Spadają na Ziemię, ale skąd pochodzą? Rozwiązano część kosmicznej zagadki

Źródło:
PAP, astronomy.com, ScienceAlert
W New Jersey spadł bolid
W New Jersey spadł bolidHamilton Police Department/twitter.com
wideo 2/6
Meteoryty

Skąd wzięły się meteoryty, które znajdujemy na Ziemi? Dotychczas źródła większości z nich były nieznane. Nieco światła na tę tajemnicę rzuca seria badań, w której naukowcy starali się określić pochodzenie najpowszechniejszych kosmicznych skał. Jak się okazuje, tysiące meteorytów wzięły swój początek w zaledwie kilku punktach Układu Słonecznego.

Choć obecnie znamy ponad 70 tysięcy meteorytów, to pochodzenie tylko 6 procent z nich zostało jednoznacznie zidentyfikowane. Analizy składu wskazywały, że pochodzą one z Księżyca, Marsa lub Westy - jednej z największych planetoid. Seria badań opublikowanych na łamach czasopisma "Astronomy and Astrophysics" stanowi próbę rozwiązania tajemnicy meteorytów, których źródło leży w innych częściach Układu Słonecznego.

Wielkie zderzenia

W swoich badaniach naukowcy skupili się na najpowszechniejszej grupie meteorytów, chondrytach o wysokiej (H) i niskiej (L) zawartości żelaza. Za pomocą teleskopów wyposażonych w spektrometry badacze przeanalizowali rodziny planetoid z pasa między Marsem i Jowiszem. Zwracali uwagę nie tylko na widma spektralne, zdradzające ich skład chemiczny, ale także na obfitość małych fragmentów skał. Przeprowadzono również symulacje komputerowe trajektorii kosmicznych skał, upewniając się, czy rzeczywiście miały szansę trafić na Ziemię.

Naukowcom udało się ustalić, że badane chondryty pochodziły z trzech rodzin planetoid - Karin, Koronis i Massalia. Powstały one w wyniku kilku kolizji między obiektami o średnicy powyżej 30 kilometrów - w grupie Massalia doszło do nich 466 i 40 milionów lat temu, w Koronis - 7,6 mln lat temu, zaś w Karin - 5,8 mln lat temu. Naukowcy oszacowali, że zdarzenia te dały początek 70 procentom wszystkich znanych meteorytów. Massalia, gdzie do kolizji doszło dwukrotnie, jest źródłem 37 procent kosmicznych skał na Ziemi.

Wiemy coraz więcej

Fakt, że trzy rodziny planetoid dają początek większości meteorytów, można wyjaśnić ich cyklem życia. Młode rodziny charakteryzują się obfitością małych fragmentów skał, które pozostały po zderzeniach. Ta obfitość zwiększa z kolei ryzyko kolizji między fragmentami, co w połączeniu z ich dużą mobilnością może prowadzić do ucieczki z pasa planetoid. Im starsza grupa, tym mniej mobilnych fragmentów posiada.

Zespół badawczy przeanalizował również mniej powszechne meteoryty, które jak się okazało pochodziły z grup Veritas, Polana oraz Eos. Naukowcy twierdzą, że dzięki temu znane jest już pochodzenie 90 proc. tego typu obiektów. Pochodzenie pozostałych 10 procent pozostaje nadal nieznane. Aby ten problem rozwiązać, zespół planuje kontynuację badań, tym razem skupionych na charakterystyce wszystkich młodych rodzin, które powstały mniej niż 50 milionów lat temu.

Autorka/Autor:as

Źródło: PAP, astronomy.com, ScienceAlert

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Jaka pogoda będzie we Wszystkich Świętych? O tym, co widać w prognozach na drugą połowę października i początek listopada, pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Pogoda na Wszystkich Świętych. "Dzisiejsze prognozy są jak kubeł zimnej wody"

Pogoda na Wszystkich Świętych. "Dzisiejsze prognozy są jak kubeł zimnej wody"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend przyniesie pogodną aurę, miejscami mocniej powieje. Nowy tydzień również przyniesie sporą ilość słońca. Temperatura sięgnie miejscami 20 stopni.

Złota polska jesień jeszcze z nami zostanie. Uwaga - miejscami bardzo silnie powieje

Złota polska jesień jeszcze z nami zostanie. Uwaga - miejscami bardzo silnie powieje

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewy nawiedziły wschodnią Toskanię. W nocy z czwartku na piątek szczególnie niebezpiecznie było w prowincji Livorno, gdzie rzeka Cornia wystąpiła z brzegów.

Załamanie pogody w Toskanii. Woda porwała spacerującego mężczyznę

Załamanie pogody w Toskanii. Woda porwała spacerującego mężczyznę

Źródło:
ANSA

Duża, ciemna plama pojawiła się u wybrzeży Zatoki Meksykańskiej na początku października. Naukowcy wyjaśniają, że jest ona powiązana ze zmianami klimatu, ale w dość nieoczekiwany sposób.

Satelita uchwycił ciemną plamę u wybrzeża Florydy. Skąd się wzięła?

Satelita uchwycił ciemną plamę u wybrzeża Florydy. Skąd się wzięła?

Źródło:
Copernicus, tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 18.10 upłynie pod znakiem słońca, ale będą nam dokuczać silne porywy wiatru. Termometry wskażą od 12 do 18 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - piątek 18.10. Słonecznie i wietrznie

Pogoda na dziś - piątek 18.10. Słonecznie i wietrznie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Tysiące czarnych kulek zostały wyrzucone na plaże w okolicach Sydney. Wstępne badania laboratoryjne wykazały, że zawierają one ropę naftową. Źródło zanieczyszczenia pozostaje nieznane - do momentu jego ustalenia plaże pozostaną zamknięte.

Czarne kule na kultowych plażach. "Niezwykle toksyczna substancja"

Czarne kule na kultowych plażach. "Niezwykle toksyczna substancja"

Źródło:
ABC News, Reuters

Kometa C/2023 A3, którą od kilku dni mamy okazję oglądać na niebie, dziś wieczorem znów miała towarzystwo w postaci satelitów Starlink. Przez chwilę można było oglądać aż trzy zjawiska astronomiczne jednocześnie, bo niebo rozjaśnia Księżyc w pełni. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia.

Superksiężyc, Starlinki, kometa. Dzieje się na niebie

Superksiężyc, Starlinki, kometa. Dzieje się na niebie

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewy nie przestają nawiedzać wschodniej Francji. Jak podały lokalne media, od czwartku ewakuowano ponad tysiąc mieszkańców, a niektóre miasta znalazły się całkowicie pod wodą. Obfite opady spowodowały także utrudnienia drogowe.

Martwe ryby na ulicach, krowy porwane przez rzeki

Martwe ryby na ulicach, krowy porwane przez rzeki

Źródło:
TV5 Monde, Reuters, tvnmeteo.pl

Potężne opady nawiedziły zachodnie Włochy. Na ich skutek doszło do osunięć ziemi. Ponieważ tej części kraju zagrażają kolejne ulewy, w trzech prowincjach zawieszono lekcje w szkołach i zajęcia na uniwersytetach.

Kilkanaście godzin potężnej ulewy za nimi. Idą kolejne opady

Kilkanaście godzin potężnej ulewy za nimi. Idą kolejne opady

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Przed nami pogodny weekend, który część z nas spędzi, zbierając grzyby. Pamiętajmy o tym, by zbierać tylko te, które dobrze znamy. Jeżeli popełnimy błąd, może nas to kosztować nawet życie. - Pierwsze objawy zatrucia grzybami występują od 4 do 8 godzin od spożycia. Najczęściej w trzeciej, czwartej dobie dochodzi do rozwoju niewydolności wątroby i nerek - podkreślają lekarze z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu.

Objawy zatrucia pojawiają się po kilku godzinach. Do lekarza trzeba zgłosić się natychmiast

Objawy zatrucia pojawiają się po kilku godzinach. Do lekarza trzeba zgłosić się natychmiast

Źródło:
PAP

Kluczowe Obszary Bioróżnorodności (ang. Key Biodiversity Area) są najważniejszymi na Ziemi miejscami pozwalającymi zachować różnorodność gatunków. Brytyjscy eksperci zauważyli, że na dwóch trzecich tropikalnej części tych terenów zaszły wyraźne zmiany w temperaturze. - To niebezpieczny trend - ocenili.

Kluczowe Obszary Bioróżnorodności coraz gorętsze. To poważne zagrożenie

Kluczowe Obszary Bioróżnorodności coraz gorętsze. To poważne zagrożenie

Źródło:
PAP

Nietypową interwencję przeprowadziła policja w Bay Village w amerykańskim stanie Ohio. Funkcjonariusze musieli usunąć z drogi wielką dmuchaną dynię. Nie było łatwo.

Wielka dmuchana dynia "pochłonęła" policjanta

Wielka dmuchana dynia "pochłonęła" policjanta

Źródło:
Reuters

Trafiające do oceanów plastikowe przedmioty, takie jak torby na zakupy czy butelki, są regularnie znajdowane w żołądkach wyrzuconych na brzeg wielorybów i innych zwierząt. Naukowcy z amerykańskiego Duke University postanowili sprawdzić, co sprawia, że ssaki morskie je zjadają.

Kawałek plastiku dla wieloryba jest jak ośmiornica

Kawałek plastiku dla wieloryba jest jak ośmiornica

Źródło:
PAP

Ulewy przeszły przez część Omanu, zalewając drogi i budynki. Ucierpiała między innymi stolica kraju. Wody było tak dużo, że niektórzy mieszkańcy musieli się ewakuować.

Ogromne ulewy. Ludzie uwięzieni w domach i samochodach

Ogromne ulewy. Ludzie uwięzieni w domach i samochodach

Źródło:
Reuters, Muscat Daily

Kolejne dni obfitych opadów deszczu w dużej części Hiszpanii powodują znaczny wzrost poziomu wody w rzekach. W zachodniej prowincji Salamanka zagrożone zalaniem są niektóre domy.

Rzeka wystąpiła z brzegów, domy zagrożone

Rzeka wystąpiła z brzegów, domy zagrożone

Źródło:
ENEX, lagacetadesalamanca.es, tvnmeteo.pl

Silne trzęsienie ziemi nawiedziło w środę południowy wschód Turcji. Kilka budynków częściowo się zawaliło. Moment trzęsienia widać na nagraniach.

Szli ulicą, gdy na ich głowy zaczął spadać gruz

Szli ulicą, gdy na ich głowy zaczął spadać gruz

Aktualizacja:
Źródło:
USGS, Reuters, PAP

Ulewy spowodowały podtopienia i powodzie błyskawiczne, a silny wiatr łamał drzewa we wtorek w południowych Indiach. W niektórych miejscach zamknięto szkoły i siedziby przedsiębiorstw.

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Źródło:
India Today, Reuters

Naukowcy badają spaw wykonany na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Eksperci przekonują, że to technologia krytyczna dla przyszłego badania kosmosu. Do tej pory w przestrzeni kosmicznej wykonano tylko kilka tego rodzaju eksperymentów.

Eksperyment na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. "Ta zdolność będzie ważnym elementem"

Eksperyment na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. "Ta zdolność będzie ważnym elementem"

Źródło:
PAP

Naukowcy odkryli sekretny grobowiec w miejscu wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Pod starożytnym Skarbcem Faraona w Jordanii, gdzie kręcono film "Indiana Jones i ostatnia krucjata", odnaleziono grobowiec, a w nim ludzkie szkielety sprzed dwóch tysięcy lat.

Odkryto starożytny grobowiec. W miejscu, gdzie kręcono film o losach Indiany Jonesa

Odkryto starożytny grobowiec. W miejscu, gdzie kręcono film o losach Indiany Jonesa

Źródło:
phys.org, CNN

Za pomocą selektywnej hodowli naukowcy chcą, aby koralowce zbudowały większą tolerancję na ciepło. Jednak na dłuższą metę, jak informują na łamach czasopisma "Nature Communications" eksperci, to nie wystarczy, by uniknąć konsekwencji globalnego ocieplenia, które pogarsza stan zdrowia tych morskich zwierząt.

Wyhodowano koralowce odporniejsze na ciepło

Wyhodowano koralowce odporniejsze na ciepło

Źródło:
PAP, nature.com

Władze rezerwatu Mwea w Kenii podjęły decyzję o relokacji 50 słoni afrykańskich. W pewnym momencie populacja tak się zwiększyła, że zwierzęta przestały się mieścić na terenie parku.

Słoni tak dużo, że przestały się mieścić w rezerwacie. "Zaczęły się błąkać po osiedlach"

Słoni tak dużo, że przestały się mieścić w rezerwacie. "Zaczęły się błąkać po osiedlach"

Źródło:
Reuters

Przedłużająca się pora deszczowa pogorszyła tragiczną sytuację związaną z powodziami w Afryce Zachodniej i Środkowej w tym roku. Odnotowano prawie 1500 ofiar śmiertelnych, zniszczonych lub uszkodzonych zostały setki tysięcy domów - wynika z danych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Źródło:
Reuters, ONZ, tvnmeteo.pl

W jednym z najsuchszych i jałowych miejsc na świecie - Maroku - spadł deszcz. Doszło tam do pierwszej od dziesięcioleci powodzi. Między wydmami pojawiły się gigantyczne jeziora.

Sahara pod wodą. Zobacz, jak wygląda

Sahara pod wodą. Zobacz, jak wygląda

Źródło:
CNN, AP

Prawdopodobieństwo wystąpienia anomalii pogodowej La Nina w nadchodzących miesiącach zmniejszyło się - poinformowało we wtorek australijskie biuro meteorologiczne Bureau of Meteorology. Dodało, że jeśli zjawisko wystąpi, to będzie słabe i krótkotrwałe.

Czy La Nina przejmie stery w pogodzie? Najnowsze prognozy

Czy La Nina przejmie stery w pogodzie? Najnowsze prognozy

Źródło:
Reuters, NOAA, Bureau of Meteorology

W poniedziałek wieczorem fala intensywnego deszczu nawiedziła popularną wśród turystów portugalską wyspę Maderę. Ulewy sparaliżowały ruch na wielu ulicach, a także doprowadziły do lokalnych podtopień i osuwisk ziemi.

Intensywny deszcz sparaliżował popularną wśród turystów wyspę

Intensywny deszcz sparaliżował popularną wśród turystów wyspę

Źródło:
PAP, Diaro de Noticias Madeira, IPMA

Pojawienie się ogromnej jaszczurki wzbudziło przerażenie wśród mieszkańców miasta Fajardo w Portoryko. Egzotyczny gad został zauważony w rzece w dzielnicy Mansion del Sapo. Opublikowany film błyskawicznie rozprzestrzenił się po sieci. Sprawą zainteresował się krajowy Departament Zasobów Naturalnych i Środowiskowych.

Gad przypominający warana z Komodo budził strach wśród mieszkańców

Gad przypominający warana z Komodo budził strach wśród mieszkańców

Źródło:
ENEX, El Nuevo Dia

Czarno-biały duet - Bao Li i Qing Bao - to pierwsze pandy wielkie, które Chiny wysłały do Waszyngtonu od 24 lat. Do transportu zwierząt wynajęto specjalnie samolot transportowy FedEx Boeing 777, nazwany "Panda Express". Poprzednia para wróciła do Chin ze swoim młodym w listopadzie ubiegłego roku - podała stacja CNN.

Czarno-biali "dyplomaci" wzbogacą zoo w Waszyngtonie     

Czarno-biali "dyplomaci" wzbogacą zoo w Waszyngtonie     

Źródło:
PAP,CNN, nbcwashington.com

Krótko po godzinie 18 polskiego czasu rozpoczęła się misja NASA Europa Clipper. Z Centrum Kosmicznego im. Kennedy'ego na Florydzie wystartowała rakieta SpaceX Falcon Heavy. Na jej pokładzie znajduje się sonda, która ma sprawdzić, czy na jednym z księżyców Jowisza - Europie - występują warunki sprzyjające powstaniu życia.

Po raz pierwszy sprawdzimy, czy na Europie jest życie

Po raz pierwszy sprawdzimy, czy na Europie jest życie

Źródło:
NASA

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) podpisała kluczowy kontrakt misji RISE. Jej celem jest zbudowanie systemu, który pozwoli na serwisowanie satelitów umieszczonych na orbicie geostacjonarnej.

ESA chce w przyszłości serwisować satelity na orbicie geostacjonarnej

ESA chce w przyszłości serwisować satelity na orbicie geostacjonarnej

Źródło:
PAP, ESA

Wieczne chemikalia mogą znajdować się w wodzie gruntowej przez ponad 40 lat. Do takiego wniosku doszli amerykańcy naukowcy, badający stężenie PFAS w zanieczyszczonych wodach na terenie dwóch hrabstw w Karolinie Północnej.

Potrzeba 40 lat, by wieczne chemikalia zniknęły z wód gruntowych

Potrzeba 40 lat, by wieczne chemikalia zniknęły z wód gruntowych

Źródło:
ScienceDaily, European Chemicals Agency