Wybory 2023. Pierwsze sondażowe wyniki, przemówienia liderów, chwile radości i rozczarowania

Dziękujemy za to, że byli państwo z nami. Kończymy naszą wyborczą relację.

Głosowanie w Obwodowej Komisji Wyborczej numer 280 na warszawskiej Woli zakończyło się po północy. Z szefową komisji rozmawiała reporterka TVN24. - Bardzo Wam dziękuję, rodacy. Tego się nie da opisać. Dziękuje, że czekaliście - przyznała wzruszona Jolanta Ławrynowicz-Filipiak.

O godz. 23.20 z lokalu wyborczego w VII LO przy ul. Skarbińskiego w Krakowie wyszli ostatni głosujący, a w pokoju obwodowej komisji wyborczej nr 124 rozległy się brawa. To właśnie do tego punktu od popołudnia ustawiały się długie kolejki chętnych do głosowania.

Przed jedną z wrocławskich komisji na Jagodnie nadal stoi kolejka chętnych, by zagłosować.

Tomasz Terlikowski: Najbardziej symboliczna jest porażka referendum. Gra wymyślona przez PiS. Jeżeli ktoś wymyśla grę, gra w niej znaczonymi kartami i przegrywa, to to jest największa klęska.

Renata Grochal: Referendum będzie niewiążace, co też pokazuje sposób prowadzenia kampanii przez PiS. Do ludzi dotarło pomimo ogromnej propagandy telewizji rządowej, że PiS buduje swoją kampanię tylko na lęku, straszeniu rzeczami, które się nie wydarzą.

Andrzej Stankiewicz: Te wybory pokazały, że nie ma zgody na taki sposób uprawiania polityki. PiS po cichu liczy, że badania exit poll się zmienią i PiS zyska w oficjalnych wynikach. Generalnie bez względu na to, kto utworzy rządy, to jest dowód, że Polacy nie chcą takiego stylu polityki. Jarosław Kaczyński powinien to zrozumieć.

Bianka Mikołajewska: Wielkie zadowolenie, że obywatele tak gremialnie ruszyli do urn. To sukces społeczeństwa obywatelskiego.

W specjalnym wydaniu "Loży prasowej" sondażowe wyniki exit poll komentują dziennikarze.

Ewa Zajączkowska-Hernik (Konfederacja): Konfederacja to długoterminowy projekt. Ten wynik nie jest satysfakcjonujący, liczyliśmy na przynajmniej 10 procent. Ale przy takiej frekwencji w liczbach bezwzględnych to wynik dużo wyższy niż w 2019 roku.

Joanna Scheuring-Wielgus (Lewica): Bardziej obawiam się tego, co Jarosław Kaczyński ma w głowie. On jest zdeterminowany, by utrzymać władzę. Nie będzie chciał jej oddać w pokojowy sposób i tego się obawiam.

Joanna Mucha (Trzecia Droga): Wyniki mogą być jeszcze lepsze dla opozycji. Młodzi ludzie, którzy nadal stoją w kolejce, mogą nie być wyborcami PiS. Nie widzę innych konfiguracji niż rząd trzech opozycyjnych komitetów.

Budka: O tym, kto będzie kandydatem na premiera, zdecydują wspólne rozmowy Trzeciej Drogi, Lewicy i Koalicji Obywatelskiej.

Borys Budka (KO): Przedstawimy prezydentowi kandydata. Wtedy prezydent szanując werdykt wyborców powinien tego kandydata wskazać. Poczekajmy na oficjalne wyniki. Wierzę, że prezydent uszanuje werdykt i powierzy misję stworzenia rządu temu, kto przedstawi możliwość zdobycia 231 głosów.

Andrzej Dera (prezydencki minister): O tym mówi konstytucja i zwyczaj parlamentarny. Prawo do tworzenia rządu ma ten, kto zwyciężył w wyborach. Nie ma powodu do zmiany tego zwyczaju.

Sellin: Bez wątpienia podejmiemy próbę stworzenia rządu.

Jarosław Sellin (PiS): Wedle sondażu PiS wygrało wybory. Wygraliśmy ósme wybory z rzędu. Oczywiście exit poll pokazuje, że nasza pozycja nie daje samodzielnych rządów. Ale wszystko może się jeszcze zweryfikować.

W TVN24 rozpoczyna się specjalne wydanie "Kawy na ławę".

Niektórzy wyborcy wciąż czekają na oddanie głosu. W jednej z warszawskich komisji jest reporterka TVN24.

​

Władysław Kosiniak-Kamysz w TVN24: Te osiem lat nauczyło nas, że współpraca przynosi efekty. Pomiędzy formacjami opozycyjnymi nie było kuksańców, podkładania nogi.

Biedroń: Dzisiaj najważniejsze jest, żebyśmy odebrali władzę nieudacznemu PiS-owi. Dzisiaj Polska wraca do Europy.

Robert Biedroń w TVN24: Ponad 11 milionów osób zagłosowało na opozycję. To jest bardzo mocny mandat.

Sondażowe wyniki w programie "Czas decyzji" w TVN24 komentował były prezydent Aleksander Kwaśniewski.

- Na razie zwycięstwo wyraźne. Myślę, że to zwycięstwo skonsumujemy stworzeniem rządu - powiedział Ryszard Terlecki, wicemarszałek Sejmu, jeden z czołowych polityków PiS.

Z kim rząd? - To się okaże, spokojnie, nie denerwujcie się. Wszystko w swoim czasie - odpowiedział dziennikarzom.

- Z natury jestem optymistą i myślę, że sobie poradzimy. Na razie trzymamy się tego, że mamy dobre wyniki, a mogą być jeszcze lepsze - dodał Terlecki.

W Sulejówku, gdzie nadal stoi długa kolejka do głosowania, jest reporter TVN24 Jan Piotrowski. - Najwytrwalsi wyborcy i wyborczynie są tutaj od kilku godzin. Średni czas oczekiwania to mniej więcej 1,5 godzin do 2,5 godzin - opisał.

- Czuję się bardzo dobrze. Wyniki w żaden sposób nie wpływają na mój wybór - powiedział reporterowi mężczyzna zamykający kolejkę. - Liczy się każdy pojedynczy głos i dlatego tutaj jestem - zaznaczył.

W niektórych miejsach wciąż są chętni do głosowania. W jednym z lokali na warszawskiej Woli jest reporterka TVN24 Maja Wójcikowska.

- Skalę frekwencji, zainteresowania, może oddawać to, ile dodatkowych urn tu dojechało. Właśnie dotarła tu trzecia urna - powiadomiła. - To największa komisja w Warszawie. Ci, którzy opuszczali lokal po godzinie 20, mówili mi, że czekali na głosowanie nawet 5,5 godziny - dodała.

Posłuchajmy komentarzy polityków PiS po ogłoszeniu wstępnych wyników wyborów. Komentowali je Dominik Tarczyński i Ryszard Czarnecki.

​

​

Marciniak: Najwyższa frekwencja w wyborach do Sejmu była w 1989 roku, wynosiła 62,7 procent. Blisko tej rekordowej frekwencji był rok 2019, wybory do Sejmu, frekwencja wyniosła wtedy 61,7 procent. Najwyższa w dziejach frekwencja to była druga tura wyborów prezydenckich w 1995 roku, wynosiła 68,23 procent i druga tura wyborów prezydenckich w roku 2020 - 68,18 procent.

Szef PKW podkreślił jednak, że Komisja nie może podać dokładnych danych dotyczących wysokości frekwencji. - Nie chcemy wprowadzać w błąd, bo dotychczas mamy zatwierdzonych dopiero 60 protokołów obwodowych komisji wyborczych. One nie są reprezentatywne w stosunku do 30 tys. komisji obwodowych. W tym zakresie musimy czekać - powiedział Marciniak.

Trwa konferencja Państwowej Komisji Wyborczej. - Chciałbym podziękować wyborcom. Frekwencja, wielce prawdopodobnie, jest największa w dziejach III RP - powiedział przewodniczący PKW Sylwester Marciniak.

Ze studiem TVN24 łączył się prezydent Warszawy, wiceprzewodniczący PO Rafał Trzaskowski.

- Jaki mógłby być poziom entuzjazmu, jaki największy, jaki można sobie wyobrazić?Wygraliśmy jako demokratyczna opozycja te wybory. Wreszcie Polska znowu ruszy z miejsca, wróci na tę ścieżkę europejską. Będzie państwem uśmiechniętym, tolerancyjnym. W związku z tym wszyscy oczywiście jesteśmy w tej chwili niesłychanie rozemocjonowani - przyznał.

Trzaskowski zaznaczył, że "w takim momencie też nachodzą człowieka myśli, ile pracy przed nami do wykonania, ile odpowiedzialności".

- Polki i Polacy wybrali zmianę i wybrali przyszłość. Chciałbym serdecznie podziękować wszystkim, którzy oddali głos na Koalicję Obywatelską i na wszystkie partie opozycyjne. To jest naprawdę niesamowity moment, w którym wygrała nadzieja. I oczywiście, że te wyniki jasno pokazują, że PiS nie ma żadnej zdolności koalicyjnej i że to demokratyczna opozycja będzie tworzyła ten przyszły rząd - przypomniał.

Przed niektórymi lokalami wyborczymi w Krakowie wciąż są kolejki, ale – jak poinformował Piotr Bukowski z urzędu miasta – członkowie wszystkich OKW dostają SMS-y z informacją, że mają po godzinie 21 wpuścić do lokalu wyborczego każdego, kto chce oddać głos.

Reporterka "Faktów" TVN po ogłoszeniu pierwszych wstępnych wyników rozmawiała z Donaldem Tuskiem:

Prognozowana frekwencja w niedzielnym referendum wyniosła wśród mężczyzn 42 proc., a wśród kobiet – 38,1 proc. – wynika z badania exit poll, przeprowadzonego przez Ipsos.

Podczas wieczoru wyborczego jeden z liderów Bezpartyjnych Samorządowców, marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski, przewidywał, że "do wtorku, do ogłoszenia wyników wyborów, różne rzeczy mogą się wydarzyć".

- Głęboko wierzę w to, że ten próg 3 procent przekroczymy, to dla nas niezwykle ważne. Po to, abyśmy widzieli, że ta ciężka praca będzie procentować. Ten dodatkowym bodziec w postaci 3 procent, to nam się należy - uznał Przybylski.

Gorycz porażki czuć w sztabie Konfederacji. - Ostateczne wyniki wyborów mogą się jeszcze trochę zmienić. Nie ma co ukrywać, że wiele się nie zmienią i że ponieśliśmy porażkę. Mieliśmy wywrócić ten stolik, a wszystko wskazuje na to, że się nie udało - przyznał Sławomir Mentzen.

'WYGRALIŚMY! Prawo i Sprawiedliwość zwycięzcą wyborów parlamentarnych 2023! Dziękujemy. Niech żyje Polska! - pisze premier Mateusz Morawiecki na Facebooku.

W sztabie Lewicy radość. Jeden z liderów tego ugrupowania, Włodzimierz Czarzasty, ogłosił: Po 18 latach Lewica wraca do współrządzenia. Wiecie, co to znaczy? Chcę wam powiedzieć, że nikt nam tego nie zabierze. Nie ma takiej możliwości. Nasze postulaty, które żeśmy zgłaszali, będą wprowadzane w życie. Bo po to jest partia, po to jest formacja, żeby zdobywać władzę. Żeby w ramach tej władzy wprowadzać swoje marzenia w życie. Po to jesteśmy. Wszyscy wiedzą, że bez nas się nie da stworzyć rządu.

Hołownia: Trzecia Droga chciała i wiele na to wskazuje, że będzie kotwicą demokracji przez następne lata w Polsce. Udało się nam zrobić coś, co do tej pory wydało się być w Polskiej polityce: współpracę, duet, koalicję, w której ludzie szanują się nawzajem.

Kosiniak-Kamysz: Na początku nie wszyscy wierzyli. Te słowa, które wypowiedział Mahatma Gandhi, że najpierw Cię pomijają, później się z Ciebie śmieją, następnie z Tobą walczą. Na finał wygrywasz.. one się sprawdziły dla Trzeciej Drogi.

Kosiniak-Kamysz: Nasze hasło, z którym szliśmy do wyborów, "dość kłótni", wreszcie zostało zrealizowane. To jest nasze zobowiązanie, to jest nasze przyrzeczenie. Dziękujemy Wam, że tak wiele osób zaufało dzisiaj nowemu pomysłowi, inicjatywie, bez której demokracja by nie zwyciężyła. Bez Trzeciej Drogi by nie było tego zwycięstwa.

Słuchamy sztabu Trzeciej Drogi. - 15 października skończyły się kłótnie i rozdawnictwo, rozpoczęła się współpraca i inwestycje - mówi Szymon Hołownia.

CZYTAJ WIĘCEJ O WYNIKACH EXIT POLL:

Frekwencja w referendum wyniosła 40 procent, co powoduje, że wynik referendum nie jest wiążący - wynika z sondażu Ipsos.

W sztabie Lewicy przemawia europoseł Robert Biedroń. - Mam dla Polski dobrą wiadomość: 15 października skończył się PiS - ogłosił.

Kaczyński: Nie pozwolimy, by Polska utraciła to, co jest najcenniejsze w dziejach naszego narodu, ze względu na jego doświadczenia.

- Czekajmy teraz na dalszy rozwój wydarzeń. Mogą być ciekawe wydarzenia - dodał prezes PiS.

Przenosimy się do sztabu PiS. - Wyniki badań dają nam czwarte zwycięstwo w dziejach partii, trzecie z kolei. To wielki sukces naszej formacji - ocenił Jarosław Kaczyński.

- Jeszcze w tej chwili nie wiemy, ale musimy mieć nadzieję i musimy także wiedzieć, że niezależnie od tego, czy będziemy przy władzy, czy będziemy w opozycji, to ten projekt będziemy na różne sposoby realizować i nie pozwolimy na to, by Polskę zdradzono - dodał.

Tusk: Jestem dzisiaj najszczęśliwszym człowiekiem na ziemi. Będziemy pilnować tych wyborów przez całą noc. Nikt nam tych wyborów już nie ukradnie.

Tusk: Jeszcze rok temu nikt to nie wierzył. Jeszcze trzy miesiące temu nie byliśmy tego pewni. Jeszcze wczoraj ludzie do mnie podchodzili i pytali, czy na pewno dacie radę. Bo przecież nie udawało się przez tyle lat. Pozdrawiam stąd tych wszystkich tysiące ludzi, którzy jeszcze stoją w kolejkach do lokali wyborczych. Ten wynik może być jeszcze lepszy, ale dzisiaj już możemy powiedzieć, to jest koniec tego złego czasu, to jest koniec rządów PiSu! To jednej z najpiękniejszych dni polskiej demokracji. Ten dzień otwiera nową epokę.

Pierwsze sondażowe wyniki wyborów exit poll:

Prawo i Sprawiedliwość – 36,8 procent

Koalicja Obywatelska – 31,6 procent

Trzecia Droga – 13 procent

Lewica – 8,6 procent

Konfederacja – 6,2 procent

Bezpartyjni Samorządowcy – 2,4 procent

Polska Jest Jedna – 1,2 procent

Inne – 0,2 procent

Donald Tusk: Zrobiliśmy to! Naprawdę! Ja wiem, że nasze marzenia może były jeszcze ambitniejsze, ale powiem wam, jestem od wielu lat politykiem, jestem sportowcem. Nigdy w życiu nie byłem tak szczęśliwy z tego niby drugiego miejsca. Wygrała Polska, wygrała demokracja. Odsunęliśmy ich od władzy!

Rozpoczynamy relacje ze sztabów, słuchamy głosów ze sztabu Koalicji Obywatelskiej.

Koniec ciszy wyborczej. Jak wynika z sondażu exit poll pracowni Ipsos, demokratyczna opozycja ma szansę na 248 mandatów.

Reporter TVN24 Michał Tracz, powołując sie na PKW, podaje, że cisza wyborcza nie zostanie przedłużona.

Dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Płocku Krzysztof Wawro informuje, że niektóre obwodowe komisje wyborcze zgłosiły konieczność uruchomienia rezerwy kart do głosowania w niedzielnych wyborach parlamentarnych i referendum.

"Odnotowaliśmy zgłoszenia komisji wyborczych, gdzie liczba wydanych kart do głosowania dochodziła już do 80 procent. W tych przypadkach trzeba było uruchomić rezerwy tych kart" - powiedział w niedzielę wieczorem dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Płocku Krzysztof Wawro.

Polskie wybory i referendum w dobiegły końca także w fińskich Helsinkach i Turku.

W tradycyjnym punkcie przy polskiej ambasadzie głosowanie przebiegało bez zakłóceń i w pozytywnej atmosferze, a większość zapisanych osób odwiedziła lokal – przekazał PAP wydział konsularny w Helsinkach.

Reporterzy "Faktów" TVN i TVN24 są przed sztabami ugrupowań partyjnych:

O godzinie 21 czasu lokalnego (20 w Polsce) zakończyły się w wybory także w Wilnie. - Udział w wyborach wzięły w zasadzie wszystkie osoby, które się zarejestrowały - poinformował PAP Jacek Komar, przewodniczący Obwodowej Komisji Wyborczej nr 152 w stolicy Litwy.

Chęć udziału w wyborach w Wilnie zawczasu zgłosiło się około 350 obywateli Polski. Jak wskazuje Komar głosowało też kilkadziesiąt osób niebędących na liście, ale posiadających stosowne zaświadczenie.

Przed jednym z lokali wyborczych na warszawskim Ursusie - przed którym stoi długa kolejka chętnych do oddania głosu - jest reporter TVN24 Artur Molęda.

Głosowanie w jednym z lokal wyborczych w Sulejówku relacjonuje reporter TVN24 Jan Piotrkowski.

- Tutaj w jednym lokalu są dwie komisje, ale są też trzy kolejki. Do jednej z tych komisji jest kolejka ludzi przyjezdnych, którzy głosują poza swoim miejscem zamieszkania, ale głosują właśnie tu, w Sulejówku. Jest tu bardzo wiele osób z Warszawy, tu turystyka wyborcza zadziałała. Tutaj popołudniu czekało się od dwóch do trzech godzin - mówi reporter.

Pracownica Delegatury Państwowej Komisji Wyborczej w Częstochowie Ewa Chyra poinformowała, że w dziewięciu obwodach zostaną uruchomione rezerwy.

Jak powiedziała Polskiej Agencji Prasowej Ewa Chyra, pracownica częstochowskiej Delegatury Państwowej Komisji Wyborczej "kilka gmin zadzwoniło do nas, że wykorzystały już 70 procent kart". - Mam tu u mnie zgłoszonych dziewięć obwodów, że będą uruchamiane rezerwy - dodała Chyra.

O godzinie 21 (20 w Polsce) zakończyło się głosowanie w polskich wyborach parlamentarnych na Łotwie. W tym kraju utworzony został jeden obwód wyborczy z komisją w Wydziale Konsularnym ambasady RP w Rydze. Frekwencja była wysoka.

Do udziału w niedzielnych wyborach parlamentarnych i referendum zarejestrowało się na Łotwie prawie 500 Polaków, co - jak przekazał wcześniej konsul RP w Rydze Mariusz Podgórski - było rekordową liczbą.

​

Reporter TVN24 Michał Tracz, który relacjonuje wybory z siedziby Państwowej Komisji Wyborczej, zapewnia, że ci, którzy staną w kolejce do głosowania do godziny 21, będzie mógł zagłosować.

​

Reporterka "Faktów" TVN Arleta Zalewska jest przed sztabem PiS-u, przed którego wejściem ustawili się policjanci. - Z jednej strony stoją radiowozy, wysiadają policjanci, kierują tutaj ruchem wokół ulicy Nowogrodzkiej. Policjanci również pilnują wejścia do siedziby PiS-u, bo do środka mamy wejść około godziny 20.15, 20.20 - opisała Zalewska.

- Ustawił się tu ciąg dziennikarzy, reporterów, ekip. Na górę będą mogli wejść tylko ci, którzy mają akredytacje. W sztabie PiS usłyszałam, że o akredytacje starało się ponad dwustu przedstawicieli mediów. Ostatecznie około czterdziestu ekip będzie mogło wejść tam do środka - dodała reporterka.

​

Głosowanie trwa. Dyrektor Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Zielonej Górze Stanisław Blonkowski przekazał, że w województwie lubuskim dla części komisji obwodowych trzeba było uruchomić rezerwy kart do głosowania. Zgodnie z procedurą następuje to po wydaniu przez nie 80 procent posiadanych kart.

Po godzinie 18.30, na trzeciej dzisiejszej konferencji prasowej, przewodniczący PKW Sylwester Marciniak poinformował, że - na podstawie danych otrzymanych od wszystkich 29 292 stałych obwodowych komisji wyborczych w kraju - frekwencja w wyborach do Sejmu i Senatu na godzinę 17 wyniosła 57,54 proc.