Zmiany klimatu modyfikują ich DNA. "Reszcie gatunku grozi wyginięcie"

Niedźwiedzie polarne przystosowują się do zmian klimatu na poziomie genetycznym. Naukowcy z Wielkiej Brytanii przeanalizowali mutacje występujące u populacji z południowo-wschodniej Grenlandii. W genach związanych ze stresem cieplnym, metabolizmem i procesami starzenia się zaobserwowali modyfikacje, które mogą pomagać zwierzętom w przetrwaniu w niekorzystnych dla ich gatunku warunkach.

Prądy morskie Oceanu Arktycznego są najcieplejsze od 125 tysięcy lat, a temperatury wody nadal rosną, stanowiąc zagrożenie dla zwierząt bytujących na pokrywach lodowych. Przewiduje się, że do 2050 roku światowa populacja niedźwiedzi polarnych może skurczyć się o ponad dwie trzecie, a do końca stulecia te majestatyczne ssaki mogą całkowicie zniknąć. Jak pokazuje badanie opublikowane na łamach czasopisma "Mobile DNA", na szczęście posiadają one pewne mechanizmy obrony przed zmianami klimatycznymi.

"Skaczące geny" na ratunek

Zespół z Uniwersytetu we Wschodniej Anglii przyjrzał się genomowi niedźwiedzi polarnych żyjących w południowo-wschodniej Grenlandii. Jest to odosobniona populacja zamieszkująca region o stosunkowo wysokich temperaturach i ograniczonym zasięgu pokrywy lodowej. Naukowcy porównali ich DNA z tym pochodzącym od zwierząt z chłodniejszej, północnej części wyspy.

- Porównując aktywne geny niedźwiedzi z lokalnymi danymi klimatycznymi, odkryliśmy, że rosnące temperatury najwyraźniej powodują gwałtowny wzrost aktywności "skaczących genów" w DNA niedźwiedzi z południowo-wschodniej Grenlandii - wyjaśniła Alice Godden, główna autorka analizy.

"Skaczące geny" to małe, mobilne fragmenty genomu, które mogą wpływać na działanie innych genów. W praktyce oznacza to, że u odrębnych grup niedźwiedzi różne fragmenty DNA zmieniają się w odmiennym tempie, a aktywność ta wydaje się być powiązana z ich konkretnym środowiskiem i warunkami klimatycznymi.

Mutacje zanotowano w niektórych genach związanych ze stresem cieplnym, metabolizmem i starzeniem. Jak wyjaśnili badacze, wskazuje to, że grupa niedźwiedzi żyjąca w najcieplejszej części Grenlandii wykorzystuje "skaczące geny", aby zmieniać działanie swojego DNA.

Konieczność dalszych działań

Naukowcy podkreślili, że zrozumienie tych zmian genetycznych ma kluczowe znaczenie dla przyszłych działań ochronnych. Pozwala to ocenić, w jaki sposób niedźwiedzie polarne mogą przetrwać w ocieplającym się świecie oraz które populacje są najbardziej zagrożone.

- W sytuacji, gdy reszcie gatunku grozi wyginięcie, te konkretne niedźwiedzie dostarczają genetycznego modelu pokazującego, w jaki sposób gatunek może szybko przystosować się do zmian klimatu - podkreśliła Godden.

Badaczka przestrzegła jednak przez zbytnią pewnością - odkrycie daje pewną nadzieję na przetrwanie ssaków, ale nie oznacza, że niedźwiedzie polarne są bezpieczne. Jak dodała badaczka, nadal powinniśmy robić wszystko, aby zmniejszyć globalne emisje i spowolnić globalny wzrost temperatur.

W dalszych badaniach naukowcy chcą w podobny sposób przeanalizować genomy innych populacji niedźwiedzi.