W warsztatach architektonicznych, które były wspólną inicjatywą Ambasady Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz spółki Centralny Port Komunikacyjny, wzięło udział sześć firm. Jak wskazano w komunikacie, celem eksperymentu było zapoznanie się z pomysłami projektantów z zawodowej pierwszej ligi na wstępną koncepcję lotniska.
"Do warsztatów CPK przystąpili najlepsi z najlepszych. Mam głęboka nadzieję, że efekty ich pracy będą przydatne i inspirujące dla spółki budującej nowe lotnisko w centralnej Polsce. Z drugiej strony architekci mogli poznać założenie i oczekiwania inwestora. Cieszę się, że mogliśmy ułatwić wzajemne kontakty między CPK a branżą projektową" - powiedział, cytowany w komunikacie, Jonathan Knott, ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce.
Poniżej prezentujemy sześć koncepcji, które zaproponowali architekci.
Chapman Taylor
Koncepcja tego biura projektowego zakłada schowanie bazowej części terminala pod potężną, przezroczystą kopułą, która zostanie ulokowana między dwoma pasami startowymi. Jak tłumaczą jej twórcy, okrągła kopuła to symbol nieskończonej jedności, a przez to nawiązanie do historii Polski.
"Zasady projektowe leżące u podstaw Portu Lotniczego Solidarność są odzwierciedleniem kluczowych aspiracji Polski jako kraju: jedności, zrównoważonego rozwoju i poczucia miejsca. Zdecydowaliśmy się na odwzorowanie tożsamości narodowej w połączeniu z unikalnym efektem »wow«, który pozostawi trwałe, pozytywne wrażenie na pasażerach" - powiedział Peter Farmer, dyrektor części transportowej Chapman Taylor.
W zaproponowanej koncepcji budowla będzie składała się z sześciu poziomów. Najniżej znajdą się perony kolejowe, przy czym funkcje kolejowe i lotnicze zostaną ściśle zintegrowane. Na kolejnych "piętrach" znajdą się między innymi poziom przesiadkowy dla pasażerów kolei, przyloty i odloty, saloniki biznesowe i część komercyjna ze sklepami i restauracjami.
Wygląd poziomów ma być inspirowany sześcioma krajobrazami Polski: wybrzeżem, jeziorami, nizinami, wyżynami, kotlinami i górami. Jedną z inspiracji było lotnisko Changi w Singapurze. "To dlatego pośrodku budowli zaplanowano dużo zieleni utrzymywanej przez cały rok, a nawet zbiornik wodny, dostępny z drewnianego pomostu, na który da się wejść z różnych części terminalu. Wszystko po to, żeby zrelaksować się przed podróżą" - czytamy.
Foster+Partners
Ta brytyjska pracownia zaproponowała budowę dwóch terminali: głównego podobnego do "klucza" i uzupełniającego w kształcie litery "X", który miałby powstać w drugim etapie. Tym samym firma zaproponowała modułową budowę lotniska, które będzie można rozbudowywać w czasie i dostosowywać do potrzeb rosnącego ruchu lotniczego.
Obie części mają być ze sobą zintegrowane (na przykład poprzez wahadłową kolejkę kursująca między terminalami), przy czym druga z nich powstanie, kiedy pojawi się zapotrzebowanie rynkowe na rozbudowę lotniska.
Znakiem rozpoznawczym terminalu w tej koncepcji miałaby być półprzezroczysta konstrukcja terminalu, która zapewni dostęp światła słonecznego do całego budynku. Ponadto jego wnętrze wypełnią naturalne drzewa, przywołujące na myśl polski las (projektanci mieli inspirować się Puszczą Kampinoską), które umilą podróżnym czas spędzony na lotnisku. Wnętrze Portu Lotniczego Solidarność ma być podzielone na strefy: do odpoczynku, do pracy, dla rodzin z dziećmi.
Grimshaw
Jak czytamy w komunikacie, z myślą o CPK architekci z tego biura wymyślili koncepcję "demokratycznego hubu", próbując tym samym nawiązać do polskiej tradycji, a w szczególności do zmian ustrojowych po 1989 roku i do historii Solidarności.
W ich zamierzeniu terminal ma być racjonalny pod względem wielkości i pozbawiony gigantomanii, jaka charakteryzuje niektóre budowane ostatnio porty przesiadkowe. Chodzi o to, żeby skrócić czas przesiadek i zmniejszyć dystans do przejścia dla pasażera.
Dla terminalu CPK zaplanowano przejrzystą konstrukcję, nawiązującą do typowego polskiego rynku miejskiego. Lotnisko oferuje liczne miejsca do odpoczynku, co ma ograniczyć stres towarzyszący podróżom. Przemierzając terminal, pasażerowie będą mogli zjeść smaczny posiłek, zrobić zakupy w sklepach, zrelaksować się lub pracować, korzystając z tzw. miejsc ciszy. Znalazła się też przestrzeń dla publicznych eventów, występów. "Postanowiliśmy nawiązać do pięknej polskiej tradycji, ale unikając przy tym pastiszu" - stwierdził Mark Middleton, partner w Grimshaw.
Zaha Hadid Architects
Firma wywodząca się z Wielkiej Brytanii przygotowała trzy równorzędne wizje CPK, które opierają się na odmiennym podejściu do połączenia lotniska z koleją.
Wszystkie trzy projekty łączy dobre doświetlenie przestrzeni lotniska, które jest możliwe dzięki użyciu wielkopowierzchniowych przezroczystych elementów, a także wkomponowanie we wnętrze terminalu bujnej roślinności w połączeniu z przemyślanym systemem służącym do jej utrzymywania w polskich warunkach klimatycznych.
Pierwsze z rozwiązań to umiejscowienie węzła kolejowego bezpośrednio pod lotniskiem, które umożliwiłoby podróżnym na przykład obserwowanie nadjeżdżających pociągów z wyższych poziomów. Druga wizja zakłada, że tuż nad peronami ulokowana jest część pasażerska stacji, łącząc inne elementy lotniska uwzględnione w master planie. Projektanci zaproponowali także trzecie, bardziej futurystyczne rozwiązanie, w którym pociągi podjeżdżają bezpośrednio do wydzielonych części terminali, umieszczonych na platformach na różnej wysokości.
Benoy
Projektant kładzie nacisk na ekologię i zrównoważony rozwój. Proponuje zbudowanie wokół Portu Solidarność przyjaznego mieszkańcom, "zielonego" Airport City. W sercu układu znajdzie się przykryty przeszklonym dachem węzeł przesiadkowy, który będzie integrował różne środki transportu i w kierunku którego będzie prowadziły szlaki komunikacyjne.
Wewnątrz terminala projektant proponuje jak najdalej to możliwe zatarcie granic między strefami budynku (np. płynne i niezauważalne przejście między częścią gastronomiczną i dla oczekujących). Architekci położyli nacisk na maksymalne doświetlenie powierzchni i dużą ilość zieleni, żeby pasażer mógł się zrelaksować i zapomnieć o stresie.
Ten projektant jako jedyny zaproponował budowę dróg startowych w układzie północ-południe, a nie wschód-zachód.
Pascall+Watson
Jak zaznaczono w komunikacie spółki CPK, to najbardziej ogólna z zaprezentowanych koncepcji.
Dyrektor projektu Nitesh Naidoo z Pascall+Watson zaprezentował rozwiązania stosowane w portach lotniczych w Europie i Azji (na przykład w Londynie, Monachium, Hongkongu i Abu Dhabi), sugerując, które z nich warto zaadaptować na potrzeby CPK. "Na potrzeby prezentacji zestawił ze sobą ideę »megahubu« (nawiązując do nowego lotniska w Stambule) i »multi-hubu«, wskazując Changi w Singapurze" - dodano.
Założenie jest takie, że CPK ma być hubem, który dzięki wygodnym przesiadkom lotniczym, rozwiniętej sieci kolejowej i drogom szybkiego ruchu przebiegającym w sąsiedztwie lotniska stanowi integralną część europejskiego transportu.
Projektanci z Pascall+Watson podkreślali, że aby się udało, należy zapewnić pasażerom bezstresowe podróże i wygodne przesiadki.
Centralny Port Komunikacyjny
Centralny Port Komunikacyjny to planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. W ramach tego projektu w odległości 37 kilometrów na zachód od Warszawy, na obszarze około 3 tysięcy hektarów zostanie wybudowany Port Lotniczy Solidarność, który w pierwszym etapie będzie w stanie obsługiwać 45 milionów pasażerów rocznie.
W skład CPK wejdą też inwestycje kolejowe: węzeł w bezpośredniej bliskości portu lotniczego i połączenia na terenie kraju, które umożliwią przejazd między Warszawą a największymi polskimi miastami w czasie nie dłuższym niż 2,5 godziny.
Docelowo lotnisko będzie mogło być rozbudowane do przepustowości około 100 milionów pasażerów. Do końca 2019 roku mają zakończyć się prace przygotowawcze, a sam port powinien powstać do końca 2027 roku.
CPK specustawa
CPK specustawa
mb
Źródło zdjęcia głównego: Centralny Port Lotniczny