Gdzie leżał klucz do wygranej? Pięć powodów sukcesu Joe Bidena

W USA trwa wciąż liczenie głosów w czterech stanach: Arizonie, Georgii, Karolinie Północnej i na Alasce. Według przewidywań największych amerykańskich mediów, bazujących m.in. na wstępnych wynikach z pozostałych 46 stanów, Joe Biden zdobył już jednak 279 głosów elektorskich, o dziewięć więcej niż wymagane do objęcia urzędu prezydenta USA minimum.

Donlad Trump, który uzyskał 214 głosów elektorskich, oraz zespół jego prawników kwestionują wyniki wyborów w niektórych kluczowych dla nominacji stanach. A kampania roku 2020 i tak już przebiegała jak żadna inna. Odbywała się w czasie kryzysu pandemicznego spowodowanego koronawirusem, który w USA rozprzestrzenił się najmocniej na świecie. Towarzyszyły jej także niepokoje społeczne wywołane śmiercią czarnoskórego George'a Floyda w czasie interwencji policyjnej.

Co w takich warunkach spowodowało, że Joe Biden obejmie najwyższy urząd w USA?

BBC zwraca uwagę, że prawdopodobnie najważniejszym powodem jest pandemia. W Stanach Zjednoczonych rozwinęła się jak w żadnym innym państwie na świecie. Koronawirusem zakaziło się ponad 10 milionów Amerykanów, z czego ponad 240 tysięcy zmarło. COVID-19 zmienił nie tylko życie ludzi, ale także przekierował politykę państwową na inne tory.

Wielokrotnie zwracano uwagę na postępowanie Trumpa w walce z pandemią. Prezydent od początku wydawał się bagatelizować pandemię. Według sondażu Pew Research Center, który zapytał Amerykanów o ich zaufanie do kandydatów w kwestii ewentualnego poradzenia sobie z COVID-19, Joe Biden uzyskał o 17 punktów procentowych lepszy wynik, niż urzędując prezydent.

Koronawirus przyniósł ze sobą także niespotykany od lat kryzys gospodarczy. Wytrąciło to Trumpowi z ręki jego główne kampanijne przesłanie o wzroście gospodarczym i spadku bezrobocia w kraju.

Pandemia ze wszystkimi swoimi konsekwencjami doprowadziła do spadku zaufania publicznego do Donalda Trumpa, które latem spadło do poziomu 38 procent – wynika z analiz Gallupa.

Joe Biden to kandydat z długą historią gaf i pomyłek, które niekiedy niosły poważne konsekwencje, przyczyniając się do porażek w wyścigu o Biały Dom w 1988 roku i w 2008 roku. W 2020 roku jednak sztab Bidena postawił na kameralną kampanię, która daleka była od tempa i rozmachu wieców Donalda Trumpa. Wszystko to sprawiło – jak ocenia BBC – że kandydat Partii Demokratycznej był mniej narażony na zmęczenie, które w konsekwencji mogło doprowadzić do spektakularnych potknięć.

BBC zwraca uwagę, że sprzyjała temu sytuacja w kraju. Pandemia i niepokoje społeczne na tle rasowym skupiały uwagę mediów. Być może w innych czasach, gdy opinia społeczna bez poczucia strachu o własne zdrowie mogłaby przyglądać się uważnie kampanii, ataki Donalda Trumpa na "ospałość" Bidena przyniosłyby zamierzony rezultat – ocenia portal brytyjskiego nadawcy.

Amerykańskie wybory to "bitwa o duszę Ameryki" - mówił w sierpniu Joe Biden podczas wystąpienia po uzyskaniu nominacji Partii Demokratycznej. Jak dodał, to szansa, by zostawić za sobą podziały i chaos ostatnich czterech lat.

Według BBC w tej wypowiedzi ukryła się cała retoryka kampanii demokratów. W ich ocenie Donald Trump był prezydentem polaryzującym i podburzającym społeczeństwo, w momencie gdy Amerykanom zależało na spokojnej i stabilnej prezydenturze.

Zdaniem brytyjskiego nadawcy, demokraci obrócili wybór między dwoma kandydatami, w referendum na temat prezydentury Donalda Trumpa.

Głównymi konkurentami wewnątrzpartyjnymi Joe Bidena byli senator Bernie Sanders oraz senator Elizabeth Warren. Oboje reprezentowali lewą flankę Partii Demokratycznej.

Według BBC Biden nie uległ presji swoich wewnątrzpartyjnych rywali i pozostał w centrum. Nie podpisywał się pod lewicowymi postulatami Sandersa i Warren, którzy na sztandarach nieśli powszechne ubezpieczenia zdrowotne, bezpłatne szkolnictwo wyższe czy opodatkowanie najbogatszych Amerykanów. W konsekwencji pozwoliło mu to na odebranie Trumowi umiarkowanych wyborców republikańskich, którzy nie byli zadowoleni z kontrowersyjnej prezydentury urzędującego prezydenta.

Jednym z niewielu lewicowych postulatów, które podnosił Biden, było zapobieganie zmianom klimatu. Zdaniem BBC mógł być to jednak ukłon w stronę młodego elektoratu, dla którego jest to sprawa priorytetowa.

Fundusze na kampanię w USA pozyskuje się ze źródeł prywatnych. Kandydaci muszą skupić część aktywności na pozyskaniu źródeł dochodu, czy to od indywidualnych zwolenników, czy gigantów gospodarczych. Na początku kampanii dysproporcja między Bidenem i Trumem była wielka. Skarbonka demokraty świeciła pustkami, podczas gdy urzędujący prezydent miał na swoim kampanijnym koncie blisko miliard dolarów.

BBC zwraca uwagę, że tendencja ta zaczęła odwracać się w kwietniu, kiedy to zdecydowanie wzrosły szanse Bidena na uzyskanie nominacji Partii Demokratycznej. Na początku października były wiceprezydent miał już o 144 miliony dolarów więcej niż Donald Trump.

W dobie koronawirusa, gdy ludzie nie gromadzili się tłumnie na wiecach, pieniądze na reklamę telewizyjną i internetową były istotne jak nigdy wcześniej. To właśnie przewaga finansowa pozwoliła demokratom na zalanie stacji telewizyjnych i sieci reklamami swojego kandydata.