Raport o torturach CIA

Prezydent USA Donald Trump broni w poniedziałek kandydatkę na szefową CIA Ginę Haspel, którą nominował na to stanowisko. Jego zdaniem jest ona atakowana, ponieważ - według krytyków - była zbyt twarda wobec terrorystów.

W USA odtajniono dokumenty dotyczące tajnych więzień CIA. Są wśród nich transkrypcje przesłuchań Palestyńczyka Abu Zubajdy, podczas których opisywał tortury, jakim był poddawany w zagranicznych więzieniach - podają amerykańskie media.

Senat USA opowiedział się za wprowadzeniem zakazu stosowania tortur podczas przesłuchań osób podejrzanych o teroryzm, w tym praktyk stosowanych po zamachach terrorystycznych w Nowym Jorku i Wadszyngtonie z 11 września 2001 r.

Stany Zjednoczone ignorują wniosek Polski o przekazanie pełnej wersji raportu Senatu w sprawie działań CIA - donosi agencja Reutera. O udostępnienie dokumentu wystąpiła krakowska Prokuratura Apelacyjna, prowadząca śledztwo w sprawie domniemanych więzień CIA w Polsce.

Litwa wznowiła śledztwo w sprawie doniesień, że jej siły bezpieczeństwa pomagały CIA w prowadzeniu tajnego więzienia na terenie tego kraju - podał Reuters, powołując się na urząd prokuratora generalnego.

- Nie możemy się obrażać na USA za raport o więzieniach CIA i dopuścić do tego, żeby pogorszył on nasze relacje - uważa gen. Stanisław Koziej. Szef BBN, który był gościem programu "Świat" w TVN24 Biznes i Świat, uważa też, że polska prokuratura powinna jak najszybciej wyjaśnić sprawę pieniędzy, które od Amerykanów miał dostać nasz wywiad. - Wierzę, że u nas było wszystko w porządku - zaznacza jednak.

Usprawiedliwianie tortur to sprzeniewierzenie się wartościom, na których zbudowano współczesną Polskę i cofnięcie się w rozwoju kulturowym - pisze w liście otwartym ws. więzień CIA 21 polskich prawników, duchownych i intelektualistów z różnych środowisk.

Jeśli USA same nie przeprowadzą pełnego śledztwa i nie oskarżą Amerykanów odpowiedzialnych za program tortur CIA, to mogą być oni ścigani za granicą, w tym przez trybunał krany w Hadze, ale będzie to trudne - pisze w czwartek "New York Times".

Dyrektor CIA John Brennan podczas czwartkowej konferencji prasowej bronił podległych mu służb wywiadowczych, przypominając, że po zamachu z 11 września 2001 r, amerykański wywiad robił wszystko, aby zapobiec podobnym aktom terroru.

Sprawa Starych Kiejkut to smutny incydent dla naszych relacji, ale nie mamy lepszego sojusznika niż Stany Zjednoczone. To USA są nadal fundamentem NATO i gwarantem światowego bezpieczeństwa - przekonywał w "Kropce nad i" minister spraw zagranicznych Grzegorz Schetyna, komentując senacki raport o więzieniach CIA.

Prezydent Bronisław Komorowski odniósł się podczas swojej wizyty w Czechach do raportu amerykańskiego Senatu. Nazwał istnienie tajnych więzień na terenie Polski "cudzymi grzechami". - Sprawa więzień CIA w Polsce budzi międzynarodowe zainteresowanie - przyznał Komorowski.

Rosja jest zszokowana rewelacjami na temat tortur stosowanych przez CIA w następstwie ataków z 11 września. Osoby odpowiedzialne za nadużycia wobec więźniów powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności - powiedział Konstantin Dołgow z MSZ Rosji.

- 136 więźniów jest nadal przetrzymywanych w Guantanamo, podczas gdy politycy starają się oczernić senacki raport - twierdzi Jemeńczyk Samir Nadżi, którego więziono w Guantanamo bez wyroku sądu przez 13 lat. Mężczyzna zwraca uwagę, że epoki brutalnych tortur nie zamknięto - jak deklaruje amerykańska administracja - razem z ostatnim więzieniem CIA.

Szef MSZ Rumunii Bogdan Aurescu ocenił w czwartek, że po opublikowaniu raportu Senatu USA ws. więzień CIA, w którym wymieniony jest jego kraj, wciąż nie ma podstaw, by twierdzić, że istniały one w Rumunii. - Musimy wyciągać wnioski na podstawie dowodów - dodał.

Stworzyli program tortur dla CIA, zgarnęli za to 81 mln dolarów i zapadli się pod ziemię. Próżno także szukać ich firmy pod adresem znanym z czasów współpracy z Agencją. O dr. Jamesie Mitchellu i dr. Bruce Jessenie przypomniano sobie po publikacji senackiego raportu ws. praktyk CIA. Mitchell - w rozmowie z "Independentem" - nazywa dokument "stekiem bzdur".

"The Economist" pisze o znanej z raportu o CIA "placówce więziennej niebieski" i twierdzi, że chodzi najprawdopodobniej o tajne więzienie w Starych Kiejkutach. Tygodnik zwraca uwagę także na paradoks, że Polak jako jedyny na świecie może być sądzony w sprawie amerykańskich więzień. I dodaje, że sprawa więzień nie zaszkodzi relacjom Polski z USA, bo Warszawa boi się Rosji.

Światowi liderzy ostro skrytykowali Stany Zjednoczone za brutalne tortury i łamanie praw człowieka, czyli program walki z terroryzmem. Podczas gdy wcześniejsze przecieki dot. tajnych więzień CIA i metod przesłuchań raczej bywały przemilczane, teraz jest zupełnie inaczej i USA zostały otwarcie potępione także przez kraje uznawane za sojuszników. CNN zebrał komentarze światowych liderów.

Z raportu komisji Senatu USA ws. więzień CIA trzeba wyciągnąć wnioski - mówił w "Jeden na jeden" wicepremier i szef MON Tomasz Siemoniak. Jego zdaniem, bardzo przykry jest zwłaszcza fragment o tym, że Amerykanie mieli kupić za 15 mln dolarów naszą "elastyczność" w przetrzymywaniu domniemanych terrorystów. Dodał, że będzie rozmawiał o tym z amerykańskim ambasadorem.