"Bronimy Gruzji do upadłego"

Lech Kaczyński spotkał się w stolicy Estonii z prezydentem tego kraju Toomasem Hendrikiem Ilvesem oraz prezydentem Łotwy Valdisem Zatlersem. W rozmowie brał też udział przedstawiciel prezydenta Litwy Valdasa Adamkusa.

Spotkanie odbyło się w związku z zaplanowanym na poniedziałek 1 września szczytem UE poświęconym sytuacji Gruzji i relacjom Unia-Rosja. Prezydent nie chciał zdradzić szczegółów ustaleń. - Różne rzeczy mogą się zdarzyć. Zobaczymy co da się zdziałać. Na pewno będziemy bronić Gruzji do upadłego - zapowiedział Lech Kaczyński.

Bez wspólnego stanowiska?

Prezydent przyznał, że nie ma w tej chwili jednolitego stanowiska państw bałtyckich i Polski. - Rozmawialiśmy o wielu wariantach. Są dwa warianty, ale darujcie państwo nie będę ich w tej chwili przedstawiał - nie tylko państwu, ale też naszym rosyjskim partnerom - powiedział Lech Kaczyński dziennikarzom na pokładzie wracającego do Polski samolotu.

Prezydent nie chciał też jednoznacznie powiedzieć, czy będzie w imieniu również państw bałtyckich przedstawiać stanowisko na szczycie UE. - Być może tak, ale tej sprawy nie stawiałem - stwierdził prezydent. Lech Kaczyński potwierdził, że podczas spotkania była mowa o sankcjach wobec Rosji, ale jak zaznaczył "niezbyt daleko idących". Pytany, czy można się spodziewać, że poniedziałkowy szczyt UE przyniesie przełom, a nie będzie tylko kolejnym "grożeniem palcem Rosji" przyznał, że nie wie.

Wyjazd prezydenta z premierem niczym dziwnym

Przy okazji prezydent powiedział dziennikarzom, że nie widzi nic złego w tym, że razem z premierem będzie uczestniczył w poniedziałkowym szczycie. - To jest sytuacja, która w wielu krajach się zdarza i twierdzenie, że to jest coś, co wykracza poza reguły jest po prostu wpajaniem opinii publicznej nieprawdy - stwierdził Lech Kaczyński.

Po drugie - podkreślił prezydent - on zajmował się Gruzją, a po trzecie w ogóle uważa, że "ponieważ sfera polityki zagranicznej jest sferą kondominialną między prezydentem a premierem", na posiedzeniach Rady Europejskiej, które są "najważniejszym punktem odniesienia dla polityki polskiej", powinni być i prezydent i premier. - Ja nie odmawiam Donaldowi Tuskowi prawa, żeby tam bywał - stwierdził prezydent.

Kto będzie przemawiał?

Pytany, czy obaj - on i premier - będę przemawiać na szczycie UE, prezydent odparł, że nie potrafi powiedzieć, ale ma nadzieję, że na spotkaniu z premierem zostanie to uzgodnione. Dodał jednak, że na ogół przemawia przewodniczący delegacji. Pytany, czy on będzie przewodniczącym delegacji odpowiedział, że prezydent "zawsze jest najwyższym przedstawicielem Rzeczpospolitej Polskiej".

- Ja bym bardzo prosił, żeby elementy prestiżowe, elementy wyborów, które się odbędą za dwa lata nie wpływały na politykę polską, bo to jest fatalne" - powiedział prezydent.

Prezydent dodał, że jeszcze nie wie, czy planowane na piątek spotkanie z premierem odbędzie się o 9.30 (taką godzinę podawało wcześniej Centrum Informacyjnę Rządu). - Ja nie ustalałem takiej godziny. Natomiast jeśli trzeba będzie, to spotkam się o godz. 9.30.

Deklarowali pomoc

Prezydent wrócił z wizyty w Estonii w piątek po północy. Prezydenci podpisali tam wspólną deklarację. "Gruzja potrzebuje wsparcia Europy w celu odbudowy zniszczeń wojennych, co oznacza w krótszej perspektywie intensywną pomoc humanitarną" - głosi oświadczenie opublikowane po spotkaniu. Trzej prezydenci podkreślili wagę wysłania do Gruzji obserwatorów międzynarodowych "w celu ułatwienia uzyskania obiektywnej oceny sytuacji i zapobieżenia nawrotu konfliktu".

Prezydenci w deklaracji nie nawołują do wprowadzenia sankcji wobec Rosji, zastrzegli jednak, że Rosja "powinna liczyć się z poważnymi konsekwencjami" jeśli nadal utrzymywać będzie swoich żołnierzy na terytorium Gruzji naruszając sześciopunktowy plan pokojowy zaproponowany w imieniu UE przez prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego i zaaprobowany zarówno przez Tbilisi jak i Moskwę.

Uznanie przez Rosję Osetii Południowej i Abchazji za niepodległe państwa prezydenci określili jako "nielegalne" i "wzmagające napięcie".

Kolejny ruch prezydenta

Spotkanie Lecha Kaczyńskiego z przywódcami państw bałtyckich było kolejną inicjatywą z udziałem polskiego prezydenta związaną z kryzysem w Gruzji. Kaczyński był także inicjatorem - jeszcze w czasie trwania działań zbrojnych w Gruzji - misji do Tbilisi, w której - oprócz L. Kaczyńskiego - uczestniczyli także przywódcy Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy.

Źródło: TVN24, PAP