Zakład na Targówku zabytkiem. Produkował szpulki, przetrwał wojnę, w powstaniu był punktem sanitarnym

Źródło:
tvnwarszawa.pl
Dawny zakład przeróbki drewna przy Oszmiańskiej

Zakład przeróbki drewna inżyniera Stefana Katelbacha na Targówku trafił do rejestru zabytków. Konserwator podkreślił, że budynki stanowią cenny przykład dawnych zabudowań przemysłowych na terenie tej dzielnicy.

Jak przypomina w komunikacie Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Jakub Lewicki, ulica Oszmiańska została wytyczona około 1844 roku. Natomiast pierwsza wzmianka o położonych przy niej zakładach, których właścicielem był inżynier Stefan Katelbach, pojawiła się w 1921 roku.

Katelbach był przedsiębiorcą aktywnym w różnych branżach. Był właścicielem Warszawskiego Domu Handlowego oraz dyrektorem hurtowni materiałów włókienniczych Wielkopolanin. Zajmował się też polityką - wchodził w skład delegacji rządowych badających możliwości nawiązania stosunków handlowych. "Zdobyte doświadczenie wykorzystywał do poszerzania rynków zbytu swoich towarów, a uzyskane w ten sposób pieniądze inwestował w przedsiębiorstwa - m. in. zakład przeróbki drewna przy Oszmiańskiej" - wyjaśnia Lewicki.

Historia fabryki przy Oszmiańskiej

Zakłady Katelbacha przy Oszmiańskiej zostały rozbudowane około 1926 roku. Wyposażono je wtedy w półautomatyczne maszyny do obróbki drewna. Specjalnością fabryki była produkcja szpulek zwykłych i przędzalnianych. Produkcję w zakładzie wstrzymano w 1932 roku. Natomiast osiem lat później Stefan Katelbach wyjechał z Polski. W czasie wojny w nieczynnych budynkach funkcjonowała trzyklasowa podstawówka, a podczas powstania warszawskiego fabryka pełniła rolę punktu sanitarno-opatrunkowego II Rejonu Armii Krajowej Targówek.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej dekretem Bolesława Bieruta dawna fabryka została upaństwowiona i rozpoczęto w niej produkcję osłonki papierowe do wędlin oraz gumowo-tkaninowe pasy napędowe (transmisyjne) do maszyn rolniczych. Zakładem zarządzała Spółdzielnia Pracy "Santochemia".

Jak opisuje dalej Lewicki, w 1969 roku nastąpiła modernizacja budynku kotłowni. Na początku lat 80. zakłady przejęła Spółdzielnia Pracy Meblosprzęt. W wieży ciśnień, mieszczącej kotłownię zakładową, wytwarzano parę technologiczną do pras wulkanizacyjnych. W tym okresie na terenie kompleksu wybuchł pożar, w którym spłonęła część znajdującego się w pobliżu parterowego budynku. Podczas jego odbudowy zastąpiono historyczne drewniane belki kratownicą stalową.

Na początku lat 90. XX wieku budynek został wydzierżawiony przez drukarnię "Poligrafus". W 1997 roku południowo-zachodnia część działki została przekazana PPHU "Dorsa".

Zakład Katelbacha w rejestrze zabytków

Lewicki podkreśla, że zakład Katelbacha przetrwał działania wojenne. "Niezmieniona od lat 20. XX wieku zewnętrzna forma budynków tworzących historyczny zespół oraz ich relacje przestrzenne stanowią cenny przykład dawnych zabudowań przemysłowych na terenie Targówka" - wskazuje konserwator, argumentując wpis kompleksu do rejestru zabytków. Zwraca również uwagę na walory artystyczne fabryki: jednorodność stylistyczną form dekoracyjnych oraz dekorowaną ceglanym detalem wieżę ciśnień.

Nie bez znaczenia przy wpisaniu zakładu do rejestru zabytków był jego związek z inżynierem Katelbachem oraz epizod w Powstaniu Warszawskim. "Na uwagę zasługuje również fakt, iż pomimo zmiany profilu produkcji, w historycznych budynkach wciąż prowadzona jest działalność usługowo-produkcyjna" - podkreśla Lewicki.

Czytaj również: Drewniana kaplica najmłodszym polskim zabytkiem:

Kaplica w Tarnowie na Mazowszu została zabytkiem
Kaplica w Tarnowie na Mazowszu została zabytkiem MWKZ

Autorka/Autor:dg/r

Źródło: tvnwarszawa.pl

Źródło zdjęcia głównego: MWKZ

Pozostałe wiadomości

Poważny wypadek w Kolonii Warszawskiej pod Wólką Kosowską. Kierowca volkswagena potrącił na przejściu 40-letniego mężczyznę. Pieszy trafił do szpitala

Pieszy potrącony na przejściu. Kierowcy zatrzymano prawo jazdy

Pieszy potrącony na przejściu. Kierowcy zatrzymano prawo jazdy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

26-latka zamawiała ubrania przez internet do sklepu, w którym pracowała. Potem zdekompletowane paczki odsyłała. Jak wyliczyła policja, straty z tego procederu wyniosły ponad 12 tysięcy złotych. Podejrzana przyznała się do winy.

Z zamawianych przesyłek wyjmowała część ubrań,niekompletne paczki odsyłała

Z zamawianych przesyłek wyjmowała część ubrań,niekompletne paczki odsyłała

Źródło:
tvnwarszawa.pl

52-latek został zatrzymany do kontroli przez drogówkę z Piaseczna. Okazało się, że prowadził pijany, miał w organizmie dwa promile. Prawo jazdy stracił w 2020 roku za kierowanie w stanie nietrzeźwości.

Jechał pijany, prawo jazdy stracił kilka lat temu

Jechał pijany, prawo jazdy stracił kilka lat temu

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Na Piaskach zderzyły się dwa samochody osobowe. Jeden z nich wpadł na torowisko i przewrócił sygnalizator. Jedna osoba została przebadana w karetce.

"Siła uderzenia wyrzuciła samochód na torowisko"

"Siła uderzenia wyrzuciła samochód na torowisko"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok dotyczący decyzji środowiskowej dla Wschodniej Obwodnicy Warszawy. Sporem o to, który z oddziałów Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska powinien wydać decyzję dla brakującego fragmentu obwodnicy, ponownie będzie musiał zająć się Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Wschodnia Obwodnica Warszawy w zawieszeniu. Kolejny wyrok oddala rozpoczęcie budowy

Wschodnia Obwodnica Warszawy w zawieszeniu. Kolejny wyrok oddala rozpoczęcie budowy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Po wykreśleniu z rejestru zabytków najstarszej czynszówki na warszawskiej Woli, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru zabytków reliktów kamienicy przy Łuckiej 8. Do czasu zakończenia procedury budynek jest objęty ochroną tymczasową.

Konserwator reaguje w sprawie najstarszej kamienicy na Woli. Dostała tymczasową ochronę

Konserwator reaguje w sprawie najstarszej kamienicy na Woli. Dostała tymczasową ochronę

Źródło:
tvnwarszawa.pl, PAP

23-latek sam wpędził się w kłopoty, dosłownie. Jak podała policja, w obszarze zabudowanym pędził z prędkością 131 kilometrów na godzinę. Spotkanie z funkcjonariuszami uszczupliło stan jego konta o 2500 złotych, przybyło mu też punktów karnych. Stracił prawo jazdy.

Pędził 131 kilometrów na godzinę w obszarze zabudowanym

Pędził 131 kilometrów na godzinę w obszarze zabudowanym

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Awanturujący się w samolocie pasażer nie odleciał z Lotniska Chopina. Zamiast tego trafił do izby wytrzeźwień. "Dowieziony samochodem, a nie samolotem, z pomocą strażników miejskich, a nie pilotów" - podała straż miejska.

Pijany awanturował się na pokładzie. Z Okęcia nie odleciał, pojechał na Kolską

Pijany awanturował się na pokładzie. Z Okęcia nie odleciał, pojechał na Kolską

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W Otwocku pieszy przebiegał przez pasy i został potrącony przez nadjeżdżający samochód. Za całe zajście obwiniał kierowcę. Przejście było objęte monitoringiem, a zarejestrowane wideo rozwiało wątpliwości policji. 23-letni pieszy został ukarany mandatem. Policja pokazuje też nagranie ze zdarzenia.

Przebiegał przez pasy tuż przed autem, został potrącony i obwiniał kierowcę. Monitoring wszystko wyjaśnił

Przebiegał przez pasy tuż przed autem, został potrącony i obwiniał kierowcę. Monitoring wszystko wyjaśnił

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Prokuratura Okręgowa w Warszawie poinformowała w czwartek, że wyznaczono termin ekstradycji Łukasza Ż. Niemcy zgodziły się wydać polskim służbom podejrzanego o spowodowanie tragicznego wypadku na Trasie Łazienkowskiej, do którego doszło w połowie września.

Ekstradycja Łukasza Ż. Jest zgoda niemieckiego sądu na wydanie Polsce sprawcy wypadku na Trasie Łazienkowskiej

Ekstradycja Łukasza Ż. Jest zgoda niemieckiego sądu na wydanie Polsce sprawcy wypadku na Trasie Łazienkowskiej

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali trzy kobiety z uczelni w Odessie. Jak ustalili, w zamian za łapówkę chciały uzyskać fałszywe dokumenty ukończenia studiów w Collegium Humanum dla ponad 60 osób. Usłyszały zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej.

Trzy kobiety z uniwersytetu w Odessie zatrzymane w sprawie Collegium Humanum

Trzy kobiety z uniwersytetu w Odessie zatrzymane w sprawie Collegium Humanum

Źródło:
PAP

Na Krakowskim Przedmieściu trzy sceny - muzyczna, taneczne i dziecięca - oraz kolorowe parady. Na Cytadeli Warszawskiej wyjątkowy koncert folkowy i możliwość darmowego zwiedzenia znajdujących się tam dwóch muzeów. W Łazienkach Królewskich pokazy kawaleryjskie. Warszawskie instytucje przygotowały szereg atrakcji z okazji 106. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Oto przegląd najważniejszych.

Radosne świętowanie niepodległości. 11 listopada w Warszawie

Radosne świętowanie niepodległości. 11 listopada w Warszawie

Źródło:
tvnwarszawa.pl, PAP

Schronisko na Paluchu udostępniło zdjęcie biało-czarnego koziołka, który został znaleziony na ulicy Głębockiej. Zwierzęciem zaopiekowała się na razie Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego.

Koziołek znaleziony na ulicy. Na właściciela czeka na uczelni

Koziołek znaleziony na ulicy. Na właściciela czeka na uczelni

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Policjanci z Piaseczna zatrzymali do kontroli 21-latka kierującego bmw. Auto nie miało przedniej rejestracji i było niesprawne technicznie. Mężczyzna wrócił do stolicy biedniejszy o 1500 złotych i bez dowodu rejestracyjnego.

Nie miał przedniej tablicy rejestracyjnej. "Nie był w stanie tego wyjaśnić"

Nie miał przedniej tablicy rejestracyjnej. "Nie był w stanie tego wyjaśnić"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Rok temu zmarła mama ośmioletniego Emila. Później okrutną diagnozę usłyszał również jego tata - u ojca chłopca zdiagnozowano nowotwór płuc w zaawansowanym stadium. Umierający ojciec szuka teraz dla swojego synka nowej, kochającej rodziny. Materiał "Uwagi!" TVN.

Ciężko chory ojciec szuka kochającej rodziny dla swojego ośmioletniego synka

Ciężko chory ojciec szuka kochającej rodziny dla swojego ośmioletniego synka

Źródło:
TVN Uwaga!

Straż Graniczna w Warszawie zatrzymała czterech cudzoziemców. To efekt kontroli przeprowadzonej przez funkcjonariuszy na terenie stolicy i powiatu pruszkowskiego.

Przebywali w Polsce nielegalnie. Czterech cudzoziemców zatrzymanych

Przebywali w Polsce nielegalnie. Czterech cudzoziemców zatrzymanych

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Stanowisko wiceprezydenta pozostaje nieobsadzone. Zgodnie z umową powinno przypaść osobie z klubu Polski 2050. Tu kandydatem jest Jacek Wiśnicki, który obecnie pracuje w Centrum Komunikacji Społecznej. - Jestem kandydatem, ale na dziś przede wszystkim jestem urzędnikiem stołecznego ratusza - podkreślił sam zainteresowany.

Fotel wiceprezydenta stolicy pozostaje nieobsadzony. Kto może go zająć?

Fotel wiceprezydenta stolicy pozostaje nieobsadzony. Kto może go zająć?

Źródło:
PAP

Z nowej trasy tramwajowej do Wilanowa skorzystało w tydzień prawie pół miliona osób. Prawie 75 tysięcy pasażerów podróżowało nią w dniu otwarcia. Największą popularnością cieszy się przystanek Miasteczko Wilanów. Z kolei z dwóch linii obsługujących trasę: 14 i 16, ta druga ma więcej podróżnych.

Wyniki nowej trasy tramwajowej do Wilanowa

Wyniki nowej trasy tramwajowej do Wilanowa

Źródło:
tvnwarszawa.pl