Zestrzelenie ukraińskiego boeinga w Teheranie

Po katastrofie ukraińskiego samolotu w Teheranie władze Iranu początkowo zaprzeczały zarzutom o zestrzelenie maszyny. Prawda ujrzała światło dzienne dopiero kilka dni po tragedii. Dziennikarze "New York Timesa" ujawniają kulisy nakręcania irańskiej machiny kłamstw oraz drogę do jej ostatecznego obnażenia.

Ukraińska Rada Bezpieczeństwa podała w czwartek, że oczekuje decyzji Teheranu w sprawie przekazania do Kijowa czarnych skrzynek samolotu ukraińskich linii lotniczych, który został zestrzelony przez Iran. Na Ukrainę przybyli przedstawiciele irańskiej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (CAO) .

Irańska Organizacja Lotnictwa Cywilnego, która ma zbadać czarne skrzynki zestrzelonego ukraińskiego boeinga, nie jest w stanie pobrać z nich danych. Teheran zwrócił się o pomoc do władz amerykańskich i francuskich, które poprosił o sprzęt do odczytu danych.

Wcześniej Teheran chciał, by czarne skrzynki ukraińskiego boeinga najpierw zostały zbadane w Iranie.

Ukraińska prokuratura i Służba Bezpieczeństwa zwróciły się do kompetentnych organów Iranu z wnioskiem o przekazanie rejestratorów lotów z samolotu Boeing 737 - poinformowała w środę agencja Interfax. Maszyna została zestrzelona przez irańskie wojsko w pobliżu Teheranu 8 stycznia.

Prezydent USA Donald Trump ocenił, że uczestnicy antyrządowych demonstracji w Iranie "kochają Amerykę". - Demonstrujący są po naszej stronie. Po raz pierwszy w historii - mówił na wiecu wyborczym w Milwaukee w stanie Wisconsin.

W związku z protestami, które trwają w Iranie od momentu przyznania się władz do omyłkowego zestrzelenia nad Teheranem ukraińskiego boeinga, policja zatrzymała około 30 demonstrantów - poinformował rzecznik irańskiego wymiaru sprawiedliwości.

Wszystkie osoby odpowiedzialne za niezamierzone zestrzelenie samolotu pasażerskiego ukraińskich linii lotniczych UIA zostaną ukarane - oświadczył irański prezydent Hasan Rowhani. Obiecał, że "tragiczne wydarzenie" zostanie dokładnie zbadane.

Nie tylko społeczność irańska zadaje sobie bardzo poważne pytania i nie dziwi mnie, że słyszę rozliczne konkluzje od Kanadyjczyków - mówił premier Justin Trudeau. Odniósł się on między innymi do słów szefa kanadyjskiego koncernu Maple Leaf Foods, który zarzucił USA, że to amerykańskie działania nakierowane na eskalację napięcia w rejonie doprowadziły do zestrzelenia samolotu pasażerskiego w Teheranie.

Ministrowie pięciu krajów, których obywatele zginęli na pokładzie zestrzelonego przez Iran samolotu, spotkają się w czwartek w Londynie, by przedyskutować możliwe działania prawne wobec Teheranu – zapowiedział w poniedziałek minister spraw zagranicznych Ukrainy Wadym Prystajko. Minister, powołując się na śledczych, poinformował też o ostatnich słowach pilota boeinga.

W antyrządowej manifestacji, która odbyła się w sobotę w Teheranie, wzięło udział około 1000 osób - podała związana z rządem prywatna agencja Fars. Przekazała, że jej uczestnicy domagali się ustąpienia najwyższych władz, w tym ajatollaha Alego Chamenei. "Najwyższy dowódco! Odejdź!", "Chamenei - morderco!", "Śmierć kłamcom!" - mieli krzyczeć manifestanci. Według mediów impulsem do zorganizowania protestu było zestrzelenie ukraińskiego samolotu pasażerskiego.

Przyznanie się Iranu do nieumyślnego zestrzelenia samolotu ukraińskich linii lotniczych było "ważnym krokiem" - ocenił w sobotę kanadyjski premier Justin Trudeau. Dodał jednak, że "Kanada i świat wciąż ma wiele pytań, które muszą doczekać się odpowiedzi". W katastrofie ukraińskiego boeinga zginęło 57 obywateli Kanady.

Prezydent Iranu Hasan Rowhani poprosił o przebaczenie za zestrzelenie ukraińskiego samolotu - podało biuro prezydenta Ukrainy. Wołodymyr Zełenski ocenił, że przyznanie się przez Teheran do winy było "krokiem we właściwym kierunku". Podobnego zdania są władze w Berlinie. Premier Szwecji podkreślił natomiast, że Iran musi ponieść pełną odpowiedzialność. - To, że samolot został zestrzelony, jest potworne i przerażające - stwierdził. Szef brytyjskiego rządu zaapelował o deeskalację napięcia.

Od samego początku byliśmy przekonani, że personel naszej firmy nie popełnił żadnych pomyłek i że samolot był sprawny technicznie - oświadczył prezes ukraińskich linii lotniczych UIA Jewgienij Dychne. Zapewnił, że przed tragicznym wylotem z lotniska w Teheranie firma nie otrzymywała ostrzeżeń o niebezpieczeństwie w przestrzeni powietrznej. - Te trzy dni były dla nas niczym trzy miesiące albo trzy lata - podkreślił, dodając, że wszyscy pracownicy Ukraine International Airlines "głęboko przeżyli to, co się stało".

Ukraiński samolot zestrzelony przez irańskie wojsko został mylnie zidentyfikowany jako pocisk manewrujący - powiedział w sobotę dowódca sił powietrznych Korpusu Strażników Rewolucji Amir Ali Hadżizadeh. W wypowiedzi dla państwowej telewizji generał przyznał, że maszyna została trafiona przez rakietę krótkiego zasięgu.

Przyznanie się władz Iranu do zestrzelenia ukraińskiego samolotu to właściwa postawa, która świadczy o tym, że jest poszukiwane porozumienie - powiedział w sobotę minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Ocenił, że "istotny jest kontrast między zachowaniem premiera Kanady, który 'potrafił wywrzeć presję', a tym byłego premiera Polski Donalda Tuska, który zostawił śledztwo stronie rosyjskiej po katastrofie smoleńskiej".

Na ekranie radaru obraz samolotu to jest po prostu kropeczka i bardzo wiele zależy od kompetencji operatorów. W tym kontekście zestrzelenie ukraińskiego samolotu pasażerskiego nad Teheranem to w stu procentach błąd ludzki - mówił w wydaniu specjalnym "Wstajesz i weekend" ekspert do spraw uzbrojenia, doktor Tomasz Szulc. Jak dodał, "w warunkach bojowych w powietrzu nie ma prawa być żadnych samolotów cywilnych".

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski domaga się ukarania winnych i wypłacenia odszkodowania od Iranu, który przyznał się w sobotę do "nieintencjonalnego" zestrzelenia samolotu ukraińskich linii lotniczych. "Pełnego i gruntownego dochodzenia" domaga się także premier Kanady Justin Trudeau. W katastrofie niedaleko lotniska w Teheranie zginęło 176 osób, w tym wielu Kanadyjczyków.