W rocznicę rosyjskiej agresji na Ukrainę do Zgromadzenia Ogólnego ONZ trafiły dwie konkurencyjne rezolucje. Ukraińsko-europejska domaga się natychmiastowego wycofania rosyjskich sił i nazwała wojnę "rosyjską agresją". Amerykańska wersja nie odnosiła się do napaści Rosji. Inne kraje - w tym Polska - postanowiły ją zmienić i ich poprawki w głosowaniu przeszły. USA w konsekwencji wstrzymały się więc od głosu, a propozycji Ukrainy i jej europejskich sojuszników się sprzeciwiły.
USA starały się, by Ukraina zrezygnowała ze swojego projektu rezolucji domagającego się wycofania rosyjskich sił - poinformowali w niedzielę zachodni dyplomaci - jednak Kijów oparł się tym naciskom.
Obecny na obradach minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski skomentował długą dyskusję wokół dwóch proponowanych dokumentów wpisem: "Ambasador Rosji przy ONZ chwali tekst rezolucji USA w sprawie Ukrainy w trzecią rocznicę inwazji, bo ta nie mówi o agresji lecz o 'konflikcie'. Historyczny dzień".
Jak informował Reuters, wcześniej Stany Zjednoczone starały się, by rezolucja o proponowanej przez Waszyngton treści, która nie odnosiła się do rosyjskiej napaści, była przegłosowana przez Radę Bezpieczeństwa, w której m.in. USA mają prawo weta. Rada nie zdążyła się jednak zebrać na posiedzenie przed poniedziałkowym głosowaniem na sesji Zgromadzenia Ogólnego.
USA i Rosja przeciw ukraińskiej rezolucji
Głosowania nad rezolucjami przeprowadzono przed godz. 18. w Polsce. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło ukraińską propozycję potępiającą rosyjską agresję, a także amerykańską rezolucję z poprawkami zaproponowanymi m.in. przez Polskę, w których nazwano wojnę "inwazją Rosji".
Rezolucja ukraińska odnosi się do "pełnoskalowej inwazji na Ukrainę dokonanej przez Rosję" i wzywa do wdrożenia wszystkich wcześniejszych rezolucji przyjętych "w odpowiedzi na agresję wobec Ukrainy". Domaga się również "natychmiastowego, pełnego i bezwarunkowego wycofania sił rosyjskich z uznanych międzynarodowo ukraińskich granic". Podkreśla również, że żadne "przejęcie terytorium w wyniku groźby lub użycia siły nie zostanie uznane za legalne".
Za ukraińską rezolucją zagłosowały 93 państwa, przeciwko było 18, zaś od głosu wstrzymało się 65 państw.
Wśród tych przeciwko były między innymi Stany Zjednoczone i Rosja, lecz nie Chiny, które wstrzymały się od głosu.
Dodatkowo ZO przyjęło też zgłoszoną przez USA rezolucję, która pierwotnie mówiła jedynie o żalu z powodu "tragicznej utraty życia w konflikcie Federacji Rosyjskiej z Ukrainą", nie zawierała potępienia rosyjskiej inwazji i powtarzała, że głównym celem ONZ jest utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz pokojowe rozwiązywanie sporów.
Tekst tej rezolucji został zmieniony poprawkami zgłoszonymi m.in. przez Polskę.
W wyniku poprawek dokument mówi, że wojna w Ukrainie jest "inwazją na Ukrainę na pełną skalę (dokonaną) przez Federację Rosyjską". Druga poprawka potwierdza "zaangażowanie na rzecz suwerenności, niepodległości, jedności i integralności terytorialnej Ukrainy w ramach jej międzynarodowo uznanych granic", zaś trzecia wzywa "do sprawiedliwego, trwałego i wszechstronnego pokoju na Ukrainie, który szanuje zasady Karty Narodów Zjednoczonych oraz zasady suwerenności i integralności terytorialnej".
USA skrytykowały te poprawki jako "mające na celu raczej prowadzenia wojny na słowa niż jej zakończenie" i wstrzymały się od głosowania w sprawie własnego dokumentu.
Czym jest Zgromadzenie Ogólne?
Zgromadzenie Ogólne stało się najważniejszym ciałem ONZ wypowiadającym się na temat rosyjskiej agresji. 15-miejscowa Rada Bezpieczeństwa, której zadaniem jest utrzymywanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, jest paraliżowana zgłaszanym przez Moskwę wetem. Jednak w Zgromadzeniu Ogólnym prawo weta nie ma zastosowania - przypomniała agencja AP, podkreślając, że sprawa "pojedynku na rezolucje" to odbicie napięć wywołanych gwałtowną zmianą polityki USA wobec Ukrainy i Rosji, jakiej dokonał nowy amerykański prezydent.
Źródło: PAP, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: Justin Lane/EPA/PAP