KE zaniepokojona "wzmożoną rosyjską aktywnością wojskową" w Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej

"Komisja Europejska z rosnącym zaniepokojeniem odnotowuje doniesienia o wzmożonej rosyjskiej aktywności wojskowej w Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej i wokół niej. Obecność wojsk rosyjskich w tym miejscu stanowi poważne naruszenie bezpieczeństwa nuklearnego. Komisja przypomina w tym względzie o swoich wcześniejszych apelach do rosyjskich sił zbrojnych o natychmiastowe opuszczenie terenu tej elektrowni, w tym o usunięcie wszelkiej broni ciężkiej, oraz o natychmiastowe zaprzestanie wszelkich działań wojennych w pobliżu obiektów jądrowych" - przekazał Jahnz.

"Komisja podziela obawy wyrażone przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (MAEA) dotyczące sytuacji w Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej i jest w stałym kontakcie z Agencją w sprawie stanu bezpieczeństwa jądrowego na Ukrainie. W tym kontekście Komisja nadal wspiera dyrektora generalnego MAEA Rafaela Grossiego w jego wysiłkach zmierzających do wynegocjowania jak najwcześniejszej misji eksperckiej MAEA na miejscu" - dodał.

Sekretarz stanu USA Antony Blinken nazwał w poniedziałek działania Rosji wokół największej ukraińskiej elektrowni jądrowej w Enerhodarze "szczytem nieodpowiedzialności", oskarżając Moskwę o wykorzystanie siłowni jako "tarczy nuklearnej" w atakach na siły ukraińskie.

- Waszyngton jest głęboko zaniepokojony tym, że Moskwa używa teraz elektrowni jako bazy wojskowej i strzela do ukraińskich sił z jej terenu - powiedział Blinken dziennikarzom po rozmowach w ONZ w Nowym Jorku na temat nierozprzestrzeniania broni jądrowej. - Oczywiście Ukraińcy nie mogą tam atakować, bo doszłoby do strasznego wypadku nuklearnego - podkreślił i dodał, że działania Rosji wykraczają poza używanie "ludzkich tarczy" do stosowania "tarczy nuklearnej".

Sytuacja w Zaporoskiej Elektrowni Atomowej w Enerhodarze na Ukrainie jest "całkowicie poza kontrolą" i z każdym dniem zagrożenie rośnie - ostrzegł szef MAEA, cytowany w środę przez stację Sky News.

Wcześniej władze Ukrainy oskarżały Moskwę o stacjonowanie wojsk i składowanie sprzętu wojskowego na terenie tej elektrowni. Blinken powiedział też, że MAEA powinna odzyskać dostęp do elektrowni. Stanowisko to podzielił dyrektor generalny MAEA Rafael Grossi który na Twitterze napisał: "Jeżeli dojdzie do wypadku w Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej w Ukrainie, nie będziemy mogli obwiniać o to żadnej klęski żywiołowej. Będziemy musieli wziąć wyłączną odpowiedzialność".

Zaporoska Elektrownia Atomowa w Enerhodarze, największa tego typu elektrownia w Europie i trzecia na świecie, została zajęta przez wojska rosyjskie na początku marca. Obecnie stacjonuje tam ok. 500 Rosjan, znajdują się tam także materiały wybuchowe i ciężka artyleria.

"Siły rosyjskie stacjonujące w elektrowni w ostatnich tygodniach atakowały ukraińskie pozycje w Nikopolu i innych miastach, umyślnie stawiając Ukrainę w trudnej sytuacji - albo siły ukraińskie odpowiedzą ogniem, co grozi międzynarodowym potępieniem i katastrofą nuklearną (i czego siły ukraińskie zapewne nie zrobią), albo siły ukraińskie pozwolą wojskom rosyjskim na dalsze ostrzeliwanie ukraińskich pozycji z 'bezpiecznej strefy' " - ocenił w swoim najnowszym raporcie amerykański think tank Instytut Badań nad Wojną.

Instytut jest również zdania, że Rosja zapewne będzie próbowała wykorzystać stosunki z Iranem, by otrzymać drony do wykorzystania w Ukrainie. Jak podkreśla ISW, rosyjska agencja kosmiczna Roskosmos zapowiedziała w środę, że 9 sierpnia Rosja wystrzeli dla Iranu satelitę teledetekcyjnego. W zamian Kreml może zabiegać o irańskie drony i być może o inny sprzęt wojskowy.

Ponadto według ISW rosyjskie władze okupacyjne mogą zezwolić na głosowanie zarówno osobiście, jak i internetowo w planowanych pseudoreferendach dotyczących przynależności okupowanych terenów, co pozwoli Rosji sfałszować wynik głosowania.