Indeks UV niebezpiecznie wysoki, nawet jeśli się zachmurzy

Do Polski zawitała krótka, ale intensywna fala upałów. W niedzielę termometry pokażą nawet do 37 stopni Celsjusza. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał przed upałem alerty drugiego i pierwszego stopnia.

Gorąca i słoneczna pogoda może zachęcać do opalania, ale podczas takich dni jesteśmy narażeni szczególnie na bezpośrednie działanie promieniowania ultrafioletowego. Zbyt długa ekspozycja na słońce może doprowadzić do oparzeń, a nawet udaru słonecznego. Nadmierne opalanie może powodować raka skóry, zaćmę i obniżenie odporności biologicznej.

Czytaj o tym, jak bezpiecznie się opalać.

Indeks UV to międzynarodowy standard służący do określania pomiaru promieniowania ultrafioletowego (UV), które emituje słońce danego dnia w określonym miejscu.

Według prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w niedzielę przy bezchmurnym niebie indeks UV na południowym wschodzie kraju i krańcach południowych wyniesie 8, a w pozostałych regionach - 7. W Tatrach może sięgnąć nawet 9.

Niemal identycznie wygląda prognoza w przypadku zachmurzenia. Wynika z niej, że w na południowym wschodzie indeks UV również wyniesie 8, a w pozostałej części kraju - 7. Tylko lokalnie nad morzem może wynieść 2-3.

Indeks UV o wysokości od 6 do 7 stwarza wysokie i bardzo wysokie zagrożenie podczas dłuższego przebywania na słońcu. W takim przypadku należy używać kremów z filtrem (przynajmniej 15) oraz nosić jasne ubrania i nakrycia głowy. Warto ograniczyć czas przebywania na słońcu w godzinach 11-16.

Natomiast indeks UV równy lub wyższy 8 informuje o bardzo wysokim zagrożeniu dla naszego zdrowia. Wtedy należy jeszcze bardziej zatroszczyć się o skórę, ponieważ może dojść do bardzo szybkiego opalenia, a także oparzenia.

Ryzyko poparzenia skóry, udaru lub czerniaka wiąże się z promieniowaniem ultrafioletowym, które ma trzy różne rodzaje fal: UVA, UVB i UVC.

Promienie UVA są najdłuższe i docierają do głębokich warstw skóry, uszkadzając jej włókna kolagenowe i tym samym przyspieszając starzenie oraz powodując zmarszczki. Docierają do powierzchni Ziemi niezależnie od tego, czy słońce świeci, czy jest schowane za chmurami. Występują z taką samą intensywnością niezależnie od pogody.

Promienie UVB są krótsze od UVA. Część z nich pochłaniana jest przez warstwę ozonową, ale większość dociera do powierzchni Ziemi. UVB opalają i powodują poparzenia skóry. Uszkadzają DNA komórek, co w konsekwencji prowadzi do czerniaka, najgroźniejszej odmiany raka skóry. Ich intensywność zależy od pory roku i dnia. Najsilniej działają od kwietnia do października w godzinach 10-16.

Wyróżniamy też promienie UVC, najkrótsze, które nie docierają do powierzchni Ziemi, bo są pochłaniane przez atmosferę.