Rosja wstrzymuje dostawy gazu do Polski. Co trzeba wiedzieć

Źródło:
TVN24 Biznes
Rosja zakręciła kurek z gazem
Rosja zakręciła kurek z gazemTVN24
wideo 2/9
Rosja zakręciła kurek z gazemTVN24

Przesył gazu z Rosji do Polski został wstrzymany. Co to oznacza? Ile gazu importowaliśmy z kierunku wschodniego? Czy i jak możemy załatać wyrwę w dostawach rosyjskiego surowca? Co dalej z cenami? Wyjaśniamy.

Gaz nie płynie do Polski. Co się stało?

PGNiG potwierdziło w środę rano, że nastąpiło całkowite wstrzymanie dostaw gazu ziemnego dostarczanego przez Gazprom w ramach kontraktu jamalskiego. Według Gazpromu powodem przerwania dostaw gazu do Polski jest odrzucenie przez PGNiG płatności za gaz w rublach. Jeszcze pod koniec marca Władimir Putin podpisał dekret, zgodnie z którym od 1 kwietnia zagraniczni nabywcy muszą płacić za gaz w rublach.

W ocenie PGNiG ograniczenie dostaw gazu ziemnego stanowi naruszenie kontraktu jamalskiego. Polska spółka zastrzega sobie prawo do dochodzenia roszczeń z tytułu wstrzymania dostaw i skorzysta w tym celu ze wszystkich przysługujących spółce uprawnień kontraktowych oraz uprawnień wynikających z przepisów prawa, pójdzie więc do sądu.

Co to jest kontrakt jamalski?

Podpisany w 1996 r. kontrakt jamalski przewiduje dostawy ok. 10 mld m3 gazu rocznie z Rosji. Zapisy kontraktu były renegocjowane w 2010 r.

PGNiG przekazał w 2019 roku Gazpromowi oświadczenie woli zakończenia obowiązywania kontraktu kupna-sprzedaży gazu ziemnego z dniem 31 grudnia 2022 roku.

Ile gazu i skąd ma Polska?

Według raportu Forum Energii import gazu do Polski ze wszystkich kierunków wzrósł z poziomu 8 mld m3 w 2000 roku do 17,6 mld m3 pod koniec 2020 roku. W 2020 roku całkowite zużycie gazu w Polsce wyniosło 20 mld m3. Wolumen importowanego gazu z kierunku wschodniego wzrósł w ciągu 20 lat o 46 proc. (z 6,6 mld m3 do 9,6 mld m3). Jednak dzięki terminalowi LNG w Świnoujściu i rewersowi z kierunku zachodniego - udział Rosji w całym imporcie spadł i wynosił dotąd 55 proc.

Pozostałe kierunki importu gazu w 2019 roku do Polski to: Niemcy (21 proc.), Katar (13 proc.), USA (6 proc.), Norwegia (2 proc.).

Struktura dostaw gazu w PolscePAP/Maciej Zieliński , Adam Ziemienowicz

Magazyny gazu w Polsce

Zabezpieczeniem przed nagłym i nieoczekiwanym przerwaniem importu są magazyny gazu w Polsce. "Stan ich zapełnienia wynosi obecnie około 80 procent" - podano w komunikacie PGNiG.

- Mamy historyczny poziom zapełnienia magazynów. Każdego dnia zatłaczamy duże ilości gazu, a mamy kwiecień. Poziom zatłoczenia jest już bliski 80 proc. – informował w poniedziałek prezes Gaz-Systemu Tomasz Stępień. Pojemność magazynów gazu w Polsce wynosi 3,81 mld m3.

Co się stanie, jeśli przerwa w dostawach będzie się utrzymywać?

"Obecnie, mimo zaprzestania przez Gazprom realizacji dostaw, klienci PGNiG otrzymują gaz zgodnie ze zgłaszanym zapotrzebowaniem" - zapewniło w środę rano Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo.

Za większość zużycia - ok. 70 proc. - odpowiada przemysł i to tam najszybciej można spodziewać się ograniczeń w dostawach, jednak nie nastąpi do szybko.

- W przypadku zasilania gospodarstw domowych nie przewidujemy takich scenariuszy (przerw w dostawach gazu - red.). Zrobimy wszystko, aby przede wszystkim ludzie mogli ogrzewać swoje domy, gotować swoje posiłki - powiedział w środę premier Mateusz Morawiecki.

Dodał też: - Jeśli chodzi o kolejne stopnie, jak to mówimy w energetyce - zasilania, a tutaj dostępu gazu - to owszem, są różne rezerwowe plany budowane po to, by nie być zaskoczonym, tylko w razie konieczności doprowadzić do ograniczenia w taki sposób, aby gospodarka polska jak najmniej ucierpiała na zmniejszeniu dostaw gazu.

Jak powiedział Morawiecki, są to plany rezerwowe, plany zapasowe. Premier wyraził nadzieję, że nie trzeba będzie ich uruchamiać.

"Zakładając, że Gazprom dostaw do końca roku nie wznowi, to należy przyjąć, że nie dostarczy jakichś 5-5,5 mld m3 i taki wolumen trzeba w tym roku znaleźć. Sytuacja z zapasami gazu jest dość komfortowa, krajowe magazyny są pełne w 3/4, czyli jest w nich grubo ponad 2 mld m3. To znacznie więcej niż średnia w UE, która oscyluje wokół 40 proc." - wskazał portal wysokienapiecie.pl.

Według Wojciecha Jakóbika, redaktora naczelnego portalu BiznesAlert, "źródła gazu nierosyjskiego można uzupełniać rewersem Gazociągu Jamalskiego o przepustowości 5,5 mld m3 rocznie, gazociągiem Polska-Słowacja o przepustowości 6 mld m3 rocznie od maja, oraz Polska-Czechy o mocy 0,5 mld m3".

"To będą jednak źródła gazu z giełdy, w dużej mierze w umowach doraźnych (spotowych), o który będą zabiegać także inne kraje. Ich dostępność będzie zatem zależała od tego, co dalej zrobi Gazprom odpowiedzialny w 2021 roku za 41 procent dostaw do Europy, więc w dużej mierze zaopatruje te rynki. To będzie istotne jesienią, kiedy zacznie się sezon grzewczy, a Europejczycy będą rywalizować o gaz. To sytuacja pożądana przez Rosjan, którzy będą próbowali dzielić Unię Europejską" - wytłumaczył.

W odpowiedzi na pytanie, czy bezpieczeństwo energetyczne Polski jest zagwarantowane i gazu nam nie zabraknie, Rafał Zasuń z portalu wysokienapiecie.pl stwierdził na antenie TVN24: - Na razie tak, bo mamy magazyny pełne w 76 procent, to bardzo dobry wynik jak na średnią europejską, która jest teraz w okolicy 40 procent. Mamy możliwość, póki co, sprowadzenia gazu z Niemiec rewersem. Mamy możliwość sprowadzenia gazu z Litwy i z Czech. Kluczowy będzie maj, bo w maju upływają terminy płatności w rublach pozostałych krajów Unii Europejskiej.

Co z cenami gazu?

Ceny gazu w kontraktach długo lub średnioterminowych są regulowane umowami i mają skomplikowane formuły obliczeń. Z kolei dostawy zamawiane na bieżąco (spot) mają ceny uzależnione od bieżących notowań surowca na światowych giełdach. Tymczasem w środę rano notowania gazu ziemnego w holenderskim hubie TTF z dostawami w najbliższych miesiącach zanotowały wzrosty w granicach 12 proc. Wzrosty obserwowane były także we wtorek. Daleko im jednak do rekordów z początku marca, kiedy były dwa razy wyższe.

Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski przyznał w środę, że być może za gaz inny niż rosyjski będziemy musieli zapłacić więcej, "dlatego, że gaz w warunkach wojennych i kryzysu energetycznego, jak inne surowce energetyczne, po prostu będzie być może droższy". - Ceny gazu dostępnego na rynku są wysokie i nieprzewidywalne - podkreślił.

Stwierdził też, że kontrakt jamalski z Gazpromem nie jest w pełni rynkowy. - Formuła cenowa jest związana z rynkiem, ale przez lata płaciliśmy więcej, niż można było zapłacić w innym miejscu - powiedział.

Naimski przypomniał jednocześnie, że rząd zamierza przedłużyć do 2027 r. ochronę taryfową gospodarstw domowych i odbiorców wrażliwych gazu, co oznacza, że ceny dla nich będą regulowane taryfami zatwierdzanymi przez prezesa URE. W gorszej sytuacji mogą być firmy, gdzie taryfowanie nie obowiązuje.

Dywersyfikacja dostaw gazu

W kontekście dostaw gazu słowo dywersyfikacja było odmieniane przez przypadki przez kolejne rządy. W tym celu powstał Terminal LNG w Świnoujściu, który może przyjąć nawet 6,5 mld m3 rocznie. Dywersyfikacji służy też rewers fizyczny na gazociągu jamalskim, który pozwala na przesył gazu z Niemiec do Polski.

Piotr Naimski przypominał we wtorek, że Gaz-System, operator gazociągów w Polsce, ma możliwość pozyskania gazu również interkonektorem czeskim, a pierwszego maja uruchomiony zostanie interkonektor, który połączy terminal w Kłajpedzie z Polską. Naimski przypomniał też, że 1 października uruchomiony będzie Baltic Pipe.

Przesył gazu ziemnego w PolscePAP

Wstrzymanie dostaw gazu do Bułgarii

We wtorek wieczorem Gazprom poinformował także Bułgarię o planowanym wstrzymaniu dostaw do tego kraju. Bułgarski rzad zadeklarował, że rozpoczęto już poszukiwania alternatywnych dostawców surowca. Informowano, że obecnie nie ma konieczności wprowadzenia limitów zużycia gazu.

Jednocześnie magazyny gazu w Bułgarii są zapełnione w mniejszym stopniu niż w Polsce, na poziomie kilkunastu procent.

Zależność od importu gazu w UEPAP

Autorka/Autor:kris/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Żaden miliarder nie zrobił więcej, by wesprzeć kandydaturę byłego prezydenta Donalda Trumpa niż Elon Musk - pisze CNN. Choć mogłoby się wydawać, że polityczna inwestycja najbogatszego człowieka świata już zaczęła zwracać się z nawiązką, to dla Muska nowa kadencja Trumpa może oznaczać też wyzwania.

"To prawdopodobnie najwięksi zwycięzcy wyborów"

"To prawdopodobnie najwięksi zwycięzcy wyborów"

Źródło:
CNN

Eurostat opublikował najnowsze dane na temat wysokości zarobków w Unii Europejskiej. Średnia roczna pensja w krajach Wspólnoty wyniosła 37 900 euro (w przeliczeniu to około 164 tysięcy złotych). Oznacza to wzrost o 6,5 procent rok do roku. Jak na tym tle wypada Polska?

Unijna mapa zarobków. Ogromne różnice

Unijna mapa zarobków. Ogromne różnice

Źródło:
tvn24.pl

Kiedy pracodawcy będą musieli zaoferować obcokrajowcowi umowę o pracę? - Jeśli praca jest świadczona pod kierownictwem pracodawcy i w miejscu oraz czasie przez niego wyznaczonym, jest odpłatna, to powinna być podpisana umowa o pracę. Dotyczy to wszystkich, i Polaków, i cudzoziemców - przekazała redakcji biznesowej tvn24.pl Ewa Flaszyńska, dyrektorka departamentu rynku pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

"Istotna zmiana" w sprawie umów o pracę

"Istotna zmiana" w sprawie umów o pracę

Źródło:
tvn24.pl

Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego weszli do warszawskiej siedziby Polsatu - przekazał w czwartek rzecznik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Jacek Dobrzyński. "Poprosili o wydanie dokumentacji związanej z umowami z TVP", a  "dokumentacja została przekazana" - poinformował rzecznik Grupy Polsat Plus Tomasz Matwiejczuk.

Funkcjonariusze CBA weszli do siedziby Polsatu

Funkcjonariusze CBA weszli do siedziby Polsatu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Blisko 30 związków z kopalni i elektrowni w Bełchatowie i Turowie zwróciło się do premiera Donalda Tuska. Związkowcy apelują o powstanie w regionie bełchatowskim elektrowni jądrowej. Ich zdaniem pozwoli to uniknąć katastrofy społecznej, ekonomicznej i środowiskowej.

Apel do premiera Tuska. "Jesteśmy zdeterminowani"

Apel do premiera Tuska. "Jesteśmy zdeterminowani"

Źródło:
PAP

Japoński koncern Nissan Motor zapowiedział wprowadzenie działań oszczędnościowych, w tym redukcję zatrudnienia o 9 tysięcy osób. Po raz kolejny obniżył też swoje prognozy na ten rok - poinformował Reuters.

Pracę mają stracić tysiące osób. Potężne zwolnienia

Pracę mają stracić tysiące osób. Potężne zwolnienia

Źródło:
Reuters

Orlen rozważa, co dalej z rozbudową kompleksu Olefiny III w głównym zakładzie Orlenu w Płocku. Możliwe warianty tej inwestycji to: optymalizacja projektu albo zatrzymanie lub czasowe wstrzymanie inwestycji.

"Dwa scenariusze" w sprawie gigantycznej inwestycji Orlenu

"Dwa scenariusze" w sprawie gigantycznej inwestycji Orlenu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Mimo osłabienia popytu ceny mieszkań nie spadają. W największych miastach na rynku pierwotnym jest coraz mniej lokali w cenach poniżej 10 tysięcy złotych za metr kwadratowy - wynika z danych za trzeci kwartał 2024 roku.

"Mamy do czynienia z kontynuacją cenowego rajdu"

"Mamy do czynienia z kontynuacją cenowego rajdu"

Źródło:
PAP

Australijski rząd planuje wprowadzić zakaz korzystania z mediów społecznościowych dla dzieci poniżej 16. roku życia - informuje BBC. Premier Anthony Albanese poinformował, że projekt przepisów pojawi się w parlamencie w przyszłym tygodniu, a ich celem jest złagodzenie negatywnego wpływu, jaki media społecznościowe mają na australijskie dzieci.

Zakaz mediów społecznościowych. Limit wieku

Zakaz mediów społecznościowych. Limit wieku

Źródło:
BBC

Ministra przemysłu Marzena Czarnecka oraz wiceminister gospodarki, handlu i przemysłu Japonii Shinji Takeuchi podpisali w czwartek w Warszawie memorandum o współpracy Polski i Japonii w sektorze jądrowym.

"Japoński biznes nuklearny" ma wejść do Polski

"Japoński biznes nuklearny" ma wejść do Polski

Źródło:
PAP

W czwartek złoty odrabia część strat ze środy. Jednak w najbliższym czasie dolar nadal może się umacniać, a euro osłabiać. Nie będzie to sprzyjać polskiej walucie - uważają ekonomiści. Giełdy w Europie przeważnie rosną. Uwaga inwestorów przenosi się z wygranej Donalda Trumpa na decyzje banków centralnych, w tym amerykańskiej Rezerwy Federalnej. 

"Mocne otwarcie złotego"

"Mocne otwarcie złotego"

Źródło:
PAP

Firmy liczą na interwencję rządu w sprawie napływających na rynek nawozów z Rosji i Białorusi - pisze "Puls Biznesu". Wjeżdżające do Unii Europejskiej, a zwłaszcza do Polski, produkty zatapiają europejskich producentów. Najboleśniejsze jest to dla rodzimych przedsiębiorców - zwraca uwagę "PB".

Luka w sankcjach. Cios w polskich producentów

Luka w sankcjach. Cios w polskich producentów

Źródło:
PAP

Bez zatrudnienia dodatkowych pracowników skrócenie czasu pracy musiałoby przełożyć się na niższą produkcję i niższe łączne dochody, a co za tym idzie, na niższe płace - oceniają analitycy Instytutu Badań Strukturalnych (IBS). W ich opinii przyjęcie takiego rozwiązania prowadziłoby do "poważnych problemów państwa z dostarczaniem usług publicznych".

Alarmujące skutki czterodniowego tygodnia pracy. "Poważne problemy"

Alarmujące skutki czterodniowego tygodnia pracy. "Poważne problemy"

Źródło:
PAP

Sinsay poinformował o wycofaniu ze sprzedaży pięciu produktów. Jak tłumaczy sieć, decyzja ma związek z "niespełnieniem standardów jakości". "Osoby posiadające produkty proszone są o zaprzestanie korzystania" - zaapelowano.

Znana sieć wycofuje ze sprzedaży pięć produktów

Znana sieć wycofuje ze sprzedaży pięć produktów

Źródło:
tvn24.pl

Trwają prace nad zmianą przepisów dotyczących podatku od nieruchomości. Projekt ustawy w tej sprawie został w środę skierowany do dalszych prac w komisji finansów publicznych. Jak mówił w Sejmie wiceszef resortu finansów Jarosław Neneman, jest to mała nowelizacja i "pierwszy krok", a "opodatkowanie budynków mieszkalnych, szczególnie w dużych miastach, wymaga gruntownych zmian".

"To będzie duża zmiana" w podatku od nieruchomości

"To będzie duża zmiana" w podatku od nieruchomości

Źródło:
PAP

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski dopuścił się "bezczynności w zakresie przekazywania środków z opłat abonamentowych na realizację misji publicznej". Sąd zobowiązał szefa KRRiT do przekazania środków na rzecz Polskiego Radia i Radia Lublin. Oba wyroki są nieprawomocne.

Decyzja sądu w sprawie pieniędzy z abonamentu

Decyzja sądu w sprawie pieniędzy z abonamentu

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował ostrzeżenie dotyczące partii mąki żytniej razowej. "Może stwarzać ryzyko dla zdrowia konsumentów" - napisano w komunikacie.

Mąka wycofana ze sklepów. Ostrzeżenie

Mąka wycofana ze sklepów. Ostrzeżenie

Źródło:
tvn24.pl

Środowa sesja na Wall Street zakończyła się sporymi wzrostami głównych indeksów, a Dow Jones pobił swój historyczny rekord. Na szczytach wszech czasów są też S&P 500 i Nasdaq. Z pojedynczych spółek wyróżniała się Tesla. Wcześniej jej szef Elon Musk poparł Trumpa w kampanii wyborczej.

Wall Street w górę. Inwestorzy rzucili się na akcje Tesli

Wall Street w górę. Inwestorzy rzucili się na akcje Tesli

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie - podał w komunikacie bank centralny. RPP ostatni raz obniżyła stopy procentowe w październiku 2023 roku. 

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny utrzymała stopy procentowe na dotychczasowym poziomie. Jednak, jak wynika z danych zebranych przez Jarosława Sadowskiego z serwisu Rankomat, oprocentowanie stałe dla nowych kredytów hipotecznych znacząco wzrosło.

Stopy bez zmian, kredyty drożeją

Stopy bez zmian, kredyty drożeją

Źródło:
tvn24.pl/ rankomat

Rada Polityki Pieniężnej jeszcze przez kilka miesięcy nie zmieni stóp procentowych - ocenili na swoim koncie na portalu X analitycy Pekao. "Pierwsze obniżki będą dopiero w drugim kwartale 2025 roku, wraz ze spadkiem inflacji" - dodali analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Z kolei Mariusz Zielonka z Lewiatana ocenił, że "wybory w USA nie powinny przejść bez echa w Radzie".

Kiedy zmiana stóp procentowych? Komentarze

Kiedy zmiana stóp procentowych? Komentarze

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W trakcie kampanii prezydenckiej Donald Trump przedstawiał się jako zwolennik kryptowalut. CNBC przypomina, że były prezydent złożył wiele obietnic wobec inwestorów i firm zarabiających na handlu bitcoinem czy etherem. Nic dziwnego, że ponowne zwycięstwoTrumpa wywołało entuzjazm na rynku.

Trump i rekord bitcoina. Oto powody

Trump i rekord bitcoina. Oto powody

Źródło:
CNBC

W maju mediana wynagrodzeń w gospodarce narodowej wyniosła 6480,52 zł - przekazał Główny Urząd Statystyczny w nowym badaniu. To o 19 procent procent mniej w porównaniu do przeciętnego wynagrodzenia brutto.

Tyle naprawdę zarabiają Polacy. Raport GUS

Tyle naprawdę zarabiają Polacy. Raport GUS

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Potwierdzamy otrzymanie od firmy Leapmotor informacji o wstrzymaniu ich inwestycji w naszym kraju - przekazała redakcji biznesowej tvn24.pl Polska Agencja Inwestycji i Handlu. Chiński producent elektryków tłumaczy, że ta informacja wynika z decyzji chińskiego Ministerstwa Gospodarki. Od 30 października obowiązuje unijne rozporządzenie dotyczące ceł na samochody elektryczne z Państwa Środka.

Chiński producent aut wstrzymuje inwestycje w Polsce

Chiński producent aut wstrzymuje inwestycje w Polsce

Źródło:
PAIH, tvn24.pl, PAP