Arboreta to miejsca chętnie odwiedzane przez turystów ze względu na unikatowość i wyjątkowość znajdujących się tam gatunków roślin. W Polsce funkcjonuje aż 41 tego typu ogrodów. W ujęciu encyklopedycznym Arboretum to wydzielony obszar zajmujący się kolekcjonowaniem roślin drzewiastych (drzewa, krzewy, krzewinki i pnącza), pochodzących z różnych stref klimatycznych. Ogrody te powstają w celu ukazania piękna i różnorodności tych roślin oraz prowadzenia badań naukowych i edukacji przyrodniczej.
● Arboretum to inaczej ogród dendrologiczny (dendrarium).
● Arboreta istnieją jako samodzielne ogrody lub wchodzą w skład ogrodów botanicznych.
● Najstarszym obiektem tego typu w Polsce jest Arboretum Kórnickie znajdujące się w Ogrodzie Botanicznym Polskiej Akademii Nauk w Kórniku w województwie wielkopolskim.
Arboretum – co to jest?
Arboretum stanowi ogród, w którym znajdują się drzewa oraz krzewy. W miejscu tym prowadzone są obserwacje i analizy konkretnych gatunków roślin. Ze względu na unikatowość kolekcjonowanych w tego typu miejscach drzew z arboretum współpracują placówki koordynujące projekty naukowe. Ogrody pozwalają m.in. na przystosowanie obcych gatunków roślinnych do charakterystyki klimatycznej i warunków glebowych konkretnego obszaru. Warto dodać, że arboreta nierzadko stanowią sfery w obrębie placówek botanicznych.
Na przestrzeni lat zmieniły się kryteria wybierania drzew i krzewów. Dawniej najważniejsza była bowiem estetyka danego gatunku. Obecnie większą uwagę przywiązuje się do możliwości przysposobienia roślin mających podobne wymagania glebowe i klimatyczne.
Zasady funkcjonowania arboretów opierają się na ustawie o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku. W oficjalnym wykazie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska kolekcje drzew i krzewów określane są jako ogrody botaniczne. Powszechnie do arboretum zalicza się każdą powierzchnię wykorzystywaną do gromadzenia roślin drzewiastych.
Arboretum w Kórniku – kiedy i dlaczego warto tam pojechać?
Zastanawiając się nad formą spędzenia wolnego czasu, warto zdecydować się na odwiedzenie ogrodu znajdującego się w powiecie poznańskim. Kórnickie arboretum zachwyca bowiem różnorodnością gatunków. Jest to najstarsze tego typu miejsce w Polsce. Arboretum, w którym prowadzone są badania nad 3500 roślin, rozciąga się na powierzchni 50 ha. Na wycieczkę do ogrodu powinny w szczególności zdecydować się osoby będące fanami egzotycznych gatunków, m.in. cypryśników, jodeł greckich czy też magnolii. Arboretum z pewnością zachwyci również wielbicieli typowych dla Polski gatunków. W kórnickim ogrodzie podziwiać można m.in. buki, lipy i dęby. Arboretum w Kórniku jest otwarte dla zwiedzających codziennie, przez cały rok.
Arboretum w Wojsławicach – kiedy jechać?
Arboretum w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego z filią w Wojsławicach jest czynne w okresie letnim – od maja do września. W zależności od miesiąca, zaobserwować można rozwój różnorodnych gatunków roślin. Maj stanowi miesiąc rozkwitu różaneczników i azalii. W czerwcu zachwycają natomiast odwiedzających rozwijające się róże. Lipiec to miesiąc kwitnienia liliowców, a sierpień – hortensji. Osoby, które wybiorą się do ogrodu na początku jesieni, natrafią m.in. na wielokolorowe trawy.
Arboretum w Wojsławicach – jak dojechać?
Arboretum znajduje się 50 km na południe od Wrocławia i 2 km na wschód od Niemczy. Ogród rozciąga się na obszarze chronionego krajobrazu Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich. Aby dojechać do arboretum w Wojsławicach należy kierować się drogą krajową nr 8 w stronę Kłodzka. W Niemczy znaleźć można liczne tablice informacyjne ułatwiające dotarcie do ogrodu. Warto dodać, że przed arboretum znajduje się duży parking.
Arboretum w Bolestraszycach – kiedy jest w nim najładniej?
W ogrodzie znajdują kolekcje dendrologiczne i pomologiczne (owocowe). W przypadku pierwszej z nich warto wyróżnić cisy, magnolie, różaneczniki, cypryśniki błotne, metasekwoje chińskie i kłokoczki południowe. Zbiory gatunków zagrożonych wyginięciem zawierają ponad 100 taksonów (grup organizmów), pochodzących m.in. z Bieszczadów, Kotliny Sandomierskiej i Wołynia Zachodniego. Naukowcy, współpracujący z arboretum prowadzą badania dotyczące marsylii czterolistnej, szachownicy kostkowatej i wisienki stepowej. Gatunki te zagrożone są bowiem wyginięciem.
Osoby pragnące zapoznać się z kolekcją dostępną w arboretum powinny udać się do Bolestraszyc wiosną. O tej porze roku można podziwiać m.in. magnolie i wypuszczające pąki leszczynowce. Jeśli jednak odwiedzimy to miejsce latem, możemy obserwować roślinność, która w tym okresie prezentuje się w całej swojej okazałości. Możemy także wziąć udziału w licznych imprezach i koncertach plenerowych.
Jakie arboreta znajdują się w Polsce?
Poza wspomnianymi wyżej ogrodami w Bolestraszycach (woj. podkarpackie), Wojsławicach (woj. dolnośląskie) i Kórniku (woj. wielkopolskie), w Polsce otwarte dla zwiedzających są następujące arboreta samodzielne i wchodzące w skład ogrodów botanicznych:
w województwie dolnośląskim: - Ogród Botaniczny Akademii Medycznej we Wrocławiu, - Arboretum Leśne im. Prof. Stefana Białoboka;
w województwie kujawsko-pomorskim: - Ogród Botaniczny Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, - Ogród Zoobotaniczny w Toruniu, - Leśny Park Kultury i Wypoczynku "Myślęcinek" w Bydgoszczy, - Ogród Botaniczny Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie k. Błonia;
w województwie lubelskim: - Ogród Botaniczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie;
w województwie lubuskim: - Ogród Botaniczny Uniwersytetu Zielonogórskiego;
w województwie łódzkim: - Ogród Botaniczny w Łodzi, - Ogród Botaniczny na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Rogowie;
w województwie małopolskim: - Górski Ogród Botaniczny w Zakopanem im. Mariana Raciborskiego Polskiej Akademii Nauk, - Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego;
w województwie mazowieckim: - Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego, - Ogród Botaniczny Polskiej Akademii Nauk - Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie, - Ogród Botaniczny-Arboretum w Nadleśnictwie Marcule;
w województwie podlaskim: - Podlaski Ogród Ziołowy;
w województwie pomorskim: = Ogród Botaniczny "Arboretum Wirty", - Ogród Dendrologiczny w Orlu, - Ogród Botaniczny w Gołubiu, - Leśny Ogród Botaniczny w Marszewie, - Ogród Roślin Leczniczych Gdańskiego Uniwersytety Medycznego;
w województwie śląskim: - Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu, - Ogród Botaniczny w Radzionkowie, - Ogród Botaniczny w Mikołowie, - Arboretum Bramy Morawskiej, - Ogród Botaniczny "Egzotarium Ogród Botaniczny";
w województwie świętokrzyskim: - Geonatura Kielce;
w województwie warmińsko-mazurskim:
- Leśne Arboretum Warmii i Mazur w Kudypach, - Ogród Botaniczny Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Mikołajkach;
w województwie wielkopolskim: - Ogród Botaniczny Akademii Rolniczej w Poznaniu, - Palmiarnia Poznańska, -Ogród Roślin Leczniczych Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Plewiskach, - Ogród Botaniczny Akademii Rolniczej w Poznaniu (Arboretum Leśne), - Ogród Botaniczny Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu;
w województwie zachodniopomorskim: - Arboretum Karnieszewice, - Ogród Botaniczny w Glinnej (ogród Dendrologiczny), - Ogród Botaniczny w Niegoszczy, - Ogród Dendrologiczny w Przelewicach.
Źródła: Słownik botaniczny, Alicja Szweykowska, wydawnictwo: Wiedza Powszechna, 2000 gov.pl geoportal.gov.pl Mała encyklopedia leśna, Tadeusz Molenda, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980 lbg.lasy.gov.pl encyklopedia.pwn.pl isap.sejm.gov.pl
Źródło: gov.pl
Źródło zdjęcia głównego: am