Zbigniew Rau zainicjował Odnowiony Dialog OBWE dotyczący bezpieczeństwa europejskiego

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO

W spotkaniu w Wiedniu, oprócz szefa MSZ Zbigniewa Raua, brali udział przedstawiciele rządów państw OBWE. Miało ono charakter hybrydowy, część uczestników bierze w nim udział za pośrednictwem internetu.

Na konferencji prasowej po spotkaniu Rau podkreślił, że odnowa dialogu w ramach OBWE jest konieczna. - Jesteśmy w krytycznym momencie dla bezpieczeństwa na świecie i w Europie. Ryzyko wojny na dużą skalę jest obecnie większe niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 30 lat - powiedział. Dodał, że ewentualna eskalacja konfliktu wokół Ukrainy miałaby głębokie konsekwencje strategiczne, ekonomiczne i polityczne.

Szef MSZ podkreślił, że obecnie na obszarze OBWE i wokół niego widoczne są kolejne odsłony trwających zamrożonych konfliktów, których wpływ na stabilność regionu i dotkniętą nimi ludność jest wyniszczający. Rau podkreślił, że w obecnej sytuacji konieczna jest odbudowa zaufania, transparentności i współpracy między członkami OBWE oraz deeskalacja obecnego konfliktu.

- Cieszymy się z wysiłków podjętych w tym celu przez USA i Rosję, i ich kanały bilateralne. OBWE może je uzupełnić i wzmocnić, miało już bowiem sukcesy we wspieraniu stabilizacji w Europie w przeszłości - w czasach zimnej wojny i w ostatnich trzech dekadach - zaznaczył szef MSZ. Dodał, że OBWE to najlepsze forum do dyskutowania o bezpieczeństwie, ponieważ to wciąż jeden z filarów międzynarodowego systemu bezpieczeństwa.

- Jesteśmy pewni, że jeżeli wszyscy zaangażują się w konstruktywny sposób i w dobrej wierze, to razem możemy uniknąć najgorszego scenariusza i odbudować wzajemne zaufanie oraz zapewnić naszym obywatelom stabilizację - oświadczył.

Szef polskiej dyplomacji zapowiedział również, że w najbliższym czasie odbędzie wizyty na Ukrainie i w Rosji. Jak poinformował, w trakcie wizyty w Kijowie przyjęty zostanie przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, spotka się również ze swoim odpowiednikiem Dmytrem Kułebą oraz dyplomatami realizującymi trwającą tam misję obserwacyjną OBWE. Podkreślił, że kluczowe jest wydłużenie tej misji oraz zapewnienie jej adekwatnego budżetu.

Pytany o udział Rosji w dialogu OBWE i swoją wizytę w Moskwie, Rau podkreślił, że ma nadzieję, iż jego nadchodząca wizyta w Rosji będzie dobrą okazją, by przedyskutować wszystkie kwestie niepokojące państwa członkowskie OBWE z szefem rosyjskiego MSZ Siergiejem Ławrowem.

Inicjatywa Odnowionego Dialogu jest następstwem złożonej w styczniu podczas inauguracji polskiego przewodnictwa w OBWE deklaracji o chęci nadania nowego impulsu i odnowienia dialogu o bezpieczeństwie w ramach OBWE. Ma stanowić jeden z formatów rozmów z Rosją w kwestiach związanych z obecną sytuacją w Europie.

1 stycznia tego roku formalnie rozpoczęła się roczna prezydencja Polski w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).

Rau przez rok będzie sprawował funkcję przewodniczącego OBWE. W styczniu szef MSZ na posiedzeniu Stałej Rady OBWE zaprezentował program oraz priorytety polskiego przewodnictwa w tej organizacji.

Odnowiony Dialog nt. Bezpieczeństwa Europejskiego jest inicjatywą polskiego przewodnictwa w OBWE, której celem jest redukowanie ryzyka konfrontacji oraz wzmacnianie bezpieczeństwa i stabilności w regionie OBWE. Rozmowy mają koncentrować się na budowie wzajemnego zrozumienia oraz przewidywalności, przy jednoczesnym wzmocnieniu koncepcji kompleksowego bezpieczeństwa i pokojowego współistnienia.

Pod koniec ubiegłego roku Rosja sformułowała szereg żądań wobec USA i NATO, nazywając je propozycjami w sprawie gwarancji bezpieczeństwa. Rosja domaga się prawnych gwarancji nierozszerzenia NATO m.in. o Ukrainę. Kraje Sojuszu wykluczyły już spełnienie tego postulatu. W przypadku niezrealizowania żądań Moskwa zapowiada kroki, w tym militarne, chociaż nie precyzuje, jakie mogłyby to być działania. Ukraina i państwa zachodnie uważają, że skoncentrowanie żołnierzy przy ukraińskiej granicy przez Rosję ma służyć wywarciu presji na Kijów i wspierające go stolice. Eksperci wojskowi oraz zachodnie rządy mówią o realnej groźbie rosyjskiej agresji.