W Muzeum Villi la Fleur w Konstancinie-Jeziornej odbędzie się wystawa "Biegas. Światy nierównoległe". Można ją zwiedzać od 20 września do 31 stycznia 2026 roku.

Bolesław Biegas to polski malarz, rzeźbiarz i dramaturg. Jak podkreśla Muzeum Villa la Fleur, jego życiorys mógłby stać się kanwą scenariusza filmowego. "Trajektorię losów Biegasa wyznaczają skromne pochodzenie, dzieciństwo na mazowieckiej wsi, utrata rodziców, dostrzeżenie talentu przez mecenasów, paryskie sukcesy, po których twórca usuwa się w cień, by wytrwale rozwijać swoją osobną artystyczną wizję" - pisze Muzeum.

"Wystawą 'Biegas. Światy nierównoległe' pragniemy przyczynić się do uwolnienia opowieści o tym artyście. Wprawić jego historię raz jeszcze w ruch. Dać sposobność do spojrzenia na jego biografię i twórczość z różnych perspektyw" - czytamy w tekście kuratorskim.

Wystawa pozwoli na przyjrzenie się legendzie o cudownym dziecku "z ludu" i jej oddziaływaniu na dorosłego już twórcę. Nawiąże także do swoistej religii sztuki wypracowanej przez artystę. "Ekspozycja ukaże twórcę jako nonkoformistę i buntownika, który nie potrafił - i nie chciał - dostosować się do oczekiwań akademickiego, rynkowego czy instytucjonalnego otoczenia. Artystę pielęgnującego i zamieszkującego swój własny świat wyobrażeń, a zarazem potrafiącego wypowiadać się poprzez sztukę na aktualne polityczne i społeczne tematy. Postać przywdziewającą szaty proroka, twórcę oryginalnej mitologii, pełnej fantastycznych istot - sfinksów, wampirów, hybryd i chimer, bytów anielskich i demonicznych - w której centralne miejsce zajmowały sztuka i idea geniusza" - przytacza Muzeum Villa la Fleur.

Pytanie o aktualność estetyki Biegasa

Przygotowana ekspozycja - jak zapowiada muzeum - opowie o konsekwentnym podążaniu własną drogą wbrew zmieniającemu się kontekstowi, o próbie uchwycenia poprzez sztukę tego, co niewypowiadalne, a także o triumfie i osamotnieniu. Podejmie próbę ukazania Biegasa i jego sztuki na tle epoki: w powiązaniu z lękami i fantazjami tych czasów, tendencjami i postawami twórczymi, a także znaczącymi postaciami życia intelektualnego i artystycznego, takimi jak Sonia Delanunay, Edvard Munch, Wojciech Weiss, Olga Boznańska, Stanisław Szukalski.

"Biegas był oryginalnym artystą, a jego twórczość była wypadkową osobistej wrażliwości i klimatu czasów, w których działał. Na tej wystawie dążymy do tego, by dać Biegasowi szansę, by wybrzmiał jako Biegas. Był sobą − czasem zachwycającym, czasem przerażającym, niekiedy w swojej straszności przegiętym i nawet nieco komicznym (czy może raczej tragikomicznym). Interesuje nas Biegas wyślizgujący się klasyfikacjom. Biegas – dziecko swojej epoki, ale zarazem artysta hybrydyczny, tak jak istoty, które lubił wyobrażać" - napisano w tekście kuratorskim.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:

Obrazy bez maniery i blagi. Wystawa wybitnej malarki

Śródmieście

Monumentalna rzeźba na placu Trzech Krzyży

Śródmieście

Ekspozycja pod patronatem Ambasady Francji w Polsce skomponowana została z dzieł należących do kolekcji Muzeum Villa La Fleur, a także obiektów wypożyczonych z instytucji publicznych (w tym muzeów narodowych) oraz od prywatnych kolekcjonerów.

Został wydalony z uczelni, jego ekspozycje były szeroko komentowane

Bolesław Biegas żył w latach 1877-1954. Został przedwcześnie osierocony przez oboje rodziców, dzięki pomocy księdza Aleksandra Rzewnickiego, hrabiego Adama Krasińskiego, lekarza Franciszka Rajkowskiego oraz krytyka literackiego i filozofa Aleksandra Świętochowskiego zdołał rozwinąć swój talent artystyczny. W 1897 roku rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. "Twórczość rzeźbiarska artysty, dążąca do uproszczenia i zgeometryzowania form, daleka była jednak od zasad przekazywanych mu w szkole. W 1901 roku wydalono go z uczelni w związku ze skandalem wokół rzeźby Księga życia" - opisuje w notce o autorze Muzeum Villa La Fleur.

Następnie Biegas wyjechał do Paryża. W stolicy Francji artysta zacieśnił relacje ze środowiskiem polskich artystów, był także aktywnym członkiem Towarzystwa Historyczno-Literackiego. Swoje prace prezentował głównie na salonach artystycznych. "Ekspozycje te były szeroko komentowane na tamach prasy przez najwybitniejszych krytyków artystycznych epoki. Pokazy symbolicznych obrazów o zabarwieniu politycznym (w tym Wojny rosyjsko-japońskiej) na Salonach Niezależnych w 1907 i 1908 roku wywołały szeroką debatę na łamach prasy na temat cenzury artystycznej, ugruntowując pozycję Biegasa jako artysty niepokornego" - informuje muzeum.

W 1909 roku Biegas związał się z hinduską księżniczką Perinette Khurshedbanoo, którą uwiecznił na wielu obrazach. Jak pisze muzeum w biografii artysty, do jego najbardziej znanych realizacji malarskich należały tak zwane "portrety sferyczne", czyli postacie ujęte za pomocą abstrakcyjnej ornamentyki. Podczas I wojny światowej stworzył serię obrazów "Wampiry wojny", ilustrującą okrucieństwo i bezzasadność działań wojennych. "Kolejną serią płócien była Mistyka Nieskończoności oraz cykl przedstawiający ważne osobistości ze świata kultury, utrzymane w onirycznej i symbolistycznej konwencji. Po II wojnie światowej powstały serie o politycznym wydźwięku - Narody i Politycy" - zaznacza muzeum. Twórczość Bolesława Biegasa rzeźbiarska zaliczana jest do nurtu symboliczno-secesyjnego.

Przeczytaj także: Jedyna taka biblioteka w Polsce

OGLĄDAJ: TVN24 HD

TVN24 HD

NA ŻYWO

Posłuchaj

Dowiedz się więcej

Wstrzymaj

Ten i inne materiały obejrzysz w subskrypcji