Warszawa inwestuje w... szuwary

Miasta nie oferują łatwych warunków dla życia zwierząt - zauważa stołeczny Zarząd Zieleni. I dodaje: "Nowa zabudowa i infrastruktura zmniejszające obszary życia, presja mieszkańców, zanieczyszczenie środowiska i coraz częstsze susze. Ekosystemy wodne są wrażliwe na takie zmiany, a wiele gatunków z nimi związanych wycofuje się z miast".

Warszawa podjęła się więc przywrócenia odpowiednich warunków życia dla chronionych ptaków wodnych i płazów. - "Szuwar Warszawski" to robocza nazwa projektu dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej pn. "Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy", którego realizację Zarząd Zieleni rozpoczął w 2020 roku. Obejmuje wiele proekologicznych działań, takich jak tworzenie stref szuwarowych na stawach, budowę zastawek zatrzymujących wodę, usuwanie gatunków inwazyjnych czy tworzenie dodatkowych miejsc lęgowych. Wszystko to ma na celu stworzenie przyjaznego środowiska życia dla coraz rzadziej występujących w mieście zwierząt – wyjaśnia cytowana w komunikacie Kamila Nowocin, zastępca dyrektora Zarządu Zieleni.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Jak informują urzędnicy, pierwszym działaniem w ramach projektu było umieszczenie 20 platform lęgowych na Jeziorze Powsinkowskim w Wilanowie. Wyjaśniają też, że służą one przede wszystkim rybitwie czarnej – rzadkiemu i chronionemu w Unii Europejskiej gatunkowi ptaka wodnego, dla którego Jezioro Powsinkowskie stanowi jedyne miejsce gniazdowania w Warszawie i okolicy: "Tym sposobem udało się utrzymać populację lęgową tego ptaka w stolicy. Gniazda na tratwach założyły też m.in. mewy śmieszki i perkozy dwuczube".

W ubiegłym roku na Kanale Piaseczyńskim w Parku Agrykola założono także specjalną platformę porośniętą roślinnością, która stanowi dodatkowe, całoroczne miejsce służące do spoczynku, żerowania i rozrodu dla zamieszkujących okolice chronionych gatunków ptaków i płazów. Mogą z niej korzystać wędrujące w stronę Wisły nurogęsi, a także łyski, krzyżówki, mewy, rybitwy, brodźce piskliwe, łabędzie, a z płazów - żaby zielone.

"Projekt zakładał także selektywne usuwanie podrostu inwazyjnych gatunków roślin w Warszawie, takich jak rdestowce, klony jesionolistne, orzechy włoskie czy robinie akacjowe. Wypierają one rodzime rośliny typowe dla lasów łęgowych i tym samym degradują stanowiska występowania chronionych gatunków ptaków i innych zwierząt. Działanie to objęło obszar Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły na Pradze-Północ i Pradze-Południe, Mokotowie i w Śródmieściu. Dodatkowo zadbano o ochronę miejsc gniazdowania sieweczki rzecznej na wilanowskim brzegu" - podaje Zarząd Zieleni.

Zaznacza jednak, że najważniejszym elementem projektu "Szuwar Warszawski", którego realizacja planowana jest na przyszły, ostatni rok trwania projektu, jest przywrócenie naturalnego stanu wybranych zbiorników i cieków w Warszawie.

- Obecnie wchodzimy w najważniejszy etap projektu, czyli odtworzenie stref naturalnej roślinności i szuwarów w wybranych zbiornikach wodnych na terenie Warszawy, w których obserwujemy zanikanie chronionych gatunków zwierząt. Chcemy poprawić jakość tych siedlisk i chronić różnorodność biologiczną. Chodzi szczególnie o płazy, których brak wskazuje na degradację ekologiczną danego terenu. Ich wymieranie obserwowane jest niestety w miastach na całym świecie. W Warszawie mamy jeszcze miejsca, gdzie możemy usłyszeć rechot żab i mamy nadzieję, że dzięki temu projektowi będzie ich coraz więcej – przekonuje również cytowany w komunikacie Łukasz Poławski, koordynator projektu, ekolog Zarządu Zieleni Warszawy.

Urząd informuje też, że w tym roku powstały "koncepcje techniczne renaturyzacji", które poprzedzono licznymi badaniami i ekspertyzami przyrodniczymi, a w przyszłym planowane jest odtworzenie naturalnej roślinności, tworzenie wypłyceń, miejscowe rozbetonowanie i łagodzenie skarp zbiorników. "Działania obejmą Stawy Brustmana (Bielany), zbiorniki wodne przy Tołwińskiego (Żoliborz), Kanał Piaseczyński w Parku Agrykola (Śródmieście), zbiorniki przy Trasie Siekierkowskiej (Mokotów) oraz stawy w otulinie rezerwatu przyrody Las Kabacki (Ursynów)" - wylicza ZZ.

Precyzuje, że w tej ostatniej lokalizacji prowadzonych będzie kilka działań: "Oczka wodne w otulinie rezerwatu to prawdopodobnie najbogatsza ostoja płazów w Warszawie, gdzie spotkać można m.in. traszkę grzebieniastą czy kumaka nizinnego. Dlatego w celu jej ochrony planowany jest wykup prywatnych gruntów otaczających zbiorniki. W samym Lesie Kabackim na rowach odwadniających w ramach projektu pojawią się zastawki mające zatrzymywać wodę, której odpływ jest szczególnie dotkliwy w okresie suszy. Utrzymanie terenów zabagnionych to również działanie ochronne występujących tam roślin i zwierząt wodnych".

Realizacja projektu "Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy" jest możliwa dzięki dofinansowaniu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.