Kolizja, na którą czeka cały świat, tuż-tuż

Do pierwszej takiej próby ma dojść w poniedziałek, 26 września o godzinie 19.14 czasu wschodnioamerykańskiego. W Polsce stanie się to tej nocy, będzie wtedy godzina 1.14. Sonda NASA w ramach misji Double Asteroid Redirection Test (DART) uderzy kinetycznie w Dimorphosa, niewielki księżyc planetoidy Didymos, z prędkością 21 160 kilometrów na godzinę. W momencie uderzenia masa sondy będzie wynosiła około pół tony.

Celem misji DART jest sprawdzenie technologii obrony planetarnej, zapobiegającej kolizji obiektów NEO (planetoid bliskich Ziemi) z naszą planetą.

- Po raz pierwszy w historii ludzkości sonda DART uderzy w planetoidę, aby zmienić jej naturalny bieg - powiedział Tom Statler, naukowiec pracujący w zespole obrony planetarnej NASA, podczas briefingu 12 września. - To będzie naprawdę historyczny moment dla całego świata - dodał.

Zarówno Didymos, jak i jego naturalny satelita nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla Ziemi, bo oddalone są od niej o 11 milionów kilometrów. Dimorphos posłużyć ma za obiekt doświadczalny, na którym będzie sprawdzana możliwość zmiany kursu ciała niebieskiego przez celowe zderzenie z pojazdem kosmicznym.

Badacze z NASA szacują, że kolizja sondy z Dimorphosem zmieni jego okres orbitalny o co najmniej 0,5-1 procent (około 10 minut). Zmiana ta może zostać zarejestrowana w ciągu pierwszego tygodnia od zderzenia.

Sonda DART wystartowała z bazy Vandenberg w Kalifornii w środę, 24 listopada 2021 roku. Została wyniesiona w przestrzeń kosmiczną za pomocą rakiety Falcon 9 należącej do firmy SpaceX. DART to pierwszy statek, który testuje w kosmosie nowy silnik jonowy NASA NEXT-C, napędzany energią słoneczną.

W misji DART uczestniczy też niewielki satelita LICIACube od Włoskiej Agencji Kosmicznej, który został wypuszczony przez sondę przed uderzeniem w planetoidę, aby monitorować przebieg akcji. W 2024 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wyśle natomiast sondę Hera, żeby zbadać utworzony krater i nową orbitę planetoidy. Hera ma dotrzeć do planetoidy w 2026 roku.

Planetoidy, zwane także asteroidami lub planetkami, to niewielkie ciała niebieskie krążące wokół Słońca. Według NASA, obecnie znamy ok. 1,2 mln tego typu obiektów, które znajdują się w różnych częściach Układu Słonecznego, w tym w pasie planetoid pomiędzy Marsem a Jowiszem. Asteroidy różnią się między sobą wielkością i mogą mieć średnicę od kilku metrów do kilkuset kilometrów.

Choć żadna ze zidentyfikowanych dotąd asteroid nie stanowi dla Ziemi zagrożenia w przewidywalnej przyszłości, wciąż wiele obiektów nie zostało jeszcze zaobserwowanych. NASA szacuje, że odkryte zostało około 90 procent asteroid o średnicy większej niż kilometr, ale tylko około 40 procent tych mniejszych. Tymczasem zaledwie 150-metrowa asteroida byłaby w stanie zniszczyć duże miasto i wywołać daleko idące skutki odczuwalne na sporym obszarze.

Misja DART nie jest pierwszą próbą uderzania w małe ciała Układu Słonecznego. 4 lipca 2005 roku z jądrem komety Tempel 1 zderzył się impaktor wypuszczony przez amerykańską sondę Deep Impact. Wtedy celem nie była jednak zmiana trajektorii lotu komety, lecz chęć lepszego zbadania jej wnętrza.

>>Sprawdź także: Planetoidy. Z czego się składają, gdzie występują. Czy zagrażają Ziemi?