Mikroplastik - co to jest, rodzaje, szkodliwość, mikroplastik w kosmetykach

Źródło:
tvnmeteo.pl
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalny
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalnyWorld Viewers Stop
wideo 2/3
Wzrasta ilość śmieci w oceanachWorld Viewers Stop

Mikroplastik to mikrodrobinki plastiku o wielkości do pięciu milimetrów, powstałe celowo (mikroplastiki pierwotne) lub wskutek rozkładu większych kawałków plastiku (mikroplastiki wtórne). Co roku do środowiska trafia ok. 3,2 milionów ton mikroplastiku. Sprawdź, gdzie można znaleźć mikroplastik i czy jest szkodliwy.

● Mikroplastik, czyli mikrogranulki plastiku, to drobinki powstałe przy rozpadzie większych kawałków plastiku lub produkowane celowo. ● Najwięcej mikroplastiku znajduje się w morzach i oceanach. ● Mikroplastiki znalezionow także w żywności: rybach, owocach morza, wodzie pitnej, piwie, miodzie. ● Mikroplastiki dodawane są też do kosmetyków, m.in. do peelingów i produktów do makijażu.

Co to jest mikroplastik?

Mikroplastik wg definicji EFSA (European Food Safety Authority) to niewielkie cząstki tworzyw sztucznych o wielkości od 0,1 mikrometra do 5 mm. Mikroplastik jest obecny w środowisku, żywności i kosmetykach, głównie z powodu zanieczyszczenia i nieodpowiedniego gospodarowania odpadami komunalnymi

Zdaniem  IUCN (International Union for Conservation of Nature, czyli Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody) rocznie z gospodarstw domowych i przemysłu do środowiska trafia ok. 3,2 milionów ton mikroplastiku. Najwięcej ze ścierających się podczas jazdy opon samochodowych oraz z prania syntetycznych tkanin. 

Mikroplastiki - rodzaje

Mikroplastiki możemy podzielić na: ● pierwotne - czyli takie, które od momentu produkcji miały małe rozmiary. Najwięcej mikroplastiku pierwotnego powstaje wskutek prania syntetycznych ubrań. Pochodzi też od pyłu miejskiego i ścierania opon samochodowych. Mikroplastik pierwotny to także mikrogranulki, które dodawane są do kosmetyków. ● wtórne - powstałe po rozpadzie większych kawałków plastiku (np. butelek, reklamówek foliowych, sieci rybackich). W morzach stanowią nawet 80 proc. znajdującego się tam mikroplastiku.

Jeszcze mniejsze od mikroplastików są nanoplastiki - cząstki niewidoczne gołym okiem, o średnicy od 1 do 100 nanometrów. One również zanieczyszczają środowisko i żywność.

Skład mikroplastiku

Mikroplastiki to nie tylko tworzywo sztuczne. Zawierają też dodatki takie jak plastyfikatory i środki zmniejszające palność, ale są również zanieczyszczone powierzchniowo dioksynami i metalami ciężkimi. Skład mikroplastików: - polipropylen, - polietylen, - polistyren, - włókna nylonowe, - włókna poliestrowe, - włókna akrylowe, - poliuretan.

Mikroplastik w kosmetykach

Do 2020 roku najczęściej używanym tworzywem w mikrogranulkach kosmetycznych był polietylen. Zastąpiono go głównie naturalną metylocelulozą. Mikroplastik w kosmetykach to przede wszystkim mikrogranulki dodawane do past do zębów, peelingów do ciała i skóry głowy, szamponów, balsamów i kremów z drobinkami brokatu, a także kosmetyków kolorowych: cieni do powiek, eyelinerów, fluidów, bronzerów itd. Po co dodaje się mikroplastik do kosmetyków? Poza efektem rozjaśnienia, który mogą zapewniać w przypadku kosmetyków do makijażu lub kremów, mikrodrobinki plastiku w kosmetykach pełnią funkcje złuszczające i zagęszczające.

Aktualny stan wiedzy zakłada, że mikroplastik w kosmetykach nie jest niebezpieczny dla skóry. Wciąż jednak stanowi zagrożenie dla środowiska, ponieważ trafia do mórz i oceanów, gdzie następnie zjadany jest przez ryby, mięczaki i skorupiaki.

Mikroplastik w środowisku

Mikroplastiki dostają do środowiska naturalnego głównie wodą. To dlatego najwięcej mikroplastiku znajduje się w morzach i oceanach. Podczas prania, mikrowłókna z syntetycznych tkanin trafiają do kanalizacji. To samo dotyczy mikrogranulek uwalniachych podczas zabiegów pielęgnacyjnych, np. brokatu z kremów, drobinek z peelingu. Pył miejski spłukiwany jest do studzienek kanalizacyjnych oraz wsiąka w glebę podczas deszczu. Drobinki mikroplastiku i nanoplastiku są tak niewielkich rozmiarów, że oczyszczalnie ścieków nie mogą ich przefiltrować. Tak trafiają dalej do rzek, mórz i oceanów, a stamtąd na nasze talerze. 

Mikroplastik w żywności

Występowanie mikroplastiku w żywności jest przedmiotem badań. Najlepiej zbadany jest poziom mikroplastików w rybach (jego znaczne ilości znaleziono w tuńczyku) i owocach morza (m.in. w krewetkach i małżach). Mikroplastik odkryto także w wodzie pitnej (i to zarówno butelkowanej, jak i kranowej), soli morskiej, piwie i miodzie. Wiadomo też, że zjadamy i wypijamy mikroplastik, ponieważ znaleziono go w ludzkim kale (także u noworodków i niemowląt).

Szkodliwość mikroplastiku

Według raportu Komitetu Naukowego Hiszpańskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia (AECOSAN) nie ma na razie badań, które w wiarygodny sposób oszacowałyby szkodliwość zanieczyszczenia żywności tworzywami sztucznymi dla naszego zdrowia. Wiadomo jednak, że u żywych morskich organizmów skażonych mikroplastikiem zaobserwowano m.in. choroby układu pokarmowego, stany zapalne, nowotwory.

Eksperci podkreślają, że przyszłe analizy i badania pozwolą uregulować dopuszczone normy mikroplastiku w żywności. Są również zdania, że należy wprowadzić globalne ograniczenia w ponownym używaniu i recyklingu tworzyw sztucznych. 12 stycznia 2021 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Pozwoli ona na monitoring zawartości mikroplastiku w wodzie. Czas na przyjęcie odpowiedniej procedury badawczej mija 12 stycznia 2024 r.

ZOBACZ >> Obecne w plastiku ftalany mogą powodować przedwczesną śmierć około 100 tysięcy Amerykanów rocznie

źródła: Raport Komitetu Naukowego Hiszpańskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia (AECOSAN) na temat zanieczyszczenia żywności tworzywami sztucznymi; Boucher, J., Friot, D. Primary microplastics in the oceans: a global evaluation of sources, IUCN, 2017; nik.gov.pl

Autorka/Autor:ks//mro

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na dziś. Niedziela 29.06 zapowiada się pochmurno, choć szansa na słońce także się pojawi. Miejscami może słabo popadać. Na termometrach zobaczymy nawet 28 stopni.

Pogoda na dziś - niedziela, 29.06. Do 28 stopni, może słabo popadać

Pogoda na dziś - niedziela, 29.06. Do 28 stopni, może słabo popadać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do praktyki kulturowej, która wynika z warunków pogodowych i klimatycznych, należy w Hiszpanii sjesta. Zwyczaj, uznawany za spowalniający gospodarkę, jest mocno osadzony w świadomości Hiszpanów. Nic dziwnego, bo latem temperatura potrafi całymi tygodniami przekraczać tam 35-40 stopni. Jak funkcjonować, kiedy nawet pracowite owady chowają się na kilka godzin w cień?

Zapanują warunki, jakie w Polsce nie zdarzają się często

Zapanują warunki, jakie w Polsce nie zdarzają się często

Źródło:
TVN24+

IMGW opublikował prognozę pogodowych zagrożeń na kolejne dni. Z komunikatu synoptyków wynika, że w nadchodzącym czasie szczególnie musimy przygotować się na upały. Możliwe jest wydanie alarmów drugiego stopnia dla znacznej części Polski.

Alarmy drugiego stopnia możliwe dla większości kraju

Alarmy drugiego stopnia możliwe dla większości kraju

Źródło:
IMGW

Część regionów Wenezueli zmaga się ze skutkami katastrofalnych powodzi. W kilku stanach z powodu kataklizmu ewakuowano ponad osiem tysięcy osób. Uszkodzone zostały mosty oraz domy.

"Woda wlewała się wszędzie". Zniszczone mosty, ewakuacje

"Woda wlewała się wszędzie". Zniszczone mosty, ewakuacje

Źródło:
Reuters, Anadolu Agency

Ostatni weekend czerwca ma być najgorętszym jak dotąd w tym roku w południowej Europie. Także w innych częściach kontynentu zrobi się bardzo gorąco. W wielu miejscach temperatura przekroczy 40 stopni Celsjusza, a lokalne służby meteorologiczne ostrzegają przed skwarem.

Jesteście na południu Europy? Szykujcie się na piekło

Jesteście na południu Europy? Szykujcie się na piekło

Źródło:
PAP, The Telegraph

W Turcji trwa fala upałów, która doprowadziła do pożarów w pięciu prowincjach. Mieszkańcy najbardziej zagrożonych terenów zostali ewakuowani. Działania strażaków są utrudnione ze względu na silny wiatr.

Pożary w Turcji. W tym w miejscu kochanym przez Polaków

Pożary w Turcji. W tym w miejscu kochanym przez Polaków

Źródło:
PAP, hurriyetdailynews.com

Amerykańska linia lotnicza Delta musi skontrolować ponad 100 samolotów, zanim maszyny będą mogły ponownie wznieść się powietrze. Wszystko przez gradobicie, które przeszło przez lotnisko w Atlancie.

Ponad 100 samolotów do kontroli po potężnym gradobiciu

Ponad 100 samolotów do kontroli po potężnym gradobiciu

Źródło:
CNN, fox5atlanta.com

Pakistan zmaga się w ostatnich dniach ze skutkami intensywnych opadów deszczu. Jak poinformowały w sobotę władze, w kraju co najmniej 32 osoby, z czego połowa to dzieci, zginęły w wyniku gwałtownych powodzi lub zawalenia się domów.

Woda porywała całe rodziny. Nie żyje ponad 30 osób

Woda porywała całe rodziny. Nie żyje ponad 30 osób

Źródło:
PAP, AFP

Sławosz Uznański-Wiśniewski już od kilku dni znajduje się w kosmosie i rozpoczął pracę nad eksperymentami, które zabrał ze sobą z Ziemi. Doktor habilitowana Katarzyna Malinowska wyjaśniła na antenie TVN24, dlaczego badania przeprowadzone przez Polaka na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) są bardziej wartościowe, niż wielu osobom mogłoby się wydawać.

Lot Polaka to nie "delegacja do Honolulu". Dlaczego jest tak ważny

Lot Polaka to nie "delegacja do Honolulu". Dlaczego jest tak ważny

Źródło:
TVN24

Czerniak to złośliwy nowotwór skóry, który nieleczony może doprowadzić nawet do śmierci. Są jednak sposoby, aby uchronić się przed zachorowaniem. O tym, jak to robić zwłaszcza latem, kiedy słońce towarzyszy nam najczęściej, odpowiadał na antenie TVN24 profesor doktor habilitowany Piotr Rutkowski.

To zwiększa ryzyko nowotworu skóry. Ekspert o dwóch czynnikach

To zwiększa ryzyko nowotworu skóry. Ekspert o dwóch czynnikach

Źródło:
TVN24

Sławosz Uznański-Wiśniewski dotarł na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) i aklimatyzuje się w nowym środowisku. Jak podaje Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), pierwszego dnia, poza tym, że zaczął aklimatyzację na ISS, Polak przygotowywał trzy eksperymenty.

Sławosz Uznański-Wiśniewski w kosmosie. "Stan realizacji misji po pierwszym dniu: 3,1 proc. Status: OK"

Sławosz Uznański-Wiśniewski w kosmosie. "Stan realizacji misji po pierwszym dniu: 3,1 proc. Status: OK"

Źródło:
PAP

Początek wakacji przyniesie ciepło, ale także chmury. W weekend przelotnie popada w niektórych częściach kraju. W nowym tygodniu temperatura przekroczy 30 stopni Celsjusza.

Już wkrótce będzie ponad 30 stopni

Już wkrótce będzie ponad 30 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Francja zmaga się z falą upałów, która objęła w piątek południową część kraju. Temperatura w najbliższych dniach może przekroczyć 40 stopni Celsjusza. W niektórych regionach z uwagi na zagrożenie pożarowe zabroniono wstępu do lasów. W Marsylii baseny miejskie od weekendu będą darmowe.

Zakaz wstępu do lasów, darmowe butelki z wodą

Zakaz wstępu do lasów, darmowe butelki z wodą

Źródło:
PAP, vigilance.meteofrance.fr, lemonde.fr

Najsuchsza pustynia świata - Atakama, położona w północnej części Chile, została pokryta śniegiem. "Niesamowite" - poinformowało w mediach społecznościowych Obserwatorium ALMA, zlokalizowane na jej terenie.

Śnieg na najsuchszej pustyni świata. "Niesamowite"

Śnieg na najsuchszej pustyni świata. "Niesamowite"

Źródło:
PAP, AFP

Pakistańska rodzina zorganizowała piknik nad brzegiem rzeki. Gdy dzieci bawiły się w wodzie, nagle nadeszła powódź. W wyniku żywiołu zginęło co najmniej dziewięć osób - podała agencja Reuters.

Byli na pikniku, dzieci porwała powódź. Są ofiary śmiertelne

Byli na pikniku, dzieci porwała powódź. Są ofiary śmiertelne

Źródło:
Reuters, independent.co.uk

W kosmos zabrał ze sobą godło i flagę PRL, fotografie Edwarda Gierka i Leonida Breżniewa. Był pierwszym Polakiem, który poleciał w kosmos. Dzisiaj mija 47. rocznica lotu Mirosława Hermaszewskiego na orbitę okołoziemską.

Mija 47. rocznica pierwszego lotu Polaka w kosmos

Mija 47. rocznica pierwszego lotu Polaka w kosmos

Źródło:
PAP

We wtorkowe południe na niebie nad kilkoma stanami USA pojawił się meteor. Jego rozbłyskowi towarzyszył huk. Fragment tej kosmicznej skały, jak donoszą amerykańskie media, mógł przebić dach domu na przedmieściach Atlanty.

Zrobiło dziurę w dachu, zniszczyło podłogę. To "coś" mogło być meteorytem

Zrobiło dziurę w dachu, zniszczyło podłogę. To "coś" mogło być meteorytem

Źródło:
Guardian, CNN, Reuters

Wenezuelę nawiedziły silne opady deszczu, które doprowadziły do powodzi i osunięć ziemi. Władze wprowadziły ogólnokrajowy stan wyjątkowy i ewakuowały tysiące mieszkańców.

"Anioł stróż kazał mi wrócić". Uratował śpiącą rodzinę przed powodzią

"Anioł stróż kazał mi wrócić". Uratował śpiącą rodzinę przed powodzią

Źródło:
Reuters, Watchers.news, CNN

Włoscy meteorolodzy ostrzegają, że tegoroczne lato może przypominać dramatyczny sezon z 2003 roku, kiedy upały pochłonęły życie tysięcy osób. Eksperci alarmują: lipiec i sierpień przyniosą długotrwałe fale gorąca, tropikalne noce i brak deszczu, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego.

Tamto lato było katastrofą. Włosi boją się powtórki

Tamto lato było katastrofą. Włosi boją się powtórki

Źródło:
PAP

Południowo-zachodnie Chiny mierzą się ze skutkami powodzi, jaka zdarza się raz na 50 lat. Wiele miast i wiosek zostało zalanych.

Woda zalewa miasta i wsie. "Potężny cios"

Woda zalewa miasta i wsie. "Potężny cios"

Źródło:
Reuters

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Poczas oficjalnej ceremonii powitania nowej załogi na pokładzie ISS Polak otrzymał odznakę astronauty z przypisanym sobie numerem.

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Nad Polską w czwartek i w nocy z czwartku na piątek pojawiały się burze, które miały poważne skutki. W Gorzowie Wielkopolskim (woj. lubuskie) zalane zostały ulice, w powiecie gryfińskim (woj. zachodniopomorskie) drzewo spadło na lokal gastronomiczny, a wiatr "wyrywał 100-letnie dęby".

Burze w Polsce. "Wyrywało 100-letnie dęby"

Burze w Polsce. "Wyrywało 100-letnie dęby"

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Fala upałów nawiedziła Włochy. Piątek i sobota będą krytyczne, bo w te dni wartości na termometrach zbliżą się do 40 stopni. Włoskie ministerstwo zdrowia wydało dla wielu miast czerwony alarm przed spiekotą. Apel o ostrożność kieruje do tysięcy polskich turystów ambasada Rzeczypospolitej Polskiej.

Ambasada ostrzega Polaków we Włoszech przed skwarem

Ambasada ostrzega Polaków we Włoszech przed skwarem

Źródło:
PAP, meteo.it, ilmeteo.it

Gwałtowna burza w zaledwie kilka minut zniszczyła XI-wieczny kościół we francuskiej Normandii. Renowacja historycznego budynku trwała aż 35 lat.

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trwa misja Ax-4 z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Polak wraz z załogą zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej na pokładzie kapsuły Dragon. Kilka minut przed godziną 8 polskiego czasu załoga misji Ax-4 połączyła się z Ziemią. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

Źródło:
PAP, Axiom Space

Nadmierne połowy doprowadziły do ewolucji dorsza bałtyckiego, który w ich skutek stał się mniejszą rybą - piszą naukowcy w nowym artykule. Populacja tej ryby w Bałtyku dotarła "na skraj załamania" i jej połów jest od 2019 roku zakazany.

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski wraz z załogą misji Ax-4 jest w drodze na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W nocy ze środy na czwartek na polskim niebie można było zobaczyć ISS i podążającą za nią kapsułę Crew Dragon. To wyjątkowe wydarzenie udało się uwiecznić na nagraniu. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Źródło:
Karol Wójcicki - Z Głową W Gwiazdach

Piorun uderzył w powierzchnię jeziora, raniąc przy tym dwadzieścia osób. Do zdarzenia doszło w hrabstwie Lexington w Karolinie Południowej w USA.

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Źródło:
CNN

Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na orbicie i wraz z załogą misji Ax-4 zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Historyczny start śledziło i oglądało tysiące osób na całym świecie.

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Źródło:
PAP