Przed pomnikiem "Polegli Niepokonani" na Cmentarzu Powstańców Warszawy, gdzie znajdują się szczątki i prochy ponad 100 tys. cywilów i żołnierzy, obecny był m.in. prezydent Bronisław Komorowski i prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.
Przy pomniku płoną dziesiątki białych i czerwonych zniczy, wystawiono wartę honorową. Była też wojskowa kompania honorowa i poczty sztandarowe. Powstańcy przyszli z rodzinami, są też harcerze.
Odbyła się modlitwa ekumeniczna, msza, złożenie wieńców przy pomniku oraz apel poległych.Na Cmentarzu Powstańców Warszawy spoczywają szczątki i prochy ponad 104 tys. głównie cywilnych, ale również wojskowych ofiar powstania, w dużej mierze bezimiennych. Przez lata nekropolia nie była rewitalizowana. Kapitalny remont cmentarza rozpoczął się dopiero trzy lata temu. Przeprowadzali go wspólnie wojewoda mazowiecki, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Urząd Dzielnicy Wola.
Na Powązkach z incydentami
O godzinie "W" w 71. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego odbyły się uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis na warszawskich Wojskowych Powązkach. Wcześniej lektor wielokrotnie apelował o godne zachowanie i uczczenie pamięci tych, którzy spoczywają na tym cmentarzu.Na uroczystości nie przybył prezydent Bronisław Komorowski. Obecny był prezydent elekt Andrzej Duda, który został przywitany brawami.Pomimo wezwań o godne zachowanie premier Ewa Kopacz została przywitana przez część zgromadzonych buczeniem; część zebranych biła jej brawo.
Obecni byli także marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.Na uroczystości przybyła też kandydatka PiS na premiera Beata Szydło.Hołd poległym powstańcom złożyli także weterani walk. Przybyłego na Powązki prezesa Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego także przywitano brawami.W tym roku na Powązkach zabrakło zmarłego w kwietniu Władysława Bartoszewskiego.Wielu zebranych na Powązkach Wojskowych miało ze sobą biało-czerwone flagi, chorągiewki z symbolem Polski Walczącej lub opaski na ramię w barwach narodowych. W tłumie wyróżniali się harcerze, rekonstruktorzy i młodzi ludzie w koszulkach z symbolami Polskiego Państwa Podziemnego. Na cmentarzu trwała też zbiórka pieniędzy na renowację grobów w Warszawie i Lwowie.
Ewa Kopacz została przywitana przez część zgromadzonych buczeniem; część zebranych biła jej brawo
Uroczystości przed pomnikiem "Gloria Victis"
Czas zrywu
Dodatkowo uruchomiono osiem syren ręcznych na Mokotowie, Ursynowie, Pradze Północ i Południe, Powązkach, w Śródmieściu oraz w Wilanowie i we Włochach. Zabiły też dzwony w kościołach.
O godzinie 16 na warszawskich Powązkach złożono kwiaty na grobie generała Antoniego Chruściela "Montera". Zdaniem historyków to właśnie "Monter" był faktycznym dowódcą całości sił powstańczych, które wystąpiły do walki z niemieckim okupantem latem 1944 roku.
Wolność należy pielęgnować
Po południu odbyły się też uroczystości przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i AK na Wiejskiej. Przemówienie wygłosiła marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, a także Leszek Żukowski, prezes Światowego Związku Żołnierzy AK. Na ul. Wiejską przybyły też premier Ewa Kopacz oraz prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.
- Wyrosło już pokolenie Polaków, które nie pamięta czasów sprzed 1989 r., nie pamięta poświęceń lat wojennych, ani walki o wolność. To pokolenie korzystające pełną garścią z osiągnięć i swobód naszej wspólnej europejskiej cywilizacji. To pokolenie nie zapomni waszych młodzieńczych ofiar, strzaskanych światów, zniszczonych marzeń, utraconych miłości i waszej nad wyraz dojrzałej odwagi i miłości do Polski - mówiła Kidawa-Błońska, zwracając się do powstańców.
- Państwowość niepodległej Polski nigdy nie została przerwana, mimo dramatycznego przebiegu kampanii wrześniowej, i choć wiadomo było, że niepodległa Polska przestanie istnieć - podkreśliła prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.- Dziś składamy hołd ludziom, którzy te idee w walce zbrojnej i walce cywilnej zrealizowali. Nigdy nie złożyli broni - podkreśliła Gronkiewicz-Waltz.Prezydent przypomniała, że struktury wojskowe scalone w Armii Krajowej przeszły w całym okupowanym kraju do walki partyzanckiej, w końcu września 1939 r. powstało konspiracyjne harcerstwo Szare Szeregi, powstawały tajne organizacje, współdziałające później z delegaturą rządu na kraj i w łączności z Rządem RP na uchodźstwie.
Kwiaty przed pomnikiem "Grota"
Po 13 przedstawiciele władz państwowych, władz miasta, a także organizacji kombatanckich złożyli wieńce przed pomnikiem byłego komendanta Armii Krajowej gen. Stefana Grota-Roweckiego.
Uroczysta odprawa honorowa
W południe na pl. Piłsudskiego odbyła się uroczysta odprawa posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz, kombatanci oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy.
Uroczystość rozpoczęto od odegrania hymnu. Po zmianie głos zabrały premier Ewa Kopacz oraz prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz
Następnie odczytana została odezwa wzywająca do uczczenia rocznicy wybuchu powstania, żołnierze oddali natomiast salwę honorową. Na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza złożono też wieńce.
Uroczysta zmiana warty
Z dziećmi u Małego Powstańca
Po godzinie 11 kwiaty przed Pomnikiem Małego Powstańca złożyła posłanka PiS i kandydatka tej partii na urząd premiera Beata Szydło, wraz z dziećmi z Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Kętach.
Przeszli przez Mokotów
Przed południem odbyły się uroczystości w parku im. gen. Orlicz-Dreszera na Mokotowie. Przemawiali powstańcy, odegrano także "Hymn Mokotowa". W wydarzeniu uczestniczyli m.in. premier Ewa Kopacz, marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska oraz wiceprezydent miasta Jacek Wojciechowicz.
- Spotkaliśmy się tu po to, aby oddać hołd bohaterskim Żołnierzom Armii Krajowej i mieszkańcom Warszawy. Powstańcom, którzy walczyli oddajemy ten hołd, bo wiemy, że nasze pokolenie nie doczekałoby wolności, gdyby nie ich determinacja i cena jaką płacili - mówiła Ewa Kopacz.
Szefowa rządu zwróciła uwagę na cenę, którą płacili walczący o wolność. - Płacili za tę walkę o wolność życiem, chcieli pokazać, że sprawy, o które walczą, są najwyższe i dla narodu najważniejsze - podkreśliła.
Uroczystości przy pomniku na Mokotowie
Uroczystości na Ochocie
O godz. 9 przedstawiciele organizacji kombatanckich, władz miasta oraz dzielnicy złożyli kwiaty przed tablicą na ul. Filtrowej 68. Upamiętnia ona podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela "Montera" rozkazu rozpoczęcia walk w 1944 roku.
Odegrano "Marsz Mokotowa"
Zdjęcie na stronie głównej Bartłomiej Zborowski/ PAP.
ep/kś/r