Redakcja tvn24.pl przygotowała listę 10 pytań. Zadaliśmy je sześciu komitetom z listami wyborczymi zarejestrowanymi we wszystkich 41 okręgach. Poprosiliśmy też partie, by same wskazały trzy najważniejsze, według nich, problemy do rozwiązania w nadchodzącej kadencji Sejmu. Nasze pytania dotyczą kwestii zasadniczych, które decydują o tym, czy Polska będzie demokratycznym, bezpiecznym, równym i sprawiedliwym krajem. Nie odpowiedział nam tylko jeden komitet - Prawo i Sprawiedliwość. A oto, co proponuje Konfederacja.
Dla jasności przekazu niektóre wypowiedzi zostały przez nas zredagowane i skrócone.
1. Jakie są trzy najważniejsze problemy do rozwiązania w nadchodzącej kadencji Sejmu?
Nie da się wskazać tylko trzech najważniejszych problemów. W naszym programie wskazujemy osiem kluczowych obszarów, które obecnie są pogrążone w wielowymiarowym kryzysie: system podatkowy, polityka unijna, edukacja, rolnictwo, bezpieczeństwo militarne, energetyka, mieszkalnictwo i ochrona zdrowia.
2. Jak zakończyć konflikt PiS z Unią Europejską o praworządność?
Zakończenie paraliżu głównych instytucji sądowych (czego efektem ubocznym będzie także rozwiązanie sporu z UE) wymaga resetu konstytucyjnego - doprowadzenia do ponadpartyjnego kompromisu i zreformowania Trybunału Konstytucyjnego, Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego na poziomie nowej regulacji konstytucyjnej.
3. Jak przywrócić kontrolę społeczeństwa nad wydawaniem publicznych pieniędzy?
Konfederacja konsekwentnie i od wielu lat krytykuje obchodzenie przez rząd PiS konstytucyjnych zasad polityki finansowej. Pozabudżetowe fundusze powinny zostać zlikwidowane, a informacje o sposobie wydawania publicznych pieniędzy oraz skali zadłużenia publicznego powinny być w sposób przejrzysty i rzetelny przez cały czas podawane opinii publicznej.
4. Jak poprawić jawność życia publicznego?
Konfederacja proponuje wiele rozwiązań ograniczających skalę korupcji i nepotyzmu w życiu publicznym, takich jak: wzmocnienie pozycji Najwyższej Izby Kontroli poprzez przyznanie NIK uprawnień prokuratorskich, odpolitycznienie spółek Skarbu Państwa i prywatyzację części z nich, a także rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego w celu uwolnienia prokuratury z politycznego uwikłania.
5. Jak zagwarantować kobietom prawo do decydowania o swoim zdrowiu i ciele?
Prawo kobiet i mężczyzn do decydowania o swoim zdrowiu i ciele ogranicza w Polsce jedynie głęboki kryzys publicznej ochrony zdrowia. Dlatego Konfederacja proponuje systemową zmianę polegającą na likwidacji monopolu NFZ i wprowadzeniu systemu konkurujących ze sobą kas chorych.
Oczywiście żeby decydować o swoim zdrowiu, najpierw trzeba się urodzić - dlatego Konfederacja walczy też o ochronę życia dzieci nienarodzonych i wsparcie dla rodziców w trudnych sytuacjach życiowych.
6. Czy w nadchodzącej kadencji Sejmu powinny zostać wprowadzone związki partnerskie, także dla osób tej samej płci?
Nie. Prawo nie powinno tworzyć żadnych instytucji konkurencyjnych względem małżeństwa - rozumianego jako związek mężczyzny i kobiety.
7. Jak powinny wyglądać relacje państwa ze związkami wyznaniowymi, w tym z Kościołem katolickim?
Relacje państwa ze związkami wyznaniowymi są uregulowane w obowiązujących ustawach i umowach międzynarodowych. Relacje te nie powinny wykraczać poza ramy określone tymi aktami prawnymi. Nie może dochodzić do żadnych nieprzewidzianych prawem transferów finansowych na styku państwa i Kościoła (takich jak arbitralnie przyznawane dotacje lub finansowane ze środków publicznych prezenty dla hierarchów kościelnych). Przestępstwa popełniane przez kapłanów powinny być ścigane z całą stanowczością i karane tak samo jak przestępstwa popełnione przez inne osoby.
8. Co zrobić, by poprawić kondycję psychiczną dzieci i młodzieży?
Kondycja psychiczna dzieci i młodzieży odebrała najcięższy cios w wyniku bezmyślnego wprowadzenia lockdownu i faktycznego zamknięcia szkół na wiele miesięcy. Covidowa izolacja odbiła się na młodym pokoleniu mocniej niż na kimkolwiek innym. Konfederacja zadba, by nigdy więcej nie popełniono tego samego błędu.
Poprawa sytuacja wymaga teraz wieloletnich, kompleksowych działań w wielu obszarach. W szczególności zreformować trzeba właśnie sektor edukacji (poprzez wprowadzenie bonu edukacyjnego i zwiększenie kontroli rodziców nad szkołami) oraz sektor ochrony zdrowia (poprzez likwidację monopolu NFZ i poprawę dostępności do wszystkich specjalistów, w tym specjalistów zdrowia psychicznego).
9. Ile samodzielności powinny mieć szkoły w tworzeniu i realizacji programów nauczania?
Szkoły powinny mieć pełną samodzielność w tworzeniu i realizacji programów nauczania, a rola państwa powinna się ograniczać do sprawdzania wyników nauczania poprzez organizację egzaminów. Za przygotowanie programu dla danej szkoły powinien być odpowiedzialny dyrektor placówki, a rodzice powinni mieć kontrolę nad jego działalnością dzięki możliwości łatwego przeniesienia dziecka (i idących za nim pieniędzy w postaci bonu edukacyjnego) do innej szkoły.
10. Co zrobić, by przywrócić zaufanie obywateli do służb mundurowych i specjalnych oraz je odpolitycznić?
Należy rozdzielić funkcje Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, by organy ścigania przestały być aparatem wykonawczym dla aktualnie sprawujących władzę polityków. Konieczne jest także uzdrowienie sądownictwa, w szczególności przyspieszenie postępowań sądowych - szybkie i sprawiedliwe załatwianie sporów między państwem a obywatelami to konieczny warunek zlikwidowania poczucia bezkarności, które może się pojawiać u niektórych funkcjonariuszy i urzędników. Jednocześnie należy podnieść wynagrodzenia i poprawić wyposażenie służb mundurowych wszelkiego rodzaju, by podnieść prestiż tych zawodów.
ODPOWIEDZI POZOSTAŁYCH KOMITETÓW: Bezpartyjni Samorządowcy Trzecia Droga Nowa Lewica Koalicja Obywatelska
Źródło: tvn24.pl