Ostatnie Pokolenie. Chuligańskie wybryki czy uprawnione obywatelskie nieposłuszeństwo?
- Jeśli chcą działać efektywnie, muszą kalkulować, jak osiągnąć maksimum rozgłosu przy minimum wzbudzenia niechęci współobywateli. Jeśli przeciągną strunę, ich działanie będzie kontrproduktywne - mówi nam o działaniach Ostatniego Pokolenia profesor Ewa Łętowska, były Rzecznik Praw Obywatelskich i były sędzia Trybunału Konstytucyjnego. I zauważa: władza może reagować na protesty bardzo różnie, a także wykorzystywać je do swoich celów.
Premier Donald Tusk: - Blokowanie dróg, niezależnie od politycznych intencji, stwarza zagrożenie dla państwa i wszystkich użytkowników dróg. Wezwałem dziś odpowiednie służby do zdecydowanego reagowania i przeciwdziałania takim akcjom.
Wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz: - Nie można pobłażać takim zachowaniom, które niszczą życie ludzi, po prostu destrukcyjnie wpływają na codzienność rodzin.
Szef MSWiA Tomasz Siemoniak: - To nie ma nic wspólnego z wolnością demonstrowania.
Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy: - Sami sobie szkodzą (…). Jestem absolutnym przeciwnikiem tego typu zachowań.
Roman Giertych, poseł Koalicji Obywatelskiej, proponuje wprowadzenie kary do pięciu lat więzienia za blokowanie przejazdu drogą publiczną z powodów ideologicznych, politycznych, społecznych lub światopoglądowych, a Przemysław Wipler, poseł Konfederacji - wysyłanie na roboty publiczne w trybie sądu 24-godzinnego. TVP3 Warszawa ogłosiła, że nie będzie pokazywać relacji z protestów. - Nie bądźmy tubą dla nielegalnych działań - uzasadnił szef stacji Jakub Sito.
To reakcje na ostatnie protesty Ostatniego Pokolenia, aktywistów klimatycznych, którzy od kilku miesięcy blokują ulice Warszawy. Domagają się od rządu, żeby państwo przestało inwestować w rozbudowę autostrad i dróg ekspresowych i przesunęło te pieniądze na rozwój transportu publicznego.
Aktywiści nie są dłużni. - Sam zaczynał Pan swoją karierę od protestów i strajków w Solidarności. Dzisiaj stoi Pan tam, gdzie stało ZOMO - odpowiadają Tuskowi i zapowiadają kolejne akcje nieposłuszeństwa obywatelskiego, do których - jak przekonują - mają prawo, tak jak miały do nich prawo sufrażystki i ruchy walczące z segregacją rasową w latach 60. w Stanach Zjednoczonych.
CZYTAJ TAKŻE: Donald Tusk o blokadach dróg: wezwałem służby do zdecydowanej reakcji. Jest odpowiedź Ostatniego Pokolenia
Uzasadniona forma protestu czy zwykłe chuligaństwo? Gdzie jest granica między prawem do sprzeciwu a prawem do świętego spokoju?
O działaniach Ostatniego Pokolenia rozmawiamy z:
- profesor Ewą Łętowską, pierwszym Rzecznikiem Praw Obywatelskich, sędzią Naczelnego Sądu Administracyjnego (1999-2002) i Trybunału Konstytucyjnego (2002-2011);
- doktorem habilitowanym Michałem Rochem Kaczmarczykiem, socjologiem z Uniwersytetu Gdańskiego, autorem książki "Nieposłuszeństwo obywatelskie a pojęcie prawa";
- mecenasem Radosławem Baszukiem, adwokatem, który od lat reprezentuje osoby protestujące w obronie konstytucji, wolnych sądów i praw mniejszości. Na początku grudnia Baszuk został laureatem Nagrody Obywatelskiej im. Henryka Wujca, przyznanej przez organizacje walczące o prawa człowieka.
Co jest zagrożeniem dla państwa
Czytaj dalej po zalogowaniu
Uzyskaj dostęp do treści premium za darmo i bez reklam