Spór wokół nowelizacji ustawy o IPN

Sytuacja jest bardzo poważna. Dotyczy bezpośrednio polskich interesów, polskiej reputacji i polskiej pozycji w świecie - powiedział w piątek Donald Tusk. Przewodniczący Rady Europejskiej został poproszony o skomentowanie ostatnich napięć w relacjach polsko-izraelskich.

Przypisywanie Polakom współodpowiedzialności za niemieckie zbrodnie wojenne będzie ścigane przez prokuraturę - zapowiada Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. - Ustawa będzie stosowana - potwierdził w rozmowie z tvn24.pl prokurator IPN Robert Janicki. Wcześniej marszałek Senatu Stanisław Karczewski przekonywał, że ustawa "nie będzie działać", przynajmniej do chwili wydania opinii przez Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał Konstytucyjny podejmie decyzję w sprawie noweli ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej nie wcześniej niż za dwa miesiące, to i tak będzie bardzo szybko - ocenił w piątek członek zespołu do spraw dialogu prawno-historycznego z Izraelem, Bronisław Wildstein.

W relacjach polsko-izraelskich nastąpiła pewna refleksja i zrozumienie, że emocje są ostatnią rzeczą, która służy wyjaśnieniu sytuacji - ocenił w piątek Bartosz Cichocki. Wiceminister spraw zagranicznych wyraził nadzieję, że wkrótce powstanie izraelski zespół ds. dialogu prawno-historycznego i będzie gotowy do współpracy z istniejącym już zespołem polskim.

Polska znalazła się w samoizolacji, nie ma osób, które potrafią wyciągnąć wnioski z tej katastrofy wizerunkowej - mówił Jacek Stawiski, komentator TVN24 BiS o sporze wokół nowelizacji ustawy o IPN. Jego zdaniem rząd powinien skupić się na przedstawianiu pozytywnych przykładów relacji polsko-żydowskich.

"Niemiecki nazistowski obóz" zostanie dodane do obecnej nazwy Muzeum na Majdanku - zapowiedział w piątkowej rozmowie z "Naszym Dziennikiem" wiceminister kultury Jarosław Sellin. Dodał, że będzie to wymagało zmiany ustawy.

Premier Mateusz Morawiecki w wywiadzie opublikowanym w czwartek w głównym portalu Bloomberg L.P. bronił nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Premier stwierdził, że międzynarodowe protesty wobec tej ustawy obnażają tylko narastającą falę "antypolonizmu".

- Ilość wydarzeń wokół ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej budzi niepokój - stwierdził w "Kropce nad i" Ryszard Schnepf, były ambasador RP w Stanach Zjednoczonych.

Mam okropny żal do Kościoła, że się nie odezwał - odpowiedział w "Tak jest" Seweryn Blumsztajn z "Gazety Wyborczej" pytany, czy Kościół powinien zabrać głos w sprawie nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Filozof i etyk ksiądz Andrzej Kobyliński przekonywał z kolei, że należy "rozpocząć normalną rozmowę o historii, przeszłości Polaków i Żydów".

Izraelski Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem uznał za niedopuszczalne sformułowanie "polski Holokaust", które znalazło się w wideo opublikowanym na portalu YouTube przez Fundację Rodziny Rudermanów w reakcji na nowelizację ustawy o IPN.

Wyłączną winę za wszystkie zbrodnie, które były popełnione w czasach II wojny światowej na polskiej ziemi ponoszą hitlerowskie Niemcy - podkreślił w czwartek premier Mateusz Morawiecki, odpowiadając na pytania o spór wokół nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Dodał, że prowadzone są rozmowy z partnerami z USA i Izraelem. Zaznaczył przy tym, że "Polska jest krajem suwerennym" i może ustanawiać własne prawodawstwo.

Nie widzę żadnego zagrożenia dla naszych stosunków, wręcz odwrotnie - powiedział korespondentowi "Faktów" TVN w Stanach Zjednoczonych minister Jacek Czaputowicz. Szef polskiej dyplomacji odniósł się w ten sposób do klipu wideo fundacji Ruderman Family Foundation wzywającego USA do zawieszenia relacji z Polską w reakcji na nowelizację ustawy o IPN.

Jest obowiązek wszczęcia postępowania. Nie ma takiej możliwości, że prokurator nic nie robi - powiedział w czwartek w dogrywce "Jeden na jeden" w TVN24 Wojciech Hermeliński, szef Państwowej Komisji Wyborczej, były sędzia Trybunału Konstytucyjnego. Skomentował w ten sposób słowa marszałka Senatu, że po wejściu w życie znowelizowana ustawa o IPN przez jakiś czas "nie będzie działać".

Premier zrobił gest, zgodził się odpowiadać na pytania po angielsku, a później okazuje się, że jego słowa są przeinterpretowywane - powiedział szef polskiej dyplomacji Jacek Czaputowicz w rozmowie z korespondentem "Faktów" TVN.

Program "Czarno na białym" TVN24 pokazał donosy, jakie Polacy pisali na Żydów do gestapo. Te akurat do adresata nigdy nie dotarły - też dzięki Polakom, pracownikom poczty, którzy te listy przejęli. To tylko jeden z przykładów tego, że ta wojenna historia, do której nagle wracają politycy, nie jest ani czarna, ani biała.


Oczywiście wśród Żydów w czasie wojny zdarzali się i konfidenci, i ci z Judenratów, i z policji żydowskich w gettach. Ale rację mają ci, którzy mówią, że to było tak, jakby oskarżyć ofiarę, człowieka, który za chwilę zostanie zamordowany o współudział, ponieważ ten człowiek na polecenie wykopał dla siebie grób - stwierdził w "Kropce nad i" były premier Włodzimierz Cimoszewicz, komentując wypowiedź premiera Morawieckiego o "żydowskich sprawcach".

Po zmasowanej krytyce Fundacja Rodziny Rudermanów zdjęła wieczorem w środę z portalu YouTube klip, w którym powtarzają się słowa o "polskim Holokauście". Materiał z konta fundacji zniknął po apelu dyrektora Jewish Community Center w Krakowie.

Wyznaczony został skład pięciu sędziów do sprawy prezydenckiego wniosku w sprawie nowelizacji o IPN - poinformowała w środę prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska. Przewodniczącą składu jest prezes Przyłębska, sprawozdawcą sędzia Andrzej Zielonacki.