Koźlarz babka (Leccinum scabrum (Bull.) Gray), nazywany jest również kozakiem, koźlakiem lub hubą podbrzeźniakiem. Jest to grzyb z rodziny borowikowatych, którego bez problemu można znaleźć w polskich lasach. Występuje na całej półkuli północnej, a także w Australii i Nowej Zelandii. Koźlarz babka jest bardzo smacznym grzybem, który nadaje się do marynowania, suszenia, smażenia oraz gotowania.
● Koźlarz babka to jadalny grzyb, który rośnie w polskich lasach od lipca do listopada. ● Grzyb koźlarz najczęściej spotykany jest pod brzozami, gdyż to z tymi drzewami tworzy mikoryzę. ● Koźlak to grzyb, który ma wiele dobroczynnych składników odżywczych, m.in. białko i witaminy B2 oraz B3. ● Grzyby koźlaki można dodawać do zup i sosów, a także suszyć i marynować.
Koźlarz: grzyb – opis
Koźlarz babka jest jadalnym grzybem, który pojawia się w lasach w okresie od lipca do listopada. Barwa jego kapelusza przybiera różne odcienie brązu, a średnica wynosi od 3 do 15 cm. Struktura młodych owocników jest zwarta, z biegiem czasu staje się poduszkowata. Trzon jest smukły, charakteryzuje się drobnymi czarnymi lub ciemnobrązowymi kosmkami. Po przekrojeniu nie zmienia koloru. Miąższ grzyba koźlarza posiada białą barwę, która u starszych owocników zaczyna brązowieć. Zmienia się również konsystencja miąższu, która ze zwartej zaczyna robić się miękka i rozlazła.
Gdzie szukać kozaków?
Grzyby koźlaki występują w większości polskich lasów liściastych oraz mieszanych. Owocniki tworzą mikoryzę (związek korzeni rośliny z grzybami, polegający na wymianie substancji odżywczych) z brzozami, w związku z tym najlepiej szukać ich właśnie pod tymi drzewami. Grzyby rosną pojedynczo lub w niewielkich grupach.
>> Sprawdź też: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza, sezon na grzybobranie
Grzyb koźlarz - z jakim innym grzybem można go pomylić?
Popularne kozaki to grzyby o dość charakterystycznym wyglądzie, jednak niedoświadczeni grzybiarze mogą pomylić go z innymi gatunkami. Przykładem może być goryczniak żółciowy, który cechuje się gorzkim smakiem, jest przy tym niejadalny. Inne podobne grzyby to koźlarz różnobarwny oraz koźlarz białawy. Ostatnim łudząco mylącym grzybem jest koźlarz grabowy, który jak wskazuje sama nazwa, występuje pod grabami. Od kozaka babki można rozróżnić go po przekrojeniu kapelusza – jego miąższ zmieni kolor na bunatnoróżowy.
Dlaczego warto jeść koźlarze?
70 proc. surowego koźlaka to woda, dlatego najlepiej spożywać je po wysuszeniu. W tej postaci dostarczamy organizmowi czyste białko wraz z aminokwasami egzogennymi, czyli takimi, których ludzki organizm nie jest w stanie sam syntezować. Porcja 100 g tego grzyba zaspokaja 20 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminy B2 oraz B3.
Babka - grzyb jadalny w kuchni
Za najbardziej cenione uważa się młode koźlaki – ich miąższ jest zwarty, w związku z czym grzyby nie rozpadają się podczas obróbki. Idealnie nadają się do zalewy octowej – są twarde i chrupiące. Ich typowo grzybowy smak i zapach świetnie wzbogaci zupy. Starsze okazy warto ususzyć lub dodawać do sosów i potrawek, w tych daniach rozpadająca się konsystencja nie powinna stanowić problemu.
Warto pamiętać o tym, że podczas smażenia czy gotowania miąższ grzybów ciemnieje, może uzyskać nawet czarną barwę. Jest tu zupełnie naturalny proces – nie należy przejmować się, że koźlarz się zepsuł, nie nadaje się do jedzenia lub zmieni smak potrawy.
Wyjątkowy sos grzybowy z koźlakami
Babka jadalna idealnie nadaje się do przygotowania kremowych sosów grzybowych. Świetnie komponuje się ze świeżymi ziołami oraz czosnkiem. Do przygotowania sosu z koźlaka potrzebnych jest zaledwie kilka składników.
Sos z koźlarza babki – składniki: koźlarz babka – 10 małych grzybów, śmietanka 30 proc. – 200 ml, śmietana 18 proc. – trzy łyżki, czosnek – trzy ząbki, cebula – jedna mała, świeży lub mrożony koperek – garść, sól, pieprz kolorowy – do smaku, białe wino – 75 ml, masło – cztery łyżki.
Sos z koźlaka – przygotowanie:
Grzyby dokładnie oczyszczamy, osuszamy i kroimy w większą kostkę.
Cebulę siekamy w piórka, czosnek przeciskamy przez praskę. Rozgrzewamy patelnię, rozpuszczamy na niej masło i wrzucamy cebulę oraz czosnek.Przesmażamy do momentu, kiedy cebula się zarumieni.
Na patelnię wlewamy śmietankę i dodajemy grzyby.
Dodajemy białe wino i przyprawiamy solą i pieprzem.
Gotujemy przez 15 minut na małym ogniu, od czasu do czasu mieszając.
Dodajemy śmietanę 18 proc. i wsypujemy posiekany koperek. Gotujemy sos jeszcze przez dwie minuty, nie doprowadzając do wrzenia.
Tak przygotowany sos grzybowy z koźlarzy świetnie komponuje się z piersią z kurczaka lub kopytkami. Można podawać go również z dziczyzną.
Źródło: tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock