15:59
Po uroczystościach pogrzebowych Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało, że świat oddał hołd Tadeuszowi Mazowieckiemu. W polskich placówkach dyplomatycznych wyłożone zostały w księgi kondolencyjne. Wpisy złożyli m.in. były Prezydent Republiki Federalnej Niemiec (1984 – 1994), Richard von Weizsaecker, były Prezydent Republiki Federalnej Niemiec (2004 -2010), Horst Koehler, rektor Uniwersytetu Europejskiego "Viadrina" we Frankfurcie n. Odrą, dr Gunter Pleuger.
15:18
Zakończyły się uroczystości pogrzebowe Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera Polski po 1989 r.
15:05
Syn Michał podziękował za pomoc w przygotowaniu pogrzebu. - Dziękuję za obecność na tej ostatniej drodze taty - mówił przez łzy.
14:57
Trumna z ciałem została przeniesiona do rodzinnego grobu, gdzie pochowana jest także jego żona Ewa. Zabrzmiały strzały z salwy honorowej. Biało-czerwona flaga, którą okryta była trumna, została przekazana najmłodszemu synowi Mazowieckiego - Michałowi.
14:56
14:50
Salwa honorowa
"Prochem jesteś i w proch się obrócisz, ale Pan cię wskrzesi w dzień ostateczny, żyj w pokoju - powiedział kardynał Kazimierz Nycz, który wcześniej odprawił mszę żałobną w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela.
14:43
Kondukt żałobny dotarł do grobu rodzinnego Mazowieckich na cmentarzu w podwarszawskich Laskach. Zabrzmiały Mazurek Dąbrowskiego i "Oda do radości".
14:23 Kondukt żałobny kieruje się na cmentarz w podwarszawskich Laskach.
Na cmentarzu zabrzmiały Hymn Polski oraz "Oda do radości"
Ceremonia na cmentarzu w Laskach
14:19 Były premier Tadeusz Mazowiecki, zmarły 28 października, spocznie na małym, leśnym cmentarzu, na terenie Zakładu dla Niewidomych. Na tym samym cmentarzu pochowana jest także jego żona Ewa. Pogrzeb ma się odbyć z ceremoniałem wojskowym, przewidziana jest m.in. salwa honorowa.Tadeusz Mazowiecki z Laskami związany był od lat, miał tu przyjaciół. Laski to nie tylko zakład dla dzieci niewidomych, to także ważny ośrodek katolickiej inteligencji skupionej przy Zgromadzeniu Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. W czasach PRL schronienie znajdowali tu opozycjoniści prześladowani przez komunistyczne władze.To także ośrodek, który przyciągał pisarzy i publicystów. Bywali tu m.in. Zbigniew Herbert, Ewa Szelburg-Zarembina, ks. Jan Twardowski. Z Laskami również byli związani m.in.: Antoni Słonimski, Jerzy Liebert, Jerzy Zawieyski, Stanisław Stomma, Zygmunt Kubiak, Marian Brandys. Pod redakcją Tadeusza Mazowieckiego powstała praca zbiorowa „Ludzie Lasek”.Prezes Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi Władysław Gołąb, wspominając b. premiera podkreślał, że był on człowiekiem głęboko wierzącym, a w Laskach odnajdywał "spokój i siły do podejmowania wyzwań". Grób na cmentarzu w Laskach, w którym będzie złożona trumna z ciałem Mazowieckiego, obłożony jest kamieniami, nie ma na nim płyty, rosną kwiaty. Nad mogiłą znajduje się duży krzyż z nieciosanego brzozowego drewna.Cmentarz, leżący na granicy Puszczy Kampinoskiej, powstał w latach 20. XX wieku. Nie ma tu krypt i zdobnych nagrobków, część grobów porasta mech. W Laskach spoczywają m.in. założycielka ośrodka dla niewidomych hrabianka Róża Maria Czacka (matka Elżbieta Czacka), poeci Jan Lechoń i Antoni Słonimski, pisarz Marian Brandys, ks. Władysław Korniłowicz (grób symboliczny), ks. Jan Zieja, ks. Tadeusz Fedorowicz, publicysta Stanisław Stomma, polityk Aleksander Małachowski, dowódca powstańczej grupy Kampinos Józef Krzyczkowski "Szymon".
13.53 Rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe w podwarszawskich Laskach, gdzie spocznie Tadeusz Mazowiecki.
12:48 Zebrany przed Bazyliką tłum warszawiaków zaczął klaskać na widok trumny z ciałem Tadeusza Mazowieckiego. Dalsze uroczystości pogrzebowe odbędą się na cmentarzu w podwarszawskich Laskach, gdzie spocznie były premier.
Przejazd trumny na cmentarz w Laskach
12:47 Wyprowadzono trumnę z ciałem Tadeusza Mazowieckiego z warszawskiej Bazyliki Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela.
Brawa dla premiera
12:28 - Kochany dziadku, jesteśmy to wszyscy razem, jak lubisz. Słowa nie wyrażą smutku, jaki odczuwamy - mówiła wnuczka zmarłego premiera, żegnając Go w imieniu wszystkich wnuków.
- Wiara, nadzieja, miłość, którym byłeś wierny, są dzięki temu obecne także w naszym życiu. Chcemy Ci dziś podziękować, że nauczyłeś nas słuchać drugiego człowieka. Dziękujemy za wolną Polskę i miłość do ojczyzny. (...) Byłeś, jesteś i na zawsze pozostaniesz w naszym sercu. Jesteśmy dumni, że jesteśmy Twoimi wnukami. Kochamy Cię - dodała.
Przemowa wnuczki
12:27 W warszawskiej Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela odczytano kondolencje przesłane przez papieża Franciszka.
Kondolencje od papieża Franciszka
Kondolencje napłynęły z całego świata
12:19 - Żegnamy premiera czasu przełomu ustrojowego, konstruktora gmachu niepodległego państwa polskiego mówił na zakończenie mszy żałobnej prezydent Bronisław Komorowski.
- Żegnam Cię Tadeuszu w imieniu całego państwa, w imieniu osób które miały szczęście Cię poznać, uczyć się Twojej mądrej odwagi, wymagających zasad - podkreślał prezydent.Komorowski mówił, że Mazowiecki pokazywał, że w polityce można być uczciwym i skutecznym zarazem.
Przemowa Bronisława Komorowskiego
11:35 Na pl. Zamkowym, gdzie mszę św. z warszawskiej Bazyliki Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela, można śledzić na telebimie, zebrały się tysiące warszawiaków. Niektórzy przynieśli białe chryzantemy, czerwone róże i polskie flagi z kirem.
11:25 Kazanie wygłosił dominikanin o. Aleksander Hauke-Ligowski, któty był m.in. kapelanem i uczestnikiem organizowanej przez Komitet Obrony Robotników głodówki w kościele św. Marcina w Warszawie w 1977 r.
Fragment kazania wygłoszonego podczas ceremoni pogrzebowej
- Można było się z nim nie zgadzać, ale nie można było mu nie ufać. Był szczery w staropolskim ucieraniu poglądów, i bezkompromisowy w dobijaniu się o kompromis - wspomniał Tadeusza Mazowieckiego.
11:09 We mszy świętej oprócz najbliższej rodziny uczestniczą m.in. prezydent Bronisław Komorowski z żoną Anną, premier Donald Tusk z żoną Małgorzatą, ministrowie rządu, szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, byli prezydenci Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski, byli premierzy: Hanna Suchocka, Jarosław Kaczyński, Jerzy Buzek, Józef Oleksy, Leszek Miller, Kazimierz Marcinkiewicz, Jan Krzysztof Bielecki, Waldemar Pawlak, Włodzimierz Cimoszewicz.Są też marszałkowie Sejmu i Senatu Ewa Kopacz i Bogdan Borusewicz, wicemarszałkowie Sejmu Cezary Grabarczyk, Jerzy Wenderlich, Wanda Nowicka, Marek Kuchciński, a także Władysław Frasyniuk, Władysław Bartoszewski, Adam Michnik, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.W uroczystości biorą też udział Marcin Święcicki, Henryka Krzywonos, Małgorzata Niezabitowska, szef BBN Stanisław Koziej, prezydenccy ministrowie Tomasz Nałęcz, Henryk Wujec, Roman Kuźniar, a także Jarosław Kalinowski, Róża Thun, Andrzej Wajda, Marian Krzaklewski, Mariusz Błaszczak, Tadeusz Iwiński.Msza jest otwarta dla wszystkich chcących uczestniczyć w ostatnim pożegnaniu byłego premiera. W katedrze, która może pomieścić około 1500 osób, dla rodziny i oficjalnych przedstawicieli wydzielonych jest 560 miejsc. Na Placu Zamkowym oraz na przyległych ulicach zgromadziły się tłumy mieszkańców Warszawy.
11:04 - Tadeusz Mazowiecki był człowiekiem wiary, nadziei, miłości. (...) Wiara zawsze była w centrum jego życia - mówił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, rozpoczynając mszę żałobą.
- Dziękujemy za jego życie i dzieło, polecamy go miłosierdziu Bożemu - dodał.
Pogrzeb Tadeusza Mazowieckiego
10:56 Trumna z b. premierem została wprowadzona do Bazyliki Archikatedralnej przez żołnierzy Wojska Polskiego. Zgromadzeni goście czekają na rozpoczęcie się mszy żałobnej.
10:47 W Archikatedrze na mszę czekają już najważniejsi politycy. Na pogrzeb przybyli między innymi premier Donald Tusk z małżonką, były prezydent Lech Wałęsa, byli premierzy Jarosław Kaczyński oraz Józef Oleksy, Marszałek i wicemarszałkowie Sejmu i Senatu. Na pogrzeb przybył także szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso.10:43 W ostatnim pożegnaniu na dziedzińcu pałacu prezydenckiego brali udział m.in. generalicja, harcerze, przedstawiciele Klubów Inteligencji Katolickiej. W pochodzie idzie rodzina zmarłego premiera oraz m.in. szef Kancelarii Prezydenta Jacek Michałowski oraz szef Kancelarii Premiera Jacek Cichocki. Na trasie konduktu zgromadziło się wielu mieszkańców stolicy, którzy przyszli pożegnać b. premiera.10:43 Kondukt przechodzi Krakowskim Przedmieściem do katedry, gdzie zostanie odprawiona msza żałobna; będzie jej przewodniczył metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.
10:30 Orszak żałobny z trumną b. premiera wyruszył z Pałacu Prezydenckiego w kierunku warszawskiej Bazyliki Archikatedralnej. Trumna przewożona jest w asyście orszaku honorowego w skład którego wchodzi między innymi Kompania Reprezentacyjna Wojska Polskiego.
Wyprowadzenie trumny z Pałacu Prezydenckiego
6:50 O północy rozpoczęła się jednodniowa żałoba narodowa, którą ogłosił prezydent Bronisław Komorowski w związku z uroczystościami żałobnymi po śmierci byłego premiera Tadeusza Mazowieckiego.
Jeszcze do późnego sobotniego wieczora mieszkańcy stolicy oraz innych miast ustawiali się w kolejce do Pałacu Prezydenckiego, gdzie wystawiona była trumna z ciałem Tadeusza Mazowieckiego. Według szacunków Kancelarii Prezydenta, do pałacowej kaplicy przyszło ok. 4,5 tys. osób.
Pogrzeb ma charakter państwowy, jest organizowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Legendarny premier
Tadeusz Mazowiecki - pierwszy niekomunistyczny premier po przełomie 1989 r. -zmarł w Warszawie w poniedziałek nad ranem; miał 86 lat.
Mazowiecki był uczestnikiem najważniejszych wydarzeń najnowszej historii Polski: w 1968 r., gdy posłowie "Znaku" składali interpelację w sprawie wydarzeń marcowych 1968 r.; w sierpniu 1980 r. w Stoczni Gdańskiej wśród strajkujących robotników; w 1989 r. przy Okrągłym Stole, a potem na czele rządu.
24 sierpnia 1989 r. Sejm powołał Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko Prezesa Rady Ministrów, a 12 września przyjął przedstawione przez premiera założenia programowe i proponowany skład nowego rządu. W ten sposób Mazowiecki przeszedł do historii jako premier pierwszego po wojnie niekomunistycznego rządu, który przeprowadził wiele gruntowych reform, zwłaszcza gospodarczych (tzw. plan Balcerowicza).
SYLWETKA TADEUSZA MAZOWIECKIEGO
Oskarżany był przez politycznych oponentów o chęć pojednania z działaczami dawnej PZPR i wybaczenia im win przeszłości, tzw. grubej kreski, choć w rozumieniu Mazowieckiego miała oznaczać ona brak odpowiedzialności jego rządu za szkody poczynione w gospodarce przez rządy komunistyczne.
Bunt wobec bierności mocarstw
Wyznaczony przez Komisję Praw Człowieka ONZ na specjalnego sprawozdawcę konfliktu w byłej Jugosławii, jako jedyny wysoki funkcjonariusz ONZ, podał się do dymisji na znak protestu przeciw bierności wspólnoty międzynarodowej wobec popełnianych tam zbrodni.
Pełnił tę misję, z przerwami, od 1992 do 1995 r. Otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta Sarajewa, odznaczony Złotym Orderem Herbu Bośni (1996), uhonorowany nagrodą Srebrenica 1995 (w 2005 r.).
W latach 2003-2009 był członkiem Rady Zarządzającej Funduszu Powierniczego na rzecz ofiar przestępstw podlegających jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze.
ŚWIATOWE MEDIA O ŚMIERCI MAZOWIECKIEGO
W dniu 12 października 2010 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski postanowieniem z dnia 8 października 2010 roku powołał Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko Strategicznego Doradcy Prezydenta RP.
rf/bgr//tvn24.pl/bf/b
Wspomnienie o Tadeuszu Mazowieckim