Spłonęła w atmosferze Saturna. Misja sondy Cassini dobiegła końca

Cassini od 10 lat bada Saturna
Cassini od 10 lat bada Saturna
NASA
Cassini od 10 lat bada SaturnaNASA

Dzięki niej mogliśmy przeprowadzać badania Saturna. W piątek po południu czasu polskiego sonda Cassini weszła w atmosferę planety, ulegając całkowitemu zniszczeniu.

Misja Cassini-Huygens dobiegła końca. Sonda, dostarczająca nam danych na temat Saturna i okolic (np. jego satelity - Tytana) spłonęła w atmosferze planety. Weszła w nią z prędkością 123 kilometrów na godzinę. Sygnał łączący satelitę z Ziemią został utracony na poziomie około 1500 metrów nad powierzchnią górnej warstwy chmur Saturna. Dzięki tak bliskiej odległości, na jaką udało się dotrzeć Cassiniemu, otrzymaliśmy unikalne dane, dostarczające wiedzy nie tylko o samej badanej planecie.

Przyniosła wiele odpowiedzi

Misję prowadziły wspólnie NASA, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) oraz Włoska Agencja Kosmiczna.

Dzięki niej naukowcy m.in. odkryli aktywne gejzery na Eceladusie (księżycu Saturna), a w latach 2010-2011 mogli obserwować gigantyczną burzę na półkuli północnej, która w ciągu miesięcy okrążyła całą planetę. Ponadto dokładnie zbadali pierścienie planety i udało im się sfotografować pionową strukturę pierścieni. Dane z sondy pozwoliły też rozwiązać zagadkę podwójnej ciemno-jasnej powierzchni Japetusa, kolejnego z księżyców Saturna - okazało się, że po jego jednej stronie lodowa warstwa uległa sublimacji, pozostawiając ciemną bogatą w węgiel powierzchnię, a po drugiej stronie zestalony lód powoduje, że jest ona jaśniejsza. Poza tym sonda sfotografowała także pełną panoramę wiru wokół bieguna północnego i odkryła gigantyczne huragany wiejące wokół obu biegunów.

Tak wygląda ostatnie zdjęcie, które zrobiła Cassini

Ostatnie zdjęcie wykonane przez sondę CassiniNASA
Jak wygląda i tworzy się burza na Saturnie?
Jak wygląda i tworzy się burza na Saturnie?NASA

Jednym z głównych obiektów badanych podczas misji był największy księżyc Saturna - Tytan. W ciągu 13 lat sonda Cassini przeleciała 127 razy obok Tytana, a także dokonała wielu kolejnych obserwacji z dalszej odległości. Dzięki temu wiadomo, że na Tytanie są deszcze, rzeki, jeziora i morza (z ciekłego metanu), a jego gruba atmosfera może być podobna do atmosfery Ziemi w dawnym okresie ewolucji naszej planety. W sumie sonda przesłała na Ziemię setki gigabajtów danych, na podstawie których opublikowano kilka tysięcy artykułów naukowych.

Ekscytujący początek na Przylądku Canaveral

Cassini to największa międzyplanetarna sonda kosmiczna skonstruowana przez NASA. Jej podróż do Saturna rozpoczęła się 15 października 1997 r. na Przylądku Canaveral na Florydzie i trwała siedem lat. Po drodze sonda uzyskała kilka asyst grawitacyjnych podczas przelotów obok kilku planet po odpowiednich trajektoriach: dwa razy od Wenus, jeden raz od Ziemi i jeden raz od Jowisza. Do Saturna sonda dotarła 30 czerwca 2004 roku, wchodząc na orbitę wokół planety. Przeleciała wtedy pomiędzy pierścieniami F i G, pozwalając polu grawitacyjnemu planety na przechwycenie i wejście w rolę sztucznego satelity Saturna.

24 grudnia 2004 r. sonda wypuściła próbnik Huygens, który skierował się w stronę Tytana, największego księżyca Saturna. 14 stycznia 2015 r. Huygens wszedł w atmosferę Tytana i wylądował na jego powierzchni, przesyłają zdjęcia. Było to pierwsze w historii lądowanie na księżycu w zewnętrznym Układzie Słonecznym.

Mapa Tytana - księżyca Saturna
Mapa Tytana - księżyca SaturnaNASA

Misja dłuższa niż zakładano

Misja Cassini-Huygens był zaplanowana na cztery lata podstawowej misji wokół Saturna, do czerwca 2008 r. Pierwsze przedłużenie misji otrzymało nazwę Cassini Equinox Mission i trwało do września 2010 r. Potem misję ponownie przedłużono na kolejne siedem lat jako Cassini Solstice Mission.

W kwietniu br. rozpoczęła się ostatnia faza misji, tzw. Wielki Finał (Grand Finale). W jego trakcie zaplanowano ryzykowne manewry - 22 nurkowania pomiędzy Saturnem, a jego pierścieniami, z których do wykonania zostało już tylko kilka. W piątek, 15 września, sonda ostatecznie skierowała się w stronę Saturna, by spłonąć w jego atmosferze. Taki finał to okazja do uzyskania danych naukowych, których nie da się uzyskać w trakcie wieloletniej misji (bowiem wiąże się to ze zniszczeniem sondy). Naukowcy mieli nadzieję, że zanim Cassini uległaby zniszczeniu, prześle jak najwięcej danych. Takie zakończenie misji wybrano również dlatego, by uniknąć sytuacji, w której pozostawiona sonda rozbiłaby się kiedyś o powierzchnię jednego z księżyców Saturna.

Podczas swoich ostatnich chwil sonda używała silników do utrzymania nakierowania anteny nadawczej w stronę Ziemi tak długo, jak to było możliwe. Naukowcy dzięki temu mogli uzyskać wiele unikatowych danych o atmosferze Saturna.

Saturn jak na dłoni. Najlepsze zdjęcia od lat (NASA)
Saturn jak na dłoni. Najlepsze zdjęcia od lat (NASA)

Autor: map / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Kolejne dni przyniosą sporo słońca - nigdzie nie prognozowane są opady deszczu, nawet do końca tygodnia. W weekend na termometrach miejscami zobaczymy nawet 28 stopni. Czy słoneczna pogoda utrzyma się na długo? Sprawdź prognozę na kolejne dni.

Sporo słońca, weekend gorący. Nowy tydzień przyniesie zmianę

Sporo słońca, weekend gorący. Nowy tydzień przyniesie zmianę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Środowy start misji kosmicznej Ax-4 z udziałem doktora Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego został odwołany z powodu usterki technicznej. Kiedy może dojść do kolejnych prób lotu? Dziennikarz TVN24 BiS Hubert Kijek nieoficjalnie ustalił możliwe scenariusze.

Kiedy lot Polaka w kosmos? Nieoficjalne doniesienia

Kiedy lot Polaka w kosmos? Nieoficjalne doniesienia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Nocą w części kraju spodziewamy się słabego deszczu, choć będzie chłodno. Czwartek 12.06. przyniesie znaczną poprawę pogody. Temperatura wzrośnie maksymalnie do 23 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - czwartek 12.06. Przed nami dość chłodna noc

Pogoda na jutro - czwartek 12.06. Przed nami dość chłodna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rośnie bilans burz śnieżnych i intensywnych opadów deszczu w Republice Południowej Afryki. W środę lokalne władze przekazały, że w wyniku żywiołu zginęło co najmniej 49 osób. Wśród nich byli uczniowie podróżujący szkolnym autobusem, który został zepchnięty do rzeki.

Atak śniegu i ulew, nie żyje prawie 50 osób

Atak śniegu i ulew, nie żyje prawie 50 osób

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, CNN, SABC

W Grecji po podmorskim trzęsieniu ziemi w rejonie góry Athos uszkodzone zostały co najmniej trzy klasztory - poinformowało ministerstwo kultury. Wstrząsy odnotowano w ubiegły weekend.

Trzy klasztory uszkodzone po trzęsieniu ziemi

Trzy klasztory uszkodzone po trzęsieniu ziemi

Źródło:
PAP, AFP

Efekty zmiany klimatu widoczne są wszędzie, a szczególnie w Antarktyce. Według najnowszego raportu populacja pingwinow cesarskich spada szybciej, niż przewidywano. W ciągu ostatnich 15 lat ich liczebność zmniejszyła się o ponad 20 procent.

Ich populacja dramatycznie spada. "To absolutnie alarmujące"

Ich populacja dramatycznie spada. "To absolutnie alarmujące"

Źródło:
PAP

Środowy start misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim został odwołany ze względów technicznych - podała firma SpaceX. Nowy termin lotu pozostaje nieznany.

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Przez problemy techniczne

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Przez problemy techniczne

Źródło:
PAP

Usterka techniczna związana z wyciekiem płynnego tlenu stała się przyczyną kolejnego opóźnienia startu misji Ax-4 z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. - Trzymajmy kciuki, pewnie wszystko będzie dobrze, ale musimy mieć wszystko zapięte na ostatni guzik - powiedział w TVN24 astronom Jerzy Rafalski.

"Najbezpieczniejszy sprzęt", ale "trzeba dopiąć na ostatni guzik". Stąd opóźnienie

"Najbezpieczniejszy sprzęt", ale "trzeba dopiąć na ostatni guzik". Stąd opóźnienie

Źródło:
TVN24

Lód na Grenlandii topniał w tym roku 17-krotnie szybciej niż przeciętnie - wynika z raportu organizacji World Weather Attribution. Wszystko przez falę ciepła, która nawiedziła ten region w trzecim tygodniu maja. Według islandzkiego instytutu meteorologicznego 94 procent stacji zarejestrowało w ubiegłym miesiącu nowe rekordy temperatury.

Fala ciepła nad Grenlandią i Islandią. Pobito niemal wszystkie rekordy

Fala ciepła nad Grenlandią i Islandią. Pobito niemal wszystkie rekordy

Źródło:
PAP, WWA,

Tragicznie zakończył się niedzielny turniej golfowy w jednym z klubów w amerykańskim stanie Teksas. W trakcie gry, przy idealnych warunkach pogodowych, z nieba uderzył piorun. Nie żyje 40-letni zawodnik, a jego 70-letni ojciec trafił w ciężkim stanie do szpitala.

Piorun śmiertelnie ranił golfistę. Pogoda była idealna

Piorun śmiertelnie ranił golfistę. Pogoda była idealna

Źródło:
ENEX, KXII, tvnmeteo.pl

Start misji kosmicznej Ax-4 z doktorem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim po raz kolejny został odwołany. O tym, jak atmosfera niepewności może wpływać na samopoczucie uczestników przyszłego lotu, opowiadał na antenie TVN24 w programie "Fakty po Faktach" Tomasz Rożek, popularyzator nauki.

"Nie mam żadnych wątpliwości, że astronautów się do tego przygotowuje"

"Nie mam żadnych wątpliwości, że astronautów się do tego przygotowuje"

Źródło:
TVN24

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej sporządził eksperymentalną prognozę pogody na wakacje i początek jesieni. Jaka aura spodziewana jest w regionach, w których najchętniej wypoczywają Polacy? Sprawdź najnowsze prognozy na lipiec, sierpień, wrzesień i październik 2025.

Niezwykły skwar ma ominąć jeden region. Prognoza IMGW na wakacje

Niezwykły skwar ma ominąć jeden region. Prognoza IMGW na wakacje

Źródło:
IMGW

Lot Polaka w kosmos znów został przesunięty. Na Florydzie, skąd ma wystartować rakieta Falcon 9 z kapsułą Dragon trwają ostatnie przygotowania. Na start misji Ax-4 z niecierpliwością czekają nie tylko astronauci, ale także naukowcy.

Co łączy wszystkie osoby, które poleciały w kosmos?

Co łączy wszystkie osoby, które poleciały w kosmos?

Źródło:
TVN24

Stado krów poturbowało parę turystów w trakcie spaceru po alpejskiej ścieżce, niedaleko austriackiej miejscowości Heiligenblut am Grossglockner. Zwierzęta przestraszyły się ich psa, który towarzyszył im w trakcie spaceru.

Krowy przestraszyły się psa i poturbowały turystów

Krowy przestraszyły się psa i poturbowały turystów

Źródło:
PAP

Turysta podczas górskiej wyprawy na północy Grecji natknął się w poniedziałek na niedźwiedzia. Mężczyzna został zepchnięty w głąb wąwozu. Ciało poszkodowanego zostało znalezione we wtorek - akcję ratunkową utrudniały warunki pogodowe.

Niedźwiedź zepchnął turystę w przepaść. Mężczyzna zmarł

Niedźwiedź zepchnął turystę w przepaść. Mężczyzna zmarł

Źródło:
PAP, ekathimerini

Budowlańcy zostali uwięzieni przez pożar lasu w kanadyjskiej prowincji Ontario. 19-osobowa ekipa przez kilka godzin chowała się przed dymem w kontenerach transportowych. Ze względu na słabą widzialność niemożliwa była ewakuacja z powietrza, więc budowlańcy musieli ostatecznie ratować się ucieczką.

Przez kilka godzin kryli się w kontenerach. Dookoła szalał pożar

Przez kilka godzin kryli się w kontenerach. Dookoła szalał pożar

Źródło:
The Globe and Mail

Amerykańskie służby schwytały zebrę, która przez kilka dni włóczyła się po stanie Tennessee na Południowym Wschodzie USA. Właściciel ssaka zgłosił jego zaginięcie pod koniec maja. Od tego czasu pasiaste zwierzę było widywane kilkukrotnie i stało się "gwiazdą internetu".

Zebra przez ponad tydzień "zwiedzała" amerykański stan

Zebra przez ponad tydzień "zwiedzała" amerykański stan

Źródło:
CNN, CBS, PAP

W nocy z niedzieli na poniedziałek nad rumuńskim miastem Targu Mures przeszła gwałtowna burza z ulewnym deszczem, silnym wiatrem i gradem. Powaliła dziesiątki drzew, uszkodziła samochody i linie energetyczne.

Potężna burza wyrządziła wiele poważnych szkód

Potężna burza wyrządziła wiele poważnych szkód

Źródło:
Enex

Silny wiatr powalił drzewo w Ustce (woj. pomorskie). W poniedziałek na Wybrzeżu od rana występują niebezpieczne podmuchy. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Po kilku bardzo ciepłych, a nawet gorących dniach temperatura spadnie poniżej 20 stopni. Jak długo potrwa ochłodzenie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Już niebawem Sławosz Uznański-Wiśniewski ma wyruszyć w stronę Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Lot na ISS składa się z wielu trudnych, potencjalnie nawet niebezpiecznych momentów. Chociaż z niecierpliwością czekamy na moment startu, eksperci wyjaśniają, że najważniejsze będzie to, co przyjdzie już po nim - od prowadzenia badań po inspirację, jaką lot na ISS wzbudzi w młodych Polakach.

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Ponad 700 razy interweniowali strażacy w związku z frontem burzowym, który przechodził w niedzielę przez Polskę. W Wielkopolsce dwie osoby zostały ranne po tym, jak drzewa spadły na samochody. Jednym z poszkodowanych był 11-letni chłopiec. W wielu regionach obowiązywały ostrzeżenia meteorologiczne, wydane przez IMGW.

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Cypr zmaga się z ogromną suszą. Poziom wody w zbiornikach retencyjnych niebezpiecznie maleje, co widać na zdjęciach satelitarnych. Kurczące się zasoby wody nie pozostały bez wpływu na obchody ważnego dla mieszkańców Cypru święta.

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

Źródło:
EU Copernicus, philenews.com

Włochy przygotowują się na długotrwałą falę upałów. Temperatury sięgające nawet 40 stopni Celsjusza mają utrzymać się niemal do końca czerwca - ostrzegają meteorolodzy.

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Źródło:
PAP, meteo.it

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,4 nawiedziło w niedzielę Kolumbię. Wstrząsy były odczuwalne między innymi w Bogocie, stolicy kraju, gdzie w budynkach rozległy się alarmy. W innych regionach lekko rannych zostało kilka osób, odnotowano uszkodzenia budynków.

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Źródło:
El Tiempo, CNN, tvnmeteo.pl

Fala upałów zalała Indie, uprzykrzając codzienne życie mieszkańców i turystów. W Nowym Delhi i innych miastach temperatura przekracza 40 stopni Celsjusza, zmuszając ludzi do szukania cienia, unikania wychodzenia z domu i ustawiania się w kolejkach po zimne napoje. Meteorolodzy ostrzegają, że najgorsze dopiero nastąpi.

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Źródło:
Reuters