Planety karłowate - czym są? Od kiedy Pluton nie jest planetą?

● W Układzie Słonecznym obecnie opisano pięć planet karłowatych. ● Pluton nie jest już planetą, od 2006 roku jest planetą karłowatą. ● Największe planety karłowate to Pluton i Eris.

W 2006 roku Zgromadzenie Generalne Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU) przyjęło definicję planety karłowatej. Według niej jest to obiekt, który krąży wokół Słońca i ma kulisty kształt, a w sąsiedztwie jej orbity znajdują się inne ciała niebieskie. Planeta karłowata nie może być satelitą innego ciała niebieskiego.

W Układzie Słonecznym zatwierdzonych przez Międzynarodową Unię Astronomiczną zostało pięć planet karłowatych. Ta lista w kolejnych latach będzie zapewne wydłużać, obecnie branych pod uwagę jest kilkaset obiektów.

Jakie są planety karłowate?  - Pluton, - Ceres, - Haumea, - Makemake, - Eris.

Pluton do 2006 roku nazywany był planetą. Dzieci w szkołach uczyły się, że w Układzie Słonecznym jest dziewięć planet. Od kiedy Pluton nie jest planetą? W 2006 roku Pluton został zdegradowany do miana planety karłowatej, a w Układzie Słonecznym zostało osiem pełnoprawnych planet.

Dlaczego Pluton nie jest planetą? Odkrycia kolejnych dużych obiektów, które krążą wokół Słońca, skutkowałyby bowiem dodawaniem kolejnych planet do tych już istniejących. Z tego powodu utworzono nową kategorię - planet karłowatych.

Pluton jest najjaśniejszym obiektem, który znajduje się w Pasie Kuipera. Odkryty został w 1930 roku przez Clyde’a Tombaugha. Jeden rok na Plutonie to 248 ziemskich lat. Atmosfera Plutona składa się głównie z azotu oraz niewielkiej ilości metanu i tlenku węgla. Pluton nie ma pierścieni, ma jednak pięć księżyców, z których największym jest Charon.

Między orbitami Marsa i Jowisza krąży Ceres. Odkrył ją 1 stycznia 1801 roku włoski astronom - Giuseppe Piazzi. Została ona początkowo uznana za planetę. Jest to jednak pierwsza odkryta planetoida w historii. Od 2006 roku nosi miano planety karłowatej. Co ciekawe - Ceres okrąża Słońce w ciągu 1682 ziemskich dni i nie ma atmosfery, księżyców ani pierścieni.

Jest to planeta karłowata z Pasa Kuipera, którą sfotografowano pierwszy raz w 1955 roku. Ostatecznie jej odkrycie ogłoszono jednak dopiero w 2005 roku. Planetą karłowatą nazywana jest od 2008 roku.

Haumea ma bardzo ciekawy kształt - przypomina bowiem zaokrąglone cygaro. Ta planeta karłowata potrzebuje aż 285 ziemskich lat, aby okrążyć Słońce. Jednak jej ruch obrotowy wokół najkrótszej osi jest bardzo szybki - zaledwie niecałe cztery godziny. Haumea ma dwa księżyce, a w 2017 roku ogłoszono, że posiada pierścienie.