Od wielu lat obserwujemy trend ocieplania się klimatu. Wpisuje się w niego też rok 2018, który prawdopodobnie stanie się czwartym najcieplejszym rokiem w historii.
Pierwszą dwudziestkę tego niechlubnego rankingu obstawiły lata spośród ostatnich 22 - informuje Światowa Organizacja Meterologiczna (WMO) w raporcie "The State of the Global Climate in 2018".
W czołówce, na pierwszych czerech miejscach, uplasowały się ostatnie cztery lata.
Pierwsze pokolenie, które "rozumie zmiany klimatyczne"
Zmiana klimatu to coraz poważniejszy problem. Podwyższanie poziomu wód, rosnąca temperatura oceanów i ich zakwaszenie, topnienie lodowców - to najbardziej widoczne zmiany. Raport WMO pokazuje, że ekstremalne warunki atmosferyczne pozostawiły ślady dewastacji na wszystkich kontynentach.
Globalna średnia temperatura w pierwszych dziesięciu miesiącach 2018 roku była o prawie jeden stopień Celsjusza wyższa, niż temperatura z lat 1850-1900, czyli tak zwanej epoki przedindustrialnej.
- Nie jesteśmy na dobrej drodze do realizacji celów związanych z ograniczeniem wzrostu temperatury i zmianą klimatu - przyznał Petteri Taalas, Sekretarz Generalny WMO. - Stężenie gazów cieplarnianych jest po raz kolejny na rekordowym poziomie i jeśli obecny trend się utrzyma, możemy doświadczyć wzrostu średniej temperatury o 3-5 stopni Celsjusza do końca tego stulecia. Jeśli wyeksploatujemy wszystkie dostępne paliwa kopalne, wzrost temperatury może być znacznie wyższy - ostrzegał Taalas.
- Warto powtórzyć, że jesteśmy pierwszym pokoleniem, które rozumie zmiany klimatyczne i ostatnim, aby móc coś z nimi zrobić - dodał sekretarz.
Ogromny wpływ na nasze życie
W specjalnym raporcie "Global Warming of 1,5°C" Międzynarodowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) poinformowano, że średnia globalna temperatura w latach 2006-2015 była o 0,86 st. C wyższa niż ta sprzed rewolucji przemysłowej.
Średni wzrost powyżej tej samej wartości bazowej w ostatniej dekadzie (2009-2018) wyniósł około 0,93 st. C, a przez ostatnie pięć lat (2014-2018) - 1,04 st. C powyżej temperatury z okresu przedindustrialnego. - To więcej niż tylko liczby - mówiła zastępca sekretarza generalnego WMO Elena Manaenkova. Przyznała, że taki skok temperatury może mieć ogromny wpływ na nasze życie.
- Każdy wzrost ocieplenia ma wpływ na ludzkie zdrowie, dostęp do żywności, wody pitnej, ma wpływ na istnienie gatunków zwierząt i roślin, na przetrwanie raf koralowych i życia morskiego. Oddziałuje na produktywność ekonomiczną, bezpieczeństwo żywnościowe, odporność naszej infrastruktury i miast. Wpływa na tempo topnienia lodowców i zasobów wodnych, a także, w przyszłości, na istnienie nisko położonych wysp i społeczności przybrzeżnych - wyjaśniła Manaenkova.
Cele trudne do osiągnięcia
Raport WMO odnosi się również do kwestii, które będą poruszone podczas szczytu klimatycznego ONZ w dniach 2-14 grudnia w Katowicach.
W trakcie szczytu COP24 planowane jest przyjęcie pełnego pakietu wdrażającego Porozumienie paryskie. To pierwsza w historii międzynarodowa umowa, która zobowiązuje wszystkie państwa świata do działań na rzecz ochrony klimatu. Jej założeniem jest utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie niższego niż 2 stopnie Celsjusza powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej i dążenie do tego, by ograniczyć wzrost do 1,5 st. C.
Według raportu "Global Warming of 1,5°C" ten cel jest możliwy do zrealizowania, ale tylko wtedy, gdy podejmie się radykalne zmiany w naszym stylu życia, polityce energetycznej i systemie transportu. Raport wykazał też, że utrzymywanie wzrostu światowej temperatury poniżej 2 st. C, zminimalizowałoby zagrożenia dla dobrostanu człowieka, ekosystemów i zrównoważonego rozwoju.
Zmiany klimatu utrudnią wzrost gospodarczy
Oceny zmian klimatu w poszczególnych państwach podejmują się krajowe służby meteorologiczne i hydrologiczne.
W nowym amerykańskim raporcie federalnym opisano sposób, w jaki zmiany klimatyczne wpływają na środowisko, rolnictwo, energię, zasoby ziemi i wody, transport oraz zdrowie i dobrostan ludzi. Według opracowania mogą doprowadzić one do rosnących strat dla amerykańskiej infrastruktury. Zmiany utrudnią też wzrost gospodarczy w tym stuleciu.
Skok o 5,4 stopnia Celsjusza
Badania opublikowane w Wielkiej Brytanii 26 listopada ostrzegają, że średnia temperatura w lecie może tam wzrosnąć o nawet 5,4 st. C, a suma opadów w tej samej porze roku spadnie o 47 procent do 2070 roku. Poziom wód w Londynie może wzrosnąć o 1,15 metra do 2100 roku.
13 listopada opublikowano raport dotyczący scenariuszy klimatycznych w Szwajcarii. Według niego, kraj staje się coraz cieplejszy i coraz bardziej suchy, ale w przyszłości mogą występować bardziej intensywne opady deszczu. Nie przełoży się to jednak na grubość warstwy śniegu w słynnych ośrodkach narciarskich - będzie go coraz mniej.
- Społeczność WMO usprawnia tłumaczenie nauki na usługi. Pomoże to krajom w tworzeniu krajowych scenariuszy i prognoz klimatycznych oraz opracowaniu dostosowanych usług klimatycznych w celu zmniejszenia zagrożeń związanych ze zmianą klimatu i coraz bardziej ekstremalnymi warunkami pogodowymi. WMO planuje także opracowanie zintegrowanych narzędzi do monitorowania i zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i pochłaniaczami dwutlenku węgla - powiedział dyrektor do spraw badań naukowych i badań w firmie WMO Pavel Kabat.
Autor: kw,ao,dd/aw / Źródło: WMO
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/WMO