Redakcja tvn24.pl przygotowała listę 10 pytań. Zadaliśmy je sześciu komitetom z listami wyborczymi zarejestrowanymi we wszystkich 41 okręgach. Poprosiliśmy też partie, by same wskazały trzy najważniejsze, według nich, problemy do rozwiązania w nadchodzącej kadencji Sejmu. Nasze pytania dotyczą kwestii zasadniczych, które decydują o tym, czy Polska będzie demokratycznym, bezpiecznym, równym i sprawiedliwym krajem. Nie odpowiedział nam tylko jeden komitet - Prawo i Sprawiedliwość. A oto, co proponuje Koalicja Obywatelska.
Dla jasności przekazu niektóre wypowiedzi zostały przez nas zredagowane i skrócone.
1. Jakie są trzy najważniejsze problemy do rozwiązania w nadchodzącej kadencji Sejmu?
Pierwszym krokiem będzie likwidacja chaosu w systemie sądowym, ponieważ blokuje to miliardy europejskich pieniędzy dla Polski - cofniemy deformę systemu prawa. Ta deforma to setki miliardów strat i spowolnienie prac wymiaru sprawiedliwości, co m.in. hamuje w Polsce wzrost gospodarczy.
Kolejnym problemem, którym należy się bezzwłocznie zająć, jest rozwiązanie kryzysu demograficznego w Polsce. W celu poprawienia dzietności Koalicja Obywatelska przedstawiła szereg konkretów dla kobiet. Decyzja o posiadaniu dziecka musi należeć do kobiety. Przywrócimy finansowanie in vitro z budżetu państwa (nie mniej niż 500 mln zł) i zapewnimy kobietom opiekę perinatalną. Zapewnimy dostęp do "antykoncepcji awaryjnej" bez recepty oraz prawo do bezpłatnego znieczulenia przy porodzie.
Należy również zadbać o standard życia Polek i Polaków. Praca musi się opłacać. Koalicja Obywatelska wprowadzi wyższą kwotę wolną od podatku, 60 tysięcy złotych. Przyznamy 20-procentową podwyżkę pracownikom sfery budżetowej. Ponadto, podniesiemy wynagrodzenia nauczycieli o co najmniej 30 procent - nie mniej niż 1500 zł brutto podwyżki dla nauczyciela. Wprowadzimy stały system automatycznej rewaloryzacji.
2. Jak zakończyć konflikt PiS z Unią Europejską o praworządność?
Gdy Koalicja Obywatelska wygra wybory, natychmiast przygotuje projekt ustawy obejmującej dokonanie niezbędnych zmian w ustawie o Sądzie Najwyższym i usunięcie niekonstytucyjnych przepisów tzw. ustawy kagańcowej. Przyjęcie przez nowy Sejm tych zmian pozwoli na pilne skierowanie do Komisji Europejskiej formalnego wniosku o wypłatę pierwszej transzy środków na KPO. Podjęte zostaną też niezbędne działania legislacyjne zmierzające do realizacji pozostałych kamieni milowych, pozwalających na uruchomienie kolejnych transz. Nowy rząd wystąpi też do KE o ewentualne wydłużenie terminów składania kolejnych wniosków tak, aby wszystkie środki przeznaczone dla Polski mogły być wykorzystane.
Nieudolna i konfrontacyjna polityka rządu PiS nie tylko doprowadziła do wstrzymania wypłat środków na KPO dla Polski, ale stanowi też poważne zagrożenie dla wykorzystania środków z europejskich funduszy spójności. W budżecie UE na lata 2021-2027 dla Polski przeznaczono ponad 76 miliardów euro. Poza drobnymi kwotami z tytułu przedpłat ogromna większość tych środków może do Polski nie trafić ze względu na niespełnianie przez obecne polskie władze elementarnych zobowiązań nałożonych na państwa członkowskie przez Kartę Praw Podstawowych, w tym przede wszystkim dotyczących niedyskryminacji.
Nowy rząd w trybie pilnym przyjmie rozwiązania zapobiegające jakimkolwiek formom dyskryminacji, także na poziomie lokalnym, co pozwoli bez zwłoki wykorzystać unijne środki z funduszów spójności do finansowania projektów samorządowych.
3. Jak przywrócić kontrolę społeczeństwa nad wydawaniem publicznych pieniędzy?
Przywrócimy przejrzystość finansów publicznych. Przedstawimy białą księgę stanu finansów publicznych na koniec 2023 roku. W ciągu 100 dni ujawnimy plany finansowe i wszystkie wydatki funduszy, które są poza budżetem.
4. Jak poprawić jawność życia publicznego?
Wprowadzimy jawność majątków współmałżonków najwyższych urzędników państwowych, w tym członków rządu. Powstanie rejestr członków rodzin polityków zatrudnionych w zarządach Spółek Skarbu Państwa oraz będących członkami rad nadzorczych SSP.
5. Jak zagwarantować kobietom prawo do decydowania o swoim zdrowiu i ciele?
Aborcja do 12. tygodnia ciąży będzie legalna, bezpieczna i dostępna. Żaden szpital działający w ramach NFZ nie będzie mógł zasłonić się klauzulą sumienia i odmówić zabiegu. Decyzja musi należeć do kobiety.
6. Czy w nadchodzącej kadencji Sejmu powinny zostać wprowadzone związki partnerskie, także dla osób tej samej płci?
Tak, najwyższy czas na ustawę o związkach partnerskich.
7. Jak powinny wyglądać relacje państwa ze związkami wyznaniowymi, w tym z Kościołem katolickim?
Zapewnimy realny rozdział Kościoła i państwa. Zlikwidujemy Fundusz Kościelny.
Ocena z religii zostanie wykreślona ze świadectw szkolnych. Religia w szkołach tylko na pierwszej lub ostatniej lekcji.
Wprowadzimy zakaz finansowania z pieniędzy publicznych działalności gospodarczej diecezji, parafii, zakonów i innych elementów gospodarczych kościołów i związków wyznaniowych, z wyłączeniem działalności służącej celom humanitarnym, charytatywno-opiekuńczym, naukowym i oświatowo-wychowawczym. Tacy biznesmeni jak Tadeusz Rydzyk powinni sobie radzić bez pieniędzy pochodzących z podatków obywateli.
8. Co zrobić, by poprawić kondycję psychiczną dzieci i młodzieży?
Zmienimy polską szkołę tak, żeby była bardziej przyjazna dziecku. Dokończymy reformę systemu pomocy psychologiczno-psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży. Zwiększymy nakłady na psychiatrię w wydatkach NFZ. Zwiększymy liczbę miejsc rezydenckich na psychiatrii i psychiatrii dziecięcej. Przywrócimy finansowanie telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży 116111.
9. Ile samodzielności powinny mieć szkoły w tworzeniu i realizacji programów nauczania?
Koalicja Obywatelska chce zwiększyć autonomię nauczycieli i szkół w kształtowaniu treści nauczania, wyborze lektur czy formie pracy z uczniem. Równocześnie chcemy odchudzić podstawy programowe i uczynić je bardziej praktycznymi, a mniej ideologicznymi. Na wybór dodatkowych treści (np. wiedzy o regionie) powinna mieć wpływ cała społeczność szkolna, w tym również rodzice.
10. Co zrobić, by przywrócić zaufanie obywateli do służb mundurowych i specjalnych oraz je odpolitycznić?
Rozliczymy Komendanta Głównego Policji za działania łamiące porządek prawny, na przykład wykorzystanie Biura Operacji Antyterrorystycznych do tłumienia zgromadzeń, w tym strajków kobiet, oraz innych działań, na polityczne zlecenie, wymierzonych w opozycję. Rozliczymy kierownictwa jednostek policji, w których dochodziło do nagminnego nadużywania władzy i realizowania politycznych zleceń: kierowania sił i środków policyjnych do partyjnych siedzib i prywatnych domów polityków, "śledzenia" przez patrole umundurowane i operacyjne działaczy i polityków opozycji.
Wydamy rozporządzenie o ochronie polskiego munduru. Wojsko ma służyć Polsce, a nie politykom. Wprowadzimy zakaz wykorzystywania wojska w celach partyjnych i wyborczych.
ODPOWIEDZI POZOSTAŁYCH KOMITETÓW: Bezpartyjni Samorządowcy Trzecia Droga Nowa Lewica Konfederacja
Źródło: tvn24.pl