Chińskie platformy szturmem biorą rynek. "Jako społeczeństwo i państwo przegrywamy"

Źródło:
tvn24.pl
Chińskie platformy sprzedażowe na celowniku resortu finansów
Chińskie platformy sprzedażowe na celowniku resortu finansówTVN24
wideo 2/3
Chińskie platformy sprzedażowe na celowniku resortu finansówTVN24

Chińskie platformy sprzedażowe mają za sobą rok pełen kryzysów wizerunkowych: USA i UE zapowiadały przyjrzenie się ich interesom, pojawiły się problemy z wejściem na giełdę, a kolejne raporty organizacji pozarządowych ujawniały, że firmy miały korzystać z niewolniczej pracy i sprzedawać produkty zanieczyszczone toksycznymi substancjami. - To nic nie zmienia - uważa Sylwia Czubkowska, autorka książki "Chińczycy trzymają nas mocno". - Tym tematem interesuje się część konsumentów, ale politycy niespecjalnie.

Żywe kolory, wesoła muzyka, uśmiechnięci modele. Do tego energiczny głos lektorki, która ogłasza: "Xemu! Szybka moda z Chin. Wystylizuj się za mniejsze pieniądze!".

"Dużo mniejsze" - potwierdza hollywoodzki gwiazdor Jake Gyllenhaal. Ale zaraz, jakim cudem jest tak tanio? "Nie interesuj się tym" - odpowiada lektorka. Po czym słodkim głosem zapewnia, że Xemu nie korzysta z pracy przymusowej, płaci pracownikom ("nawet wyznawcom nieprawidłowej religii"), a rzeczy są świetnej jakości. Nie potwierdzają tego modele i modelki: gdy jedna z osób zdejmuje naszyjnik, na jej dekolcie zostaje liszaj. Inna podczas chodzenia gubi podeszwę buta.

Ale to jeszcze nie wszystko. Gdy lektorka stwierdza, że ubrania na pewno nie zawierają ołowiu (a co najwyżej minimalną ilość) jeden z modeli pyta niepewnym głosem: "Czy naprawdę [ta firma] jest tak podejrzana?". Lektorka odpowiada pytaniem na pytanie: "A jeśli tak, to przestaniesz kupować?".

Chłopak zastanawia się przez sekundę i odpowiada: "Nie". Wtórują mu inni.

Kryzys wizerunkowy? Niekoniecznie

Oczywiście nie jest to prawdziwa reklama, a skecz, nakręcony na potrzeby amerykańskiego programu "Saturday Night Live" w telewizji NBC. Komicy biorąc na celownik fikcyjną chińską platformę zakupową Xemu chcieli zwrócić uwagę na prawdziwe problemy dotyczące rzeczywiście istniejących platform: Temu, Shein czy AliExpress.

Chińskie platformy mają za sobą trudny PR-owo rok. Sporo mówiło się o niskiej jakości sprzedawanych tam produktów, o etycznym wymiarze tanich zakupów i o tym, jaki jest ich rzeczywisty koszt: dla planety czy dla osób zatrudnionych przy produkcji. Prześmiewczy klip w popularnym, emitowanym w czasie dużej oglądalności programie na pewno nie dodał mierzącym się z kryzysem wizerunkowym firmom popularności. Tylko na YouTubie skecz wyświetlono 2,5 mln razy.

I co? I nic. - Pośmialiśmy się, pokiwaliśmy głową, że mają rację, ale nic z tego nie wyszło - stwierdza Sylwia Czubkowska, dziennikarka, autorka książki "Chińczycy trzymają nas mocno. Pierwsze śledztwo o tym, jak Chiny kolonizują Europę, w tym Polskę". - Czy zasięgi tych platform przez to spadły? Czy jest mniej zakupów? Nie wydaje mi się - mówi.

Sprawdzamy komentarze pod skeczem. Jeden z nich informuje, że w przerwach klipu wyświetlały mu się reklamy Temu.

Toksyczne substancje

W tym roku chińskim platformom zaczęły przyglądać się kolejne europejskie kraje. W marcu Niemcy zapowiedziały walkę z "agresywnymi technikami sprzedaży" obecnych na Shein, Temu czy AliExpress. Z kolei przepisy, które mają zostać uchwalone we Francji zakładają m.in. karne dopłaty do przesyłek i wysokie grzywny za reklamowanie tzw. fast fashion. Ta "szybka moda" wytwarza tanie, niskiej jakości produkty, które w nadarzają za trendami kreowanymi w mediach społecznościowych.

We wrześniu sześć krajów unijnych, w tym Polska, wystąpiło do Komisji Europejskiej z prośbą o podjęcie działań w sprawie Shein i Temu. Argumentowano, że za ich pośrednictwem do klientów w Unii Europejskiej dostarczane są towary niespełniające unijnych wymogów.

Także w USA sytuacja nie układała się pomyślnie dla chińskich platform. Administracja prezydenta Bidena zapowiadała dokładniejsze kontrole paczek i ukrócenie procederu unikania płacenia ceł poprzez rozbijanie dużych transportów na mniejsze paczki. Z kolei prezydent Trump przedstawił pomysł wprowadzenia nawet 60-procentowego cła na produkty importowane z Chin. Chodzi tu z jednej strony o ochronę własnego rynku, ale nie tylko.

- Problemów z tymi platformami jest wiele - zwraca uwagę Sylwia Czubkowska. - Po pierwsze kwestie składów, certyfikatów, rzetelnej informacji o tym, co tak naprawdę kupujemy. Te produkty mogą być po prostu niebezpieczne.

Czytaj także: Shein pozywa Temu w związku z naruszeniem praw autorskich >>>>

Potwierdzają to m.in. badania Greenpeace, ale też te przeprowadzone przez rząd Korei Południowej. W sierpniu w Seulu skontrolowano 144 produkty z Shein, AliExpress i Temu, w tym ubranka dla dzieci. Władze ogłosiły, że wiele z nich nie spełniało norm, a zawartość toksycznych substancji przekroczyła bezpieczne limity kilkaset razy.

W połowie maja szwajcarska organizacja non-profit Public Eye opublikowała efekty śledztwa: według zebranych danych, pracownicy Shein pracują ponad 70 godzin tygodniowo. - Pracuję codziennie od 8 rano do 22.30. W miesiącu mam jeden dzień wolnego. Nie mogę sobie pozwolić na więcej dni wolnych - mówił w rozmowie z Public Eye pracownik szwalni w południowych Chinach z 20-letnim stażem.

Autorzy raportu alarmują także, że produkty sprzedawane przez Shein mogły zostać wykonane przy użyciu pracy przymusowej Ujgurów, mniejszości muzułmańskiej zamieszkującej prowincję Sinciang w Chinach. - Czasem jestem pytana: "Czy mogę z dzieckiem rozmawiać na ten temat, przecież nie będę mu opowiadać o niewolniczej pracy?". Odpowiadam, że trzeba o tym rozmawiać, bo dzieci nie żyją w bańce. Powinny mieć świadomość tego, co się dzieje - uważa Czubkowska. - Szczególnie, że marketing tych firm często jest kierowany do młodych osób.

Temu w Polsce na drugim miejscu

Jak wygląda pozycja chińskich firm w Polsce? Według danych Mediapanelu za październik w kategorii zakupy online Temu jest już na drugim miejscu (16,4 mln użytkowników) i goni Allegro (18,2 mln). Warto dodać, że Temu działa na polskim rynku nieco ponad rok - platforma zaczęła działalność nad Wisłą w czerwcu 2023 r. Nieźle radzą sobie także pozostałe firmy: AliExpress znajduje się na miejscu czwartym (9,3 mln użytkowników), a Shein - na dziewiątym (6,7 mln).

Zrobiło się o nich głośno pod koniec kwietnia, gdy podczas konferencji prasowej nawiązał do nich Andrzej Domański. Minister finansów powiedział wtedy: - Rząd walczy z nieuczciwą konkurencją. Między innymi w tym celu przyjęliśmy rozwiązania dotyczące raportowania (transakcji) przez platformy handlowe w internecie. Ministerstwo Finansów przygotuje plan działania dotyczący ograniczenia potencjalnej nieuczciwej konkurencji ze strony zagranicznych platform – stwierdził Domański, pytany między innymi o Temu. Zapewnił, że sprawę skonsultował z premierem. Ministerstwo nie chciało jednak odnieść się do sprawy bardziej szczegółowo - w odpowiedzi na nasze pytania otrzymaliśmy wiadomość, że "trwają prace związane z poniższym tematem". Jakie dokładnie przepisy są rozważane? Tego się nie dowiedzieliśmy.

Czytaj także: Wykorzystywano pracę dzieci. Gigant e-handlu ujawnia >>>>>

W październiku mobilne sklepy Shein miały stanąć na kampusach UAM i UJ. Zaprotestowali studenci. - Zdecydowanie sprzeciwiamy się działalności firm, których reputacja i postępowanie są niezgodne ze standardami etycznymi – ogłosił Samorząd Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. W rezultacie władze uczelni wycofały zgodę na to, by punkt mobilny marki pojawił się na kampusie. Podobnie stało się na UAM. Ale już tymczasowy sklep otwarty w maju w Galerii Młociny w Warszawie okazał się wielkim sukcesem. Media pisały o tłumach szturmujących wejście.

- Platformy wygrywają, a my, jako społeczeństwo i państwo przegrywamy - uważa Sylwia Czubkowska. - To jest sprawa bardzo ważna dla części konsumentów, a dla polityków niespecjalnie. Są osoby, które nigdy nie kupią niczego z Shein czy Temu, bo zależy im na jakości, bo nie chcą wspierać biznesów prawdopodobnie korzystających z niewolniczej pracy. Ale to bardzo niewielki odsetek społeczeństwa. Całej reszcie zależy przede wszystkim na cenie.

Co dalej z platformami? Jednym z celów ma być wejście na giełdę. W czerwcu przeciwko debiutowi Shein na giełdzie w Londynie protestowała m.in. branżowa organizacja British Fashion Council. Zdaniem Czubkowskiej ostatecznie nie da się tego powstrzymać. - Jestem przekonana, że niedługo te firmy wejdą na giełdę: jak nie w Londynie to w Nowym Jorku. A wtedy będą miały dostęp do jeszcze większego finansowania - stwierdza.

Autorka/Autor:Natalia Szostak

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Biały Dom potwierdził we wtorek, że prezydent Donald Trump nałoży nowe cła w środę. Nie podał jednak żadnych szczegółów na temat rozmiaru i zakresu barier handlowych, które sprawiają, że firmy, konsumenci i inwestorzy martwią się o zaostrzającą się globalną wojnę handlową.

Biały Dom potwierdza. Nadchodzi "dzień wyzwolenia"

Biały Dom potwierdza. Nadchodzi "dzień wyzwolenia"

Źródło:
PAP, Reuters

- Amerykanie masowo grają na giełdzie, a wielu się zadłuża, by kupować akcje. Polityka administracji USA może jednak doprowadzić do zapaści na Wall Street. Zachowania Trumpa są nieobliczalne, a rynki kapitałowe są bardzo czułe na takie decyzje - powiedział rektor i profesor SGH Piotr Wachowiak.

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 110 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną drugiego stopnia o wartości ponad 6 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 kwietnia 2025 roku.

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Od 2 kwietnia obywatele Polski objęci ruchem bezwizowym muszą posiadać elektroniczną autoryzację podróży (Electronic Travel Authorisation - ETA) w celu wjazdu do Wielkiej Brytanii. Opłata za ten cyfrowy dokument wynosi 10 funtów, a od 9 kwietnia wzrośnie do 16 funtów.

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W jej efekcie sprzedaż wyrobów tytoniowych z charakterystycznym aromatem będzie zakazana.

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Źródło:
PAP

W ubiegłym roku firma KTM, austriacki producent motocykli, złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Ale znalazł się inwestor, dzięki któremu będzie możliwe kontynuowanie produkcji. Pomoc nadeszła z Indii w postaci producenta pojazdów Bajaj, który wpłacił 100 milionów euro na dalszą działalność.

Jest ratunek dla legendarnej marki

Jest ratunek dla legendarnej marki

Źródło:
PAP

W marcu średnie ceny metra kwadratowego mieszkań oferowanych przez deweloperów pozostawały bez zmian w niemal wszystkich metropoliach - wynika ze wstępnych danych przedstawionych w raporcie portalu RynekPierwotny.pl. Wyjątkiem była Warszawa, w której wzrost wyniósł 1 procent.

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Źródło:
PAP

- Polska wynegocjowała nową umowę pomostową z wykonawcami elektrowni jądrowej - poinformował na briefingu premier Donald Tusk. Stwierdził, że umowa jest dla Polski "dużo bardziej korzystna".

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Źródło:
tvn24.pl, "Rzeczpospolita"

Nie chcemy odwetu, ale mamy plan dotyczący takich działań, jeśli będzie to konieczne – zadeklarowała we wtorek w Parlamencie Europejskim w Strasburgu szefowa Komisji Europejskiej. Odniosła się w ten sposób do amerykańskich ceł na Unię Europejską.

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Źródło:
PAP

W pewnym momencie Departament Wydajności Państwa (DOGE) zakończy swoją działalność - powiedział prezydent USA Donald Trump. Zwrócił uwagę, że według obecnych ustaleń Elon Musk ma pełnić funkcję specjalnego pracownika rządowego przez 130 dni.

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych liczonego według metodologii unijnej wyniosła na koniec 2024 roku 55,6 procent PKB - poinformowało Ministerstwo Finansów. W kwotach nominalnych to rekordowe ponad dwa biliony złotych. "Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi" - napisali we wtorek analitycy banku PKO BP.

Dwa biliony złotych pod kreską

Dwa biliony złotych pod kreską

Źródło:
PAP

Francuska sieć hoteli Accor ostrzegła, że liczba rezerwacji noclegów w USA na lato spadła w przypadku Europejczyków o 25 procent. Według Bloomberga powodem jest kontrowersyjna polityka Donalda Trumpa, przez którą turyści wybierają Kanadę, Egipt lub kraje Ameryki Południowej.

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Źródło:
Bloomberg

Włoskie media donoszą o ślubie Jeffa Bezosa i Lauren Sanchez, który ma się odbyć w Wenecji i potrwać trzy dni. Pomysł hucznego ślubu miliardera w tym słynnym miejscu spotkał się z głosami niezadowolenia, jednak burmistrz miasta uspokaja i zapewnia, że władze współpracują z organizatorami wydarzenia.

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Źródło:
CNN, The Guardian, USA Today, The Independent

Rozmowa o pracę, wyprawa w tropiki czy wspieranie rozwodzącej się przyjaciółki - to, jak się okazuje, dopuszczalne aktywności na zwolnieniu lekarskim według sądów - pisze we wtorek "Dziennik Gazeta Prawna".

Co wolno choremu na L4

Co wolno choremu na L4

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ponad 80 tysięcy pracowników federalnych instytucji zdrowia publicznego w Stanach Zjednoczonych drży o swoje miejsca pracy. Niektóre osoby zatrudnione w Agencji do spraw Żywności i Leków (FDA) otrzymały polecenie spakowania się i przygotowania na możliwość, że już nie wrócą do swoich zadań - podała agencja AP.

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Źródło:
PAP

Od wtorku refundowanych jest dwadzieścia dziewięć nowych leków. Między innymi na nadciśnienie tętnicze czy leki stosowane w chorobach rzadkich czy terapiach onkologicznych. Jednocześnie "Gazeta Wyborcza" we wtorkowym wydaniu napisała, że na kwietniowej liście leków refundowanych zabrakło prawie 90 tańszych zamienników, które uzyskały pozytywną opinię Komisji Ekonomicznej.

Zmiany na liście leków refundowanych

Zmiany na liście leków refundowanych

Źródło:
PAP

Władze stolicy Włoch ruszyły w poniedziałek z kampanią "Szanuj Rzym". Skierowana jest do mieszkańców i turystów, a jej przekaz brzmi: kto kocha Rzym, nie rani go, nie obraża, nie przyczynia się do jego degradacji. Władze chcą w ten sposób zwrócić uwagę na trzy zabronione w Rzymie zachowania, które wciąż regularnie się zdarzają.

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Kanadyjskie sklepy rezygnują z zamawiania amerykańskich towarów, na popularności zyskuje jednocześnie akcja "Kupuj kanadyjskie" - informuje Reuters. Ma to związek z wcześniejszymi deklaracjami prezydenta Donalda Trumpa dotyczącymi przyłączenia północnego sąsiada do USA oraz cłami na produkty importowane z Kanady.

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Źródło:
Reuters

Czy Wielkanoc 2025 będzie droższa niż ubiegłoroczna? Eksperci zwracają uwagę, że więcej - i to znacznie - trzeba będzie zapłacić za masło czy jaja. Podrożały także pieczywo i wędliny. Tańsze natomiast mogą być ziemniaki, czy mąka.

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Źródło:
tvn24.pl

Jens Stoltenberg, były szef NATO, ostrzegł, że cła zapowiadane przez Donalda Trumpa i wojna handlowa mogą doprowadzić do powtórki z Wielkiego Kryzysu. - Tego typu historyczne porównania przypominają nam, o co toczy się gra i że zmierzamy w kierunku zupełnie nowego porządku świata - stwierdził w wywiadzie dla norweskiego Aftenposten.

Były szef NATO: ta decyzja wywołała globalne załamanie

Były szef NATO: ta decyzja wywołała globalne załamanie

Źródło:
PAP

Siedemnaście samochodów marki Tesla spłonęło w salonie tej firmy w Rzymie w pożarze, który wybuchł w nocy z niedzieli na poniedziałek - podała agencja Ansa. Śledczy nie wykluczają podpalenia.

Duży pożar w salonie Tesli

Duży pożar w salonie Tesli

Źródło:
PAP

Audyty i kontrole wykazały, że działania zarządcze prowadzone od stycznia 2016 do lutego 2024 roku miały wygenerować miliardowe straty - poinformował w poniedziałek Orlen. Koncern przekazał, że w związku z tym skierowano kolejne zawiadomienia do prokuratury.

"Straty liczone w dziesiątkach miliardów złotych". Gigant alarmuje

"Straty liczone w dziesiątkach miliardów złotych". Gigant alarmuje

Źródło:
PAP

Wynagrodzenie prezesa Narodowego Banku Polskiego Adama Glapińskiego wzrosło w 2024 roku o 4,1 procent do poziomu niemal 1,4 miliona złotych - wynika z informacji zamieszczonej na stronie internetowej banku centralnego.

Pensja Glapińskiego w górę. Tyle zarobił szef NBP

Pensja Glapińskiego w górę. Tyle zarobił szef NBP

Źródło:
PAP

Eksperci z Goldman Sachs zredukowali prognozę docelowego poziomu indeksu giełdowego S&P 500 na koniec roku do 5700 punktów z wcześniejszych 6200 punktów, wskazując na pogarszające się perspektywy wzrostu gospodarczego w USA oraz zwiększone ryzyko recesji.

Tąpnięcie w prognozach. Wielki bank zmienia zdanie

Tąpnięcie w prognozach. Wielki bank zmienia zdanie

Źródło:
PAP