Głosowanie poza miejscem zamieszkania. Kiedy i gdzie złożyć wniosek

Wyborcy, którzy planują głosować poza miejscem swojego stałego pobytu czy zameldowania lub też nie wiedzą jeszcze, gdzie oddadzą swój głos, mogą ubiegać się o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania. Pozwala ono na wzięcie udziału w wyborach do Sejmu i Senatu RP w dowolnie wybranym przez siebie miejscu w kraju czy za granicą lub na polskim statku morskim.

Zgodnie z informacjami podanymi na stronie Serwisu Rzeczypospolitej Polskiej o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania może wnioskować każda osoba, która ukończyła 18 lat, ma polskie obywatelstwo i posiada czynne prawa wyborcze, a w dniu wyborów będzie przebywać "poza terenem gminy, w której mieszka, przebywa na stałe lub ma zameldowanie".

Wyborcy, którzy uzyskają zaświadczenie, są automatycznie skreślani z dotychczasowego spisu wyborców. Na listę wpisuje się ich w dniu głosowania, w obwodzie, który sami wybiorą. Co istotne, może to również być obwód, do którego wyborca pierwotnie był już przypisany.

Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania należy złożyć w terminie od 1 września do 12 października w dowolnie wybranym urzędzie gminy. Osoby, które przebywają poza granicami kraju, mogą złożyć go u konsula, a osoby będące na polskich statkach morskich - u ich kapitanów.

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, zaświadczenia wydawane są od ręki w tym samym miejscu, w którym złożony został wniosek o ich wydanie. Cała procedura "trwa maksymalnie dwie minuty" - opisuje pani Anna, rozmówczyni Faktów TVN, która już skorzystała z tej możliwości.

Wniosek o wydanie zaświadczenia można złożyć samodzielnie lub przez upoważnioną do tego na piśmie osobę. Pisemne upoważnienie powinno zawierać imiona, nazwiska oraz numery PESEL wyborcy oraz osoby przez niego upoważnionej. Wydanie zaświadczenie o prawie do głosowania jest bezpłatne.

Ważne jest, by otrzymanego już zaświadczenia nie zgubić. Jego duplikaty czy odpisy nie są wystawiane. Wzięcie udziału w wyborach w obwodzie, do którego wyborca był pierwotnie przypisany, również nie będzie już wówczas możliwe.

ZOBACZ TEŻ: Głosowanie za granicą, sprawa referendum. RPO wylicza listę wątpliwości przed wyborami

Osoby, które w dniu wyborów będą przebywać pod adresem innym niż adres ich stałego zameldowania, mogą też starać się o zmianę miejsca głosowania. Zmiana ta dokonywana jest wyłącznie na czas nadchodzących wyborów. Możliwość ta przysługuje wszystkim polskim obywatelom, którzy ukończyli 18. rok życia i posiadają czynne prawo wyborcze. Mogą więc skorzystać z niej też osoby mieszkające na stałe za granicą, które w dniu wyborów będą przebywać w Polsce, lub Polacy, którzy 15 października będą przebywać za granicą.

Wniosek w tej sprawie należy złożyć w terminie od 1 września do 12 października. Można to zrobić zarówno w urzędzie, jak i przez internet. Jego rozpatrzenie jest zawsze bezpłatne. Jeśli wyborca zdecyduje się na złożenie wniosku o zmianę miejsca głosowania w urzędzie, musi on udać się do urzędu gminy, na terenie której będzie przebywać w dniu wyborów, z dokumentem tożsamości i uzupełnionym wnioskiem.

ZOBACZ TEŻ: "Najsilniejsze" i "najsłabsze" głosy w wyborach. "To wymaga pewnej rewizji, demografia jest płynna"

Z kolei osoby, które chcą ubiegać się o zmianę miejsca głosowania przez internet, powinny wejść na odpowiednią podstronę witryny gov.pl i kliknąć w odnośnik "złóż wniosek". Zostaną one wówczas przekierowane na stronę e-puap, gdzie będą musiały zalogować się do swojego konta. Można to zrobić za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu, bankowości elektronicznej lub aplikacji mObywatel. Po zalogowaniu się na konto e-puap, użytkownicy zostaną automatycznie przekierowani do podstrony z wnioskiem o zmianę miejsca głosowania. Tam należy uzupełnić informacje na temat adresu, pod którym będzie się przebywać w dniu wyborów, oraz wypełnić pozostałe pola wniosku. Następnie konieczne jest elektroniczne podpisanie wniosku.

Osoby, które na mieszkają w innej gminie niż ta, w której są zameldowane, mogą również zmienić swój obwód głosowania na stałe. W tym celu należy ubiegać się o zmianę stałego obwodu głosowania. Z możliwości tej mogą skorzystać wszystkie osoby, które ukończyły 18. rok życia, mają czynne prawo wyborcze i mieszkają na stałe poza miejscem zameldowania. Wniosek w tej sprawie można złożyć w urzędzie lub online.

ZOBACZ TEŻ: Raport: niezdecydowani rozstrzygną wynik wyborów. To co najmniej 20 procent wyborców

W przypadku ubiegania się o zmianę stałego obwodu głosowania w urzędzie należy udać się do urzędu gminy, na terenie której mieszka się na stałe, z dowodem tożsamości oraz uzupełnionym wnioskiem. Z kolei osoby, które chcą skorzystać z możliwości złożenia wniosku online, muszą odwiedzić odpowiednią podstronę gov.pl i kliknąć w odnośnik "złóż wniosek". Zostaną wówczas przekierowane do serwisu e-puap, do którego będą musiały się zalogować za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu, bankowości elektronicznej lub aplikacji mObywatel. Po zalogowaniu do e-puap, nastąpi automatycznie przekierowanie do podstrony z wnioskiem o zmianę stałego obwodu głosowania. Po wypełnieniu wszystkich wymaganych pól wniosku, konieczne jest podpisanie go podpisem elektronicznym.

Wniosek należy złożyć z odpowiednim wyprzedzeniem. Jego rozpatrzenie może bowiem zająć do pięciu dni. W przypadku jego negatywnego rozpatrzenia i uruchomienia przez wyborcę procedury odwoławczej termin rozpatrywania wniosku dodatkowo się wydłuży. Zmiana stałego obwodu głosowania jest bezpłatna.

ZOBACZ TEŻ: OBWE przygląda się polskim wyborom. "Część ze sformułowanych zaleceń zostało wdrożonych, a część nie"