To był najcieplejszy wrzesień w historii. Zmiany klimatu są widoczne na całym świecie

[object Object]
Gazy cieplarniane osiągnęły rekordowe poziomyWorld Meteorological Organisation
wideo 2/22

O 0,05 stopnia Celsjusza pobity został rekord średniej globalnej temperatury dla września. Choć może wydawać się to niewiele, wpływ wzrostu widoczny jest w postaci kurczącej się pokrywy lodowej na Morzu Arktycznym czy ogromnych pożarów nękających Kalifornię. Naukowcy nie mają wątpliwości: za taki stan rzeczy odpowiadają działania człowieka.

Według europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S), ubiegły miesiąc był najcieplejszym wrześniem w historii. Różnica między ostatnim rekordem, a tegorocznym wrześniem, nie jest duża - wynosi raptem 0,05 stopnia Celsjusza, ale jej konsekwencje są wyraźnie widoczne w trendach pogodowych. Od całej średniej wieloletniej z okresu 1981-2010, ubiegły miesiąc był cieplejszy o 0,63 st. C.

Znacznie wyższą temperaturę w porównaniu ze średnią wieloletnią odnotowano w wielu regionach świata, takich jak północna Syberia, Bliski Wschód, części Ameryki Południowej i Australii.

Chłodniejsze niż przeciętne warunki panowały w częściach Oceanu Spokojnego, ale wpływ na temperaturę tam miała anomalia La Niña. W innych dużych zbiornikach wodnych temperatura była znacznie wyższa.

Naukowcy dodali, że jest to jasna oznaka, jak działania człowieka mogą niekorzystnie wpływać na naturę i klimat.

Anomalia temperatury powietrza we wrześniu 2020 (Copernicus Climate Change Service/ECMWF)Copernicus Climate Change Service/ECMWF

Zmiany widoczne na całym świecie

Copernicus, który jest programem obserwacji Ziemi Unii Europejskiej, zbadał, że temperatura w syberyjskiej Arktyce utrzymuje się powyżej średniej. Potwierdzeniem takiego stanu może być to, że niedawno ilość lodu morskiego Arktyki była na drugim najniższym poziomie od czasu rozpoczęcia zapisów satelitarnych.

Większa temperatura na całym świecie przyczyniła się też do tegorocznych pożarów w Kalifornii i Australii. W innych stronach globu, jak na przykład we Francji, doszło do wyjątkowo silnych opadów deszczu. Francuskie biuro meteorologiczne podało, że o ile takie opady pojawiają się raz na sto lat, w tym roku w ciągu miesiąca pojawiły się aż dwie ulewy.

- Niektóre z tych wydarzeń są niezwykłe - choć nie wolno nam stwarzać fałszywych oczekiwań, że temperatura będzie rosła z roku na rok - Samantha Burgess z Copernicus. - Klimat i pogoda są bardzo zmienne. Ale przewidzieliśmy, że takie wydarzenia będą zachodzić, biorąc pod uwagę czynniki oddziałujące na klimat - dodała.

Meteorolodzy zaniepokojeni

Meteorolodzy twierdzą, że są zaniepokojeni niektórymi nowymi skrajnościami.

Wpływ zmian klimatu jest widoczny także w Wielkiej Brytanii. Tegoroczna wiosna była jedną z najbardziej słonecznych, w sierpniu odnotowano rekordową liczbę dni z temperaturą ponad 34 stopni Celsjusza, a w mieście Reading w ciągu 48 godzin doszło do bardzo dużych opadów.

- Mówimy to od dziesięcioleci - coraz więcej gazów cieplarnianych będzie prowadzić do coraz większego ocieplenia - powiedział Ed Hawkins z Uniwersytetu w Reading.

Naukowcy z Copernicus stwierdzili, że anomalie średniej temperatury w Europie są większe i bardziej zmienne niż anomalie globalne. Przewidują, że ten rok będzie najcieplejszym w historii Europy, nawet jeśli z nadejściem jesieni i zimy temperatura zacznie spadać. Według danych archiwalnych najcieplejszym odnotowanym rokiem kalendarzowym dla Europy był 2019. Jego średnia temperatura wynosiła 1,2 st. C powyżej średniej z lat 1981-2010.

Anomalia temperatury powietrza we wrześniu 2020 (Copernicus Climate Change Service/ECMWF)Copernicus Climate Change Service/ECMWF
Anomalia temperatury powietrza w okresie od października 2019 roku do września 2020 roku (Copernicus Climate Change Service/ECMWF)Copernicus Climate Change Service/ECMWF

Będzie gorzej?

Ed Hawkins ostrzegł, że do wszystkich tych wydarzeń dochodzi przy wzroście powyżej jednego stopnia Celsjusza w stosunku do średniej z ery przedindustrialnej, podczas gdy przy obecnym tempie zmian klimatu, świat zmierza w kierunku podwyższenia o trzy stopnie.

- Jak widzimy, jeden stopień jest niebezpieczny dla niektórych ludzi. Dwa stopnie są jeszcze bardziej niebezpieczne, a trzy stopnie... Naprawdę nie chcemy przekonać się, co się wtedy będzie działo - mówił specjalista.

Anomalie miesięcznej globalnej i europejskiej temperatury (Copernicus Climate Change Service/ECMWF)Copernicus Climate Change Service/ECMWF

Autor: kw/dd / Źródło: BBC, climate.copernicus.eu

Pozostałe wiadomości

Po krótkim ochłodzeniu gorąca, a nawet upalna pogoda powróci. Weekend przyniesie dużo słońca i nawet 32 stopnie Celsjusza na południu kraju. Jednak już od wtorku szykuje się zmiana.

Do Polski wrócą upały, ale nie na długo

Do Polski wrócą upały, ale nie na długo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się pogodnie, choć na północy pojawi się więcej chmur i lokalne, słabe opady deszczu. W sobotę 5.07 na południu pojawi się więcej słońca, na północy i zachodzie - zachmurzenie i możliwe przelotne opady.

Pogoda na jutro - sobota, 5.07. Chłodna noc, w dzień prawie 30 stopni

Pogoda na jutro - sobota, 5.07. Chłodna noc, w dzień prawie 30 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Centralne obszary Teksasu zmagają się z katastrofalnymi powodziami wywołanymi intensywnymi ulewami. Miejscami w ciągu kilku godzin spadło więcej deszczu, niż notuje się w średnio w ciągu miesiąca. Są ofiary śmiertelne, trwają ewakuacje i akcje ratunkowe.

Katastrofalne powodzie. Są ofiary śmiertelne

Katastrofalne powodzie. Są ofiary śmiertelne

Źródło:
CNN

W części Krety i w okolicach Aten od kilku dni trwa walka z pożarami, które zmusiły mieszkańców i turystów do ewakuacji. Setki strażaków z pomocą śmigłowców walczą z żywiołem. Sytuację pogarsza silny wiatr. Ogień pochłania lasy, gaje oliwne i zagraża domom.

Kolejny dzień walki z żywiołem. "To było bardzo przerażające"

Kolejny dzień walki z żywiołem. "To było bardzo przerażające"

Źródło:
Reuters, Ekathimerini.com

Włochy zmagają się z falą upałów. Rośnie liczba nagłych zatrzymań pracy serca, zwłaszcza na plażach, gdzie temperatury przekraczają 40 stopni Celsjusza. Służby ratunkowe apelują o ostrożność i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa, bo nikt nie jest odporny na skutki ekstremalnego gorąca.

"Nikt nie może czuć się bezpieczny". Taka sytuacja pierwszy raz

"Nikt nie może czuć się bezpieczny". Taka sytuacja pierwszy raz

Źródło:
PAP

W Turcji trwa walka z pożarami lasów. Najgorzej sytuacja wygląda w prowincji Izmir na zachodzie kraju, gdzie ogień zbliżył się do obszarów miejskich. Płomienie strawiły już około 200 domów.

Ogień zbliża się do miast. Zniszczone setki domów

Ogień zbliża się do miast. Zniszczone setki domów

Źródło:
Reuters, Milliyet

Fala mrozów, która nawiedziła Urugwaj, przyczyniła się do śmierci co najmniej ośmiu osób. W odpowiedzi na kryzys otworzono całodobowe schroniska, zapewniając bezdomnym i najbardziej narażonym ciepło, posiłki oraz opiekę medyczną.

Ludzie zamarzali na ulicach. Osiem osób nie żyje

Ludzie zamarzali na ulicach. Osiem osób nie żyje

Źródło:
Reuters

Młody łoś zaskoczył plażowiczów w litewskiej Kłajpedzie, wskakując do wód Morza Bałtyckiego niczym do leśnego jeziora. Choć dla ludzi był to niecodzienny widok, eksperci uspokajają - łosie od czasu do czasu odwiedzają nadmorskie tereny, by się schłodzić, napić wody i kontynuować wędrówkę.

Łoś w Bałtyku? To wcale nie taka rzadkość

Łoś w Bałtyku? To wcale nie taka rzadkość

Źródło:
LNK

Trzeci jak do tej pory międzygwiezdny obiekt został zaobserwowany w Układzie Słonecznym. Kometa otrzymała nazwę 3I/ATLAS. Jak podała amerykańska agencja kosmiczna NASA, w momencie odkrycia znajdowała się około 520 milionów kilometrów od Ziemi, ale w październiku znacznie zbliży się do naszej planety.

Przybyła spoza Układu Słonecznego. NASA już wie, czym jest

Przybyła spoza Układu Słonecznego. NASA już wie, czym jest

Źródło:
NASA, MPC., space.com, virtualtelescope.eu

Instytut Badawczy Leśnictwa wydał komunikat o wysokim zagrożeniu pożarowym w lasach. Z uwagi na brak opadów ściółka w wielu regionach jest bardzo sucha i podatna na zapalenie. Szczególnie trudne warunki mają wystąpić w weekend.

Wybierasz się w weekend do lasu? Uważaj, by nie zaprószyć ognia

Wybierasz się w weekend do lasu? Uważaj, by nie zaprószyć ognia

Źródło:
Instytut Badawczy Leśnictwa

Sławosz Uznański-Wiśniewski spędził już ponad tydzień na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). W piątek polski astronauta połączył się z Uniwersytetem Wrocławskim, by odpowiedzieć na pytania uczniów.

Pytania z Ziemi, odpowiedzi z kosmosu

Pytania z Ziemi, odpowiedzi z kosmosu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Środa była w Polsce do tej pory najgorętszym dniem w tym roku. W większości naszego kraju termometry pokazały ponad 30 stopni Celsjusza, a w niektórych miejscach było nawet ponad 36 stopni.

Najgorętszy dzień od początku roku. Które miasto było "stolicą upału"?

Najgorętszy dzień od początku roku. Które miasto było "stolicą upału"?

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

W Parku Narodowym w Zambii doszło do tragedii - dwie turystki zostały zaatakowane przez słonicę ze słoniątkiem. Przewodnicy próbowali powstrzymać zwierzę, ale zdążyło ono stratować kobiety.

Słoń stratował turystki. Nie udało się ich uratować

Słoń stratował turystki. Nie udało się ich uratować

Źródło:
PAP

Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego jest już na półmetku - poinformowała we czwartek Polska Agencja Kosmiczna (POLSA). Polski astronauta znajduje się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) tydzień. W piątek po raz kolejny połączy się z Polską.

Misja polskiego astronauty na półmetku. Dziś kolejne łączenie z Ziemią

Misja polskiego astronauty na półmetku. Dziś kolejne łączenie z Ziemią

Źródło:
PAP, POLSA

Na słynnej górskiej drodze Transfogaraskiej w rumuńskich Karpatach niedźwiedź zaatakował motocyklistę, doprowadzając do jego śmierci. Ciało mężczyzny znaleziono w 60-metrowej przepaści po ponad godzinie akcji poszukiwawczej.

Atak niedźwiedzia w Rumunii. Nie żyje motocyklista

Atak niedźwiedzia w Rumunii. Nie żyje motocyklista

Źródło:
Reuters, Știrile Pro TV, tvnmeteo.pl

Dolinę Las Vegas w Nevadzie nawiedziły silne podmuchy wiatru, które wywołały burzę piaskową. Pył pokrył między innymi lotnisko, znacznie ograniczając widoczność. Wiatr przewrócił na jezdnię słupy energetyczne, co zarejestrowała kamera zamontowana w aucie.

Słupy energetyczne runęły na jezdnię i auta. Nagranie

Słupy energetyczne runęły na jezdnię i auta. Nagranie

Źródło:
USA Today, Las Vegas Review-Journal, CNN

W znacznej części kraju panuje susza hydrologiczna. Odzwierciedlają ją wodowskazy z dramatycznie niskim stanem rzek. Susza i wysoka temperatura sprzyjają wybuchom pożarów. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa przypomina, aby nie rozpalać ognisk i grilla w pobliżu lasów.

"Takich przykładów jest bardzo dużo". Czarne trójkąty na mapie Polski

"Takich przykładów jest bardzo dużo". Czarne trójkąty na mapie Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, RCB

Na podwórku jednego z naszych czytelników pojawił się diabełek pyłowy. Zjawisko zostało zarejestrowane na nagraniu, które otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Widziałem to pierwszy raz. Totalne zaskoczenie"

"Widziałem to pierwszy raz. Totalne zaskoczenie"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Wokół Wysp Tokara, słabo zaludnionej części południowej Japonii, w ostatnim czasie znacząco wzrosła aktywność sejsmiczna. Trzęsienia ziemi o niewielkiej sile budzą niepokój wśród mieszkańców. W rozmowie z lokalnymi mediami przyznają, że "czują, jakby ciągle się trzęsło". Władze radzą przygotować się do ewakuacji, która może zostać zarządzona w każdej chwili.

Ponad 900 trzęsień ziemi w dwa tygodnie. Mieszkańcy mają być gotowi do ewakuacji

Ponad 900 trzęsień ziemi w dwa tygodnie. Mieszkańcy mają być gotowi do ewakuacji

Źródło:
BBC, The Guardian

Duża część Europy zmaga się z upałami. Miejscami na Bałkanach temperatura przekracza 40 stopni. Przed skwarem ostrzegają służby meteorologiczne. W Serbii, Chorwacji, Czarnogórze obowiązują alarmy przed spiekotą.

Upał na Bałkanach. Jest gorzej niż w Bangladeszu

Upał na Bałkanach. Jest gorzej niż w Bangladeszu

Źródło:
Reuters, BBC News, PAP

Minionej nocy na niebie mogliśmy oglądać obłoki srebrzyste. Świetliste smugi były dobrze widoczne w wielu miejscach naszego kraju. Na Kontakt24 otrzymaliśmy mnóstwo zdjęć od naszych czytelników.

Obłoki srebrzyste zachwycają na waszych zdjęciach

Obłoki srebrzyste zachwycają na waszych zdjęciach

Źródło:
Kontakt24

Choć w Europie panują ekstremalne upały, na półkuli południowej trwa zima. Mróz zaatakował m.in. Argentynę, gdzie - według informacji lokalnych mediów - doprowadził do śmierci co najmniej dziewięciu osób.

Mróz zbiera śmiertelne żniwo. Lokalne media: wśród ofiar noworodek

Mróz zbiera śmiertelne żniwo. Lokalne media: wśród ofiar noworodek

Źródło:
PAP

W 2025 roku badacze z Uniwersytetu w Manchesterze przyjrzeli się temu, jaka przyszłość czeka grzyby z rodzaju Aspergillus. Chociaż łacińska nazwa może nam niewiele mówić, każdy z nas się z nimi zetknął. Charakterystyczny puchaty nalot na przeterminowanym chlebie mógł być efektem działalności właśnie tych organizmów. Gatunków pleśni jest na świecie mnóstwo, ale Aspergillus, po polsku nazywany kropidlakiem, to częsty gość w naszych domach, a nawet wewnątrz naszych organizmów - czy tego chcemy, czy nie.

Są wszędzie. Zmiana klimatu może sprawić, że będą zagrażać milionom

Są wszędzie. Zmiana klimatu może sprawić, że będą zagrażać milionom

Źródło:
TVN24+

Sławosz Uznański-Wiśniewski, który przebywa na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, podzielił się w mediach społecznościowych kolejnymi zdjęciami. Pokazał na nich, gdzie śpi na ISS.

Tak wygląda "sypialnia" na ISS. Polak podzielił się kolejnymi zdjęciami

Tak wygląda "sypialnia" na ISS. Polak podzielił się kolejnymi zdjęciami

Źródło:
X, tvnmeteo.pl

Dwóch mężczyzn w wieku 75 i 60 lat zmarło nagle w środę we Włoszech. Ich śmierć wiąże się z upałami panującymi na Półwyspie Apenińskim od kilku dni.

Dwie osoby zmarły na plażach Sardynii

Dwie osoby zmarły na plażach Sardynii

Źródło:
PAP, Il Messaggero

We wtorek na stan Nowa Południowa Walia w Australii natarła potężna bomba niżowa. W nocy i rano w środę żywioł pozbawił prądu dziesiątki tysięcy domów oraz wywołał powodzie. Władze apelują do mieszkańców o pozostanie w domu.

Bomba niżowa się "rozgościła". Setki domów pod wodą

Bomba niżowa się "rozgościła". Setki domów pod wodą

Źródło:
Reuters, The Independent, Guardian, news.com.au