"Super glue" z owoców jemioły? Niespodziewane odkrycie naukowców z Niemiec i USA

Każdy owoc jemioły wypełniony jest kleistą substancją - wiscyną. Umożliwia ona nasionom pasożytniczej rośliny przyczepianie się do żywicieli i zakażanie ich. Jednak do tej pory nikt nie zbadał, jakie zastosowania medyczne i techniczne może mieć wiscyna. Tymczasem najnowsze badania, opublikowane w czasopiśmie naukowym "PNAS Nexus" sugerują, że owoce jemioły mogą zostać użyte w bardzo wielu dziedzinach.

Jak twierdził jeden z autorów pracy, odkrycie to było "niemal przypadkowe".

- Nigdy nie widziałem jemioły, dopóki nie przeprowadziłem się do Niemiec - powiedział Matthew Harrington, starszy autor pracy, profesor nadzwyczajny na Wydziale Chemii Uniwersytetu McGilla. - Moja córka bawiła się owocami jemioły, którą kupiliśmy na lokalnym jarmarku bożonarodzeniowym. Kiedy zaczęły się do wszystkiego przyklejać, byłem zaintrygowany - opowiadał. W swoich pracach badawczych naukowiec koncentruje się przede wszystkim na analizach materiałów i klejów, które występują w naturze, i ich możliwych zastosowaniach w codziennym życiu.

Naukowcy odkryli, że dzięki prostej obróbce na mokro włókna wiscyny, które przylegają zarówno do siebie, jak i do innych materiałów, można rozciągać w cienkie nici lub łączyć w trójwymiarowe struktury. Jak dodali, substancja może z powodzeniem sprawdzić się jako uszczelniacz ran i zapewniać lepszą ochronę dla skóry. Tym, co sprawia, że elastyczne włókna są tak interesującym materiałem, jest fakt, że ich zdolność do przyklejania się do praktycznie wszystkiego jest całkowicie odwracalna w warunkach wilgotności.

- Przez trzy dni nosiłem cienką warstwę wiscyny na skórze, aby zaobserwować jej właściwości klejące, a po tym czasie mogłem ją usunąć z palców dzięki zwykłemu pocieraniu o siebie - powiedział Nils Horbelt z Max Planck Institute of Colloids and Interfaces i pierwszy autor pracy. - Wciąż jednak pozostaje wiele pytań dotyczących tego bardzo niezwykłego materiału - dodał.

Kolejnym celem badaczy jest lepsze zrozumienie składu tego niezwykle lepkiego materiału i odtworzenie całego procesu.

- Fakt, że wiscyna może przylegać zarówno do drewna, jak i do skóry czy piór, może wynikać z ewolucji - dodał Harrington. - Trudniej jednak wyjaśnić z adaptacyjnego punktu widzenia przyleganie do różnych powierzchni syntetycznych, takich jak tworzywa sztuczne, szkło i stopy metali. Tak więc wiscyna może po prostu reprezentować wszechstronną adhezję, co sprawia, że tak interesujące jest badanie tego, co zachodzi w niej pod względem chemicznym - powiedział.

Biorąc pod uwagę doskonałe właściwości wiscyny - w tym jej biodegradowalność - oraz fakt, że jemioła jest bardzo rozpowszechniona, wyniki obserwacji sugerują, że już w niedalekiej przyszłości roślina może być dla nas czymś więcej niż tylko świąteczną ozdobą.