledysk w jej obronie.

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

Źródło:
Greenpeace, TVN24

Huragan Erin oddala się powoli od Wschodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych, gdzie wywołał powodzie. Wysokie fale spowodowały, że zalane zostały wyspy w Karolinie Północnej. Pod wodą znalazły się też ulice w New Jersey.

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Źródło:
CNN, BBC

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba odkryli kolejny księżyc, który krąży wokół Urana. Jak donoszą badacze z NASA, tym samym do 29 zwiększyła się liczba znanych naturalnych satelitów tego lodowego giganta. 

Odkryto nowy księżyc Urana

Odkryto nowy księżyc Urana

Źródło:
NASA, CNN

93-latek z prefektury Akita na północy Japonii został znaleziony martwy przez żonę. Początkowo uznano go za ofiarę ataku niedźwiedzia. Po przeanalizowaniu ran na ciele ofiary aresztowano jednak syna mężczyzny - podaje stacja BBC.

Mężczyzna miał zginąć wskutek "ataku niedźwiedzia". Teraz aresztowano jego syna

Źródło:
BBC, tvn24.pl

Naukowcy zbadali intensywność, częstotliwość i czas trwania fal upałów w Afryce. Porównali do siebie dwa okresy, a wyniki, które otrzymali, są niepokojące.

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Źródło:
PAP, uic.edu, Nature

Naukowcy zbadali, w jaki sposób gęsi wybierają swoich liderów. Badacze uważają, że mechanizm wyboru przywódców wśród ptaków może być wskazówką do analiz zachowań społecznych ludzi.

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Źródło:
PAP

Rzadsze koszenie trawników jest lepsze dla bioróżnorodności roślin i organizmów glebowych. - Jednak w miastach, ze względu na różnorodne funkcje zieleni, potrzebny jest kompromis - powiedziała doktor Małgorzata Stanek z Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Źródło:
PAP

Ogień pochłonął wóz strażacki podczas akcji gaśniczej w północnej Portugalii. Strażak został ciężko ranny. To jeden z najgorszych sezonów pożarowych w historii kraju.

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, CMTV

Turyści i mieszkańcy nadmorskich miejscowości mogli dziś zobaczyć nietypowy widok. Nad Morzem Bałtyckim jednocześnie pojawiło się kilka zalążków trąb wodnych. Zjawiska były widoczne między innymi w Darłówku i Łazach.

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl